Max had altijd alles makkelijk gevonden
Op de basisschool vloog hij door alles heen. Rekenen, taal, geschiedenis, hij hoefde maar half te luisteren en haalde toch tienen. Zijn leerkrachten zeiden het al jaren: “Max is slim, hij gaat het ver schoppen.” Toen hij aan het eind van groep 8 een VWO-advies kreeg, waren we niet verbaasd. Trots, dat wel, maar verbaasd? Nee.
En toen begon de middelbare school
Ik zie hem nog gaan, met die veel te grote rugtas. Max, mijn kleine jongen, op weg naar een nieuwe fase in zijn leven. Ik had er vertrouwen in. Hij zou het wel redden. Makkelijk. Maar al binnen een paar weken merkte ik dat er iets niet helemaal goed ging. Zijn eerste huiswerkopdracht voor Engels kwam terug met een 4. “Hoe kan dat nou?” vroeg ik verbaasd. “Je had toch tijd genoeg om te leren?”
Hij haalde zijn schouders op
“Geen zin in school,” zei hij alleen. Geen zin. Dat waren de woorden die de toon zouden zetten voor de rest van het schooljaar. Max had simpelweg geen zin. Geen zin om huiswerk te maken, geen zin om te leren, geen zin om zich ergens voor in te spannen. Als ik hem vroeg of hij zijn boeken al had opengeslagen, mompelde hij iets onverstaanbaars en bleef gewoon op zijn telefoon zitten scrollen. Als ik aandrong, werd hij boos. “Laat me met rust, mam! Ik weet heus wel wat ik moet doen.”
Maar hij deed niets
Helemaal niets. De cijfers begonnen binnen te komen. Eerst een 5 voor wiskunde, daarna een 3 voor biologie. Toen een 2,8 voor geschiedenis. Ik wist niet wat ik zag. Max, die ooit moeiteloos tienen scoorde, leek ineens niet meer te kunnen leren. “Misschien moet je hem wat meer ruimte geven,” zei Caspar, mijn man. “Misschien pakt hij het zelf wel op als we hem niet zo pushen.”
Ik besloot het te proberen
Een week lang zei ik niets over huiswerk. Geen herinneringen, geen controle. En wat deed Max? Helemaal niets. Hij kwam thuis van school, gooide zijn tas in een hoek en plofte op de bank. De enige beweging die hij maakte, was naar de koelkast lopen om iets te eten te pakken. “Max, hoe denk je dat dit gaat werken?” vroeg ik op een avond, toen hij voor de zoveelste keer op de bank lag met zijn telefoon.
Hij keek me aan alsof ik iets heel vreemds zei
“Het komt wel goed, mam. Maak je niet druk.” Maar het kwam niet goed. Integendeel. De cijfers bleven slecht, en Max leek zich er niet eens druk over te maken. Caspar probeerde met hem te praten. Hij ging naast hem zitten en begon op rustige toon uit te leggen waarom het belangrijk was om zijn best te doen. “Je bent slim, Max. Je hebt zoveel potentie. Maar als je niets doet, kom je nergens. Dat weet je toch?” Max luisterde, knikte zelfs af en toe, maar zodra het gesprek voorbij was, ging hij gewoon weer verder waar hij mee bezig was: helemaal niets.
Ik wist niet meer wat ik moest doen
Ik probeerde alles. Strenger zijn (geen telefoon, computer etc), afspraken maken, beloningen beloven, niets hielp. Max bleef in zijn eigen wereldje zitten, alsof de rest van de wereld hem niet kon schelen. Op een dag hadden we een afspraak met de mentor. “Max is een slimme jongen,” zei ze, “maar hij laat het volledig afweten. Als dit zo doorgaat, haalt hij het VWO niet. Misschien is hij beter op zijn plek op de HAVO.”
Die woorden voelden als een klap in mijn gezicht
HAVO? Niet dat er iets mis is met de HAVO, maar Max hóórde gewoon op het VWO. Dat was waar hij thuishoorde, waar zijn intelligentie paste. Maar als hij zo doorging, was dat niet haalbaar. Ik kon niet geloven dat we dit gesprek voerden. Dit was mijn zoon, de jongen die ooit met gemak alles oppakte. Hoe was het zover gekomen? “Misschien moeten we hem gewoon laten vallen,” stelde Caspar voor. “Misschien moet hij zelf inzien dat het zo niet werkt.”
Het idee maakte me nerveus, maar misschien had Caspar gelijk
Misschien was het tijd om Max de verantwoordelijkheid te geven en hem de gevolgen van zijn keuzes te laten voelen. Dus we lieten hem gaan. Geen controle, geen herinneringen, geen pushen. En wat gebeurde er? Weer helemaal niets. Max bleef doen wat hij altijd deed: luieren, gamen, nietsdoen. De cijfers bleven slecht. En ik? Ik zat met mijn handen in het haar. Elke keer als ik naar hem keek, voelde ik een mengeling van frustratie en verdriet. Hoe kon hij dit laten gebeuren? Hoe kon hij zichzelf zo laten zakken?
Op een avond, toen Max al in bed lag, praatte ik met Caspar
“Ik weet het niet meer,” zei ik. “Ik weet echt niet meer wat we moeten doen.” Caspar zuchtte. “Ik ook niet. Maar misschien is dit iets wat hij zelf moet oplossen. Misschien is dit gewoon een fase.” Een fase. Dat hoopte ik maar. Maar diep vanbinnen was ik bang dat het meer was dan dat. Ik was bang dat Max vastliep en niet wist hoe hij eruit moest komen. En ik wist niet hoe ik hem moest helpen.
Het bleef niet alleen bij school
Zelfs thuis begon zijn houding te veranderen. Max was altijd een beetje chaotisch geweest, maar nu leek hij helemaal geen verantwoordelijkheid meer te nemen. Zijn kamer was een ramp. Stapels kleding lagen overal, zijn bureau was bedolven onder halflege flesjes frisdrank en etensresten. Als ik er iets van zei, rolde hij met zijn ogen. “Wat maakt het uit? Niemand ziet het toch?”
Ik merkte ook dat hij steeds minder met vrienden omging
Max was altijd sociaal geweest, maar nu leek hij zich terug te trekken. Hij bracht uren door op zijn kamer, gamend of scrollend op zijn telefoon. Als ik hem vroeg of hij iets met vrienden ging doen, haalde hij zijn schouders op. “Geen zin,” was standaard zijn antwoord. Ik begon me zorgen te maken. Was dit echt gewoon luiheid, of speelde er iets anders? Ik sprak met zijn mentor, die ook niet veel wijzer werd van Max. “Hij zegt dat hij het wel begrijpt,” vertelde ze. “Maar hij laat niets zien. Het lijkt alsof hij het allemaal niet belangrijk vindt.”
Caspar en ik besloten dat we professionele hulp moesten inschakelen
Een psycholoog misschien, iemand die met hem kon praten en kon achterhalen wat er aan de hand was. Maar toen we het idee aan Max voorlegden, reageerde hij furieus. “Ik ben niet gek, hoor!” riep hij. “Ik heb gewoon geen zin om altijd maar dingen te doen waar ik geen zin in heb. Waarom moet alles altijd zo serieus?”
Zijn woorden raakten me
Was dat het? Was hij gewoon overweldigd door de druk om te presteren? Of was dit een diepere weerstand tegen volwassen worden? Ik wist het niet. Maar wat ik wel wist, was dat ik mijn zoon aan het verliezen was. En hoe hard ik ook mijn best deed, ik kon hem niet bereiken. Het was alsof er een muur tussen ons stond, eentje die hij zelf had opgebouwd en waar ik niet doorheen kon komen.
Ondertussen bleef de druk op school toenemen
Toetsweek naderde, en ik hoopte vurig dat Max zich zou herpakken. Maar elke avond zag ik hem op de bank liggen, zijn telefoon, of misschien wilde hij het gewoon niet zien. Op een avond, vlak voor de toetsweek, besloot ik hem nog één keer te confronteren. Ik ging naast hem zitten op de bank en pakte zijn telefoon uit zijn handen. “Max, luister naar me,” begon ik. “Als je nu niets doet, dan gaat het echt mis. Je kunt niet blijven wachten tot het vanzelf beter wordt. Dat gebeurt niet. Jij moet het doen. Snap je dat?”
Hij keek me aan, en voor het eerst in lange tijd zag ik iets van emotie in zijn ogen
Misschien was het schuldgevoel, misschien was het frustratie. Maar in plaats van te antwoorden, stond hij op en liep naar zijn kamer. Zonder iets te zeggen. Ik bleef achter op de bank, mijn hoofd en hart vol zorgen. Was dit het moment waarop hij eindelijk zou veranderen? Of was dit gewoon weer een uitvlucht? Ik wist het niet. Ik wilde mijn zoon terug, zoals hij ooit was.
RIANNE
Als ik dit zo lees, lijkt me inderdaad het probleem van niet te kunnen leren. Toen het vanzelf ging was dat natuurlijk geen probleem, maar als het niet meer vanzelf gaat natuurlijk wel. Probleem is dat Max niet praat, en als je niet praat kom je er als school en ouders ook niet achter wat er bij hem van binnen speelt. Blijkbaar kan zijn mentor ook niet tot hem doordringen. ik zou eens met de huisarts gaan praten. Eerst de ouders en daarna Max alleen. Wie weet gaat hij dan wel praten. Sterkte voor allemaal.
Misschien is het vwo te hoog voor hem. Ik had dit ook met mijn zoon en hij wilde naar een school waar hij werk en school kon combineren.
Het werdt de hotelschool. Heeft het beroep van kelner geleerd.
5 weken per jaar naar school voor theorie en de praktijk geleerd in een **** hotel. 38 uur.p.w. En al een behoorlijke stage vergoeding p.m.
Misschien is een leer/werk combinatie beter voor hem. Succes.
en wij hadden dit ook met onze zoon.
ik zou een coach inschakelen.
als hij op de basisschool overal doorheen vloog zonder te leren KAN hij gewoon niet leren. weet niet waar hij moet beginnen want hij heeft nooit geleerd om te “leren”. het ging allemaal vanzelf. dan is het heel lastig.
wat dacht je van de telefoon afpakken?
zorg eerst maar dat je een voldoende haalt en dan krijg je je telefoon een keer terug.
Ik denk niet dat dit de juiste methode is.
Werkt voor geen meter. Hij begint dan echt niet met leren.