Hoe ons onderwijssysteem Mats en andere ‘complexe’ kinderen in de kou laat staan

Wil jij ook niets missen van deze verhalen en artikelen?! Klik HIER om Kids & Kurken op Instagram te volgen.

Onze lieve, prachtige zoon Mats werd op 8 april 2017 geboren. Met al een enorme lengte van 58 centimeter en bijna 4 kilo was het een gezonde Hollandse jongen. Papa en mama zijn beiden lang, dus hij had het zeker niet van een vreemde. Onze reis met Mats begon al vroeg uitzonderlijk te verlopen, met uitdagingen die het onderwijssysteem en ons als ouders stevig op de proef stelden.

Een moeilijke start

Mats ontwikkelde zich goed, totdat hij met 9 maanden nog niet zelfstandig kon zitten. Volgens het consultatiebureau was er niets aan de hand: ik was gewoon een jonge, overbezorgde moeder. Pas met 11 maanden kon hij zelfstandig zitten, maar ik voelde dat er iets niet klopte. Hij liep met 15 maanden, wat normaal is, maar zijn rare geluidjes en fladderende bewegingen baarden me zorgen.

Toen Mats 2 jaar was, sprak hij nog geen woord en had hij vaak woedeaanvallen. Ik nam contact op met een kinderpsychiater bij Interpsy in Groningen. Dat was moeilijk, want we wilden het liever niet onder ogen zien. Toch wist ik sinds hij 8/9 maanden oud was dat er iets was. Interpsy vermoedde autisme, maar Mats was te jong voor een diagnose. Intussen bleef hij opvallen en was hij moeilijk te plaatsen in een opvang.

Een diagnose en de eerste stappen

In mei 2020 werd ik zwanger van onze dochter Nine en rond november van dat jaar werd bij Mats autisme vastgesteld. Dit gaf ons duidelijkheid. Met hulp van Interpsy vonden we een plekje voor Mats op een kinderdagcentrum (KDC) in Assen. Hij begon daar in april 2021, kort na zijn vierde verjaardag. Dat was een emotioneel moment: eindelijk kon Mats zich ontwikkelen in een passende omgeving. Hij zei voor het eerst ‘papa’ en ‘mama’ op 4,5-jarige leeftijd, wat ons tot tranen roerde.

Speciaal onderwijs en nieuwe obstakels

Toen Mats 5 jaar was, werd hij doorgestuurd naar cluster 4 speciaal onderwijs. Maar al snel begon de ellende. Hij werd geslagen en geschopt door kinderen met ernstige gedragsproblemen. We haalden Mats daar weg en vonden een andere school in Veendam. Hiervoor verhuisden we zelfs naar Hoogezand. Toch kregen we op het laatste moment te horen dat de school hem niet durfde aan te nemen. Zo zat Mats als 5-jarige thuis.

Intussen kreeg Mats naast autisme ook de diagnoses Gilles de la Tourette en ADHD. Zijn IQ bleek boven de 100, dus het was niet zo gek dat hij al kon lezen en schrijven. Gelukkig vond hij een uitlaatklep bij voetbal voor kinderen met een beperking. Maar onderwijs? Dat bleef een grote uitdaging.

Een tijdelijke oplossing

Na gesprekken met 38 scholen vonden we in mei 2023 eindelijk een plek op een SBO-school in Groningen. Mats begon vol plezier, startte in groep 1/2 en ging na de zomervakantie naar groep 3. In oktober 2023 ontdekten we via bloedonderzoek dat Mats een mozaïekafwijking heeft met 18% Downsyndroom. Dit verklaarde veel van hoe hij zich gedroeg en zijn uitspattingen, maar ook zijn lage weerstand en het vaak ziek zijn.

Terug bij af

Hoewel Mats leertechnisch goed presteerde, liep hij emotioneel vast. Zijn EQ ligt rond dat van een 2- of 3-jarige, terwijl zijn leervermogen juist sterk is. Dit verschil leverde grote problemen op. Hij werd op school overschat en kreeg steeds meer angst en verdriet. Uiteindelijk ontstonden traumatische situaties. Hij werd gepest, opgesloten door andere kinderen en zelfs slachtoffer van een grensoverschrijdend ‘piemelincident’, waar we als ouders nog steeds stijl van achterover slaan. In juli 2024 konden wij niet anders dan hem opnieuw thuis houden.

Het samenwerkingsverband van de gemeente is eindelijk opgezet, maar inmiddels zijn wij als ouders alweer 15 stappen verder. Laten we hopen op een snel vervolg.

Een strijd voor onderwijs

Nu, vijf maanden later, zit Mats nog steeds thuis. Wij als ouders zijn radeloos. Mats is niet het enige kind met een complexe rugzak: er zijn veel kinderen zonder passend onderwijs. Via een groepsapp met andere ouders delen we ervaringen, maar de situatie blijft schrijnend. We hebben gesprekken met drie scholen, waarvan er twee ‘samen naar school-klassen’ aanbieden. Dit biedt hoop, maar vereist opnieuw een verhuizing. Intussen staat Nine, die in februari 4 wordt, klaar om hier in de stad naar school te gaan. Alles hangt af van een oplossing voor Mats.

Ons verhaal is er slechts één van vele. Het onderwijssysteem lijkt onvoldoende toegerust om kinderen met complexe diagnoses en behoeften te ondersteunen. Terwijl de overheid steeds meer inzet op inclusief onderwijs, vallen juist de meest kwetsbare kinderen buiten de boot. Maar ook deze kinderen verdienen een toekomst.

CHRISTEL

Wil jij ook niets missen van deze verhalen en artikelen?! Klik HIER om Kids & Kurken op Instagram te volgen.