Het is zomer en het is warm
Ik ben vroeg wakker, door de hitte van vannacht. Het is zondagochtend, dus ik draai me lekker nog een keer om, maar het lukt me niet meer om de slaap te vatten. Dat zal waarschijnlijk te maken hebben dat ik zelf ook richting ‘hoogzwanger’ ga. Nog één weekje werken en dan heb ik verlof. Vandaag een vrije dag, niks op de planning, want het is haast te warm om wat te doen.
Net als ik aanstalten wil maken om toch uit bed te gaan, gaat mijn telefoon
Het is mijn collega Mieke en ze wil even met me overleggen. Ze is bij Fatima, ze is thuis aan het bevallen van haar derde kindje. Ze heeft sinds vannacht regelmatige weeën en ontsluit mooi. Maar het hoofdje van de baby daalt niet goed in. Mieke twijfelt een beetje hoe het verder aan te pakken. Ik spreek met haar af dat ik eraan kom om samen een plan te kunnen maken. Wanneer het hoofdje van de baby is ingedaald dan kan daar (behalve vruchtwater) niets meer langs naar buiten. Als er sprake is van een niet (geheel) ingedaald hoofd bestaat het risico op het uitzakken (naar buiten komen) van de navelstreng, zodra de vliezen breken. Je spreekt dan van een ‘navelstrengprolaps’ of ‘uitgezakte navelstreng’.
De navelstreng wordt vervolgens vaak dichtgedrukt door het hoofdje dat verder indaalt
Als de navelstreng wordt dichtgedrukt is er onvoldoende aanvoer van zuurstof naar de baby en zal de baby in korte tijd in acute nood en een levensbedreigende situatie terechtkomen. Om 8.30 uur bel ik aan bij Mohammed en Fatima. Mohammed doet open en oogt wat gespannen. Ik vraag hem hoe het gaat en hij kijkt me vragend aan. Hij wijst naar boven en vertelt me in gebrekkig Nederlands dat alle vrouwen boven zijn en ik daar maar heen moet gaan. Op de overloop tref ik mijn collega Mieke en kraamverzorgende Janneke. Fatima is net even naar het toilet om te plassen. Ik neem samen met Mieke het verloop tot nu toe door. Het gaat hartstikke goed, er is voldoende vooruitgang en Fatima vangt de weeën prima op. Twee uur geleden had ze 8-9 cm ontsluiting. Haar vliezen zijn nog niet gebroken.
Als Fatima terugkomt van het toilet, kletsen we even kort
Ik leg haar uit dat ik haar graag zou willen onderzoeken, zodat we een plan kunnen maken. Fatima knikt vriendelijk en gaat rustig op bed liggen. Ik doe eerst een uitwendig onderzoek en voel aan haar buik. Het kindje ligt met het hoofd naar beneden, maar het is meteen duidelijk dat het niet is ingedaald, zelfs niet een beetje. Het hoofdje ligt boven het bekken. Ik verwacht niet een veel te klein of veel te groot kind, op de hand schat ik dat het 7,5-8 pond zal zijn. Met de doptone luister ik naar de hartslag van het kindje, prachtig regelmatig. Het klinkt goed. Na mijn uitwendig onderzoek doe ik met toestemming van Fatima voorzichtig een inwendig onderzoek. Ik voel dat ze 9 cm ontsluiting heeft. Ik voel verder de vliezen. Met doorvoelen kan ik net het hoofdje van de baby aantikken. Ik haal mijn vingers terug en vertel aan Fatima en haar zus zo goed mogelijk wat mijn bevindingen zijn.
We wachten nog een uur thuis af om te kijken of ze persdrang krijgt
Dan zal het hoofdje van de baby namelijk ook wel zakken en dus indalen. Als ze geen persdrang krijgt, voelen we na een uur opnieuw om te kijken of we de vliezen kunnen breken. Dit voelt voor Fatima als een goed plan. Ze wil graag thuis bevallen, maar als het onverantwoord wordt, stemt ze in met verplaatsen naar het ziekenhuis. Dapper vangt Fatima de weeën op. We moedigen haar aan om verticale houdingen aan te nemen, om zo de zwaartekracht mee te laten helpen. Ze loopt heen en weer op de overloop, zit een tijdje op het toilet en staat naast het bed de weeën weg te zuchten. Een uur na het vorige onderzoek voel ik opnieuw naar de ontsluiting.
Helaas is de situatie onveranderd
Het voelt voor Mieke en mij niet goed om hier thuis de vliezen te breken. In de situatie van Fatima vinden we het risico op een uitgezakte navelstreng, met alle mogelijke ernstige risico’s van dien, te groot. We bellen een ambulance om Fatima liggend en zo snel mogelijk naar het ziekenhuis te vervoeren. Tevens bellen we het ziekenhuis om te laten weten dat we die kant op willen komen en wat de reden van komst is. Mieke gaat in haar eigen auto. De familie van Fatima rijdt in de auto achter haar richting het ziekenhuis. Ik stap (met m’n eigen dikke zwangere buik) de ambulance in om Fatima te kunnen blijven ondersteunen met het opvangen van de weeën. Maar ook om Fatima (en de ambulancebroeder) te kunnen helpen als er persdrang komt. Voor de zekerheid neem ik mijn verlostas mee, zodat ik alle benodigdheden bij de hand heb.
We zijn net over de helft van de rit naar het ziekenhuis als Fatima zich ineens omdraait op de brancard en roept: “water!”
‘Daar zal je het hebben”, denk ik. Ik ga uit de gordels en zit bij Fatima aan het voeteneinde op de brancard. Fatima lijkt wat drukgevoel te krijgen. Om zeker te weten dat er geen navelstreng is uitgezakt doe ik, vanuit mijn krappe benarde positie op het voeteinde van de brancard, een inwendig onderzoek. Het hoofdje zit nu goed in het bekken, halverwege het baringskanaal. Voorzichtig oefen ik een beetje druk uit met mijn vingers. Ik kan het hoofdje niet meer uit het bekken duwen. Daarnaast voel ik goed rondom het hoofdje. Ik voel gelukkig verder niets, geen navelstreng of handje van de baby. Ik luister nog een keer naar de harttonen en deze klinken prachtig door de ambulance.
We zijn inmiddels bijna bij het ziekenhuis
Ik bel naar de arts om te laten weten dat de vliezen onderweg zijn gebroken en dat er geen complicaties lijken te zijn, maar dat Fatima wel persdrang heeft. Ik vraag of ze alles klaar willen zetten. Terwijl ik samen met de ambulancebroeders Fatima per brancard naar de verloskamers rijd, bel ik mijn collega Mieke: “Hey met Lida, waar ben je? Het gaat hier snel, onderweg braken de vliezen en we gaan nu met persdrang naar de verloskamer”. “Wij rijden net het parkeerterrein op en zullen dan meteen naar de verloskamers komen”, antwoordt ze. “Oké top! Tot zo.”, sluiten we af.
Terwijl we naar de verloskamers lopen, coach ik Fatima om de weeën zo goed mogelijk op te vangen en weg te zuchten
Het is echt moeilijk voor Fatima om te zuchten. Haar hele lijf wil alleen maar persen. Samen met de verpleegkundige op de afdeling help ik Fatima met overschuiven van de brancard naar het verlosbed. “Nog even zuchten”, zeg ik tegen haar. Haar familie is in het ziekenhuis. Ze zullen met een enkele minuut hier zijn. Ze snapt het en wil graag dat haar zus haar bijstaat bij het laatste stukje. Dapper zucht ze de laatste weeën weg.
Maar dan gaat het echt niet meer en perst ze met volle kracht mee
Precies tijdens deze eerste onhoudbare persdrang op de wee komt de familie binnen stommelen. De mannen nemen plaats achter het gordijn en de zus van Fatima komt bij haar staan. Samen met collega Mieke coachen we Fatima door het laatste stukje. Ze doet het knap. Tussendoor vraag ik door het gordijn heen of het ook goed gaat met de mannen. Ik hoor een trillende: ‘Ja hoor!’
Nadat Fatima vijf minuten heeft mee geperst,blijft een groot deel van het hoofdje staan
En na precies 10 minuten persen, komt een mooi jongetje met donker haar ter wereld. Na zijn geboorte volgt er nog een hele grote golf met vruchtwater. Ik moet opzij springen, want anders werden m’n schoenen nat. Het jongetje krijgt de naam Yusuf. Hij laat direct goed van zich horen en de verloskamer vult zich met een krachtig gehuil. Achter het gordijn worden de nodige omhelzingen en schouderkloppen uitgedeeld. Nadat ook de placenta is geboren en collega Mieke een paar hechtingen heeft gezet, zit het erop voor Fatima. Mieke en ik kijken Yusuf samen na en wegen hem. Hij weegt 3840 gram.
Na de felicitaties en iedereen aan het drinken en beschuit met muisjes zit, gaan Mieke en ik er weer vandoor
Mieke brengt me terug naar het huis van Mohammed en Fatima. Mijn auto staat daar tenslotte nog. Onderweg bespreken we deze baring en evalueren we onze keuzes. We zijn tevreden met hoe we het hebben gedaan. Een gezonde moeder en een gezond kind. Uiteindelijk een voorspoedige bevalling. Zo zien we ze natuurlijk het liefst.
VERLOSKUNDIGE LIDA
Lees HIER andere verhalen van Lida
