Wil jij ook niets missen van deze verhalen en artikelen?! Klik HIER om Kids&Kurken op Instagram te volgen
Ingestuurde vraag van één van onze volgers:
“Ons zoontje van 3 wilt niet meer in zijn bedje slapen en s dan helemaal overstuur.”
Hallo lieve ouder, dankjewel voor je vraag. Omdat ik je natuurlijk niet persoonlijk gesproken heb en een antwoord formuleer op basis van jouw ingestuurde informatie, wil ik erbij zeggen dat het uiteraard kan zijn dat ik hierin nog dingen mis en het antwoord niet allesomvattend is. Ik zal proberen daar waar ik nog belangrijke aspecten mis, vragen mee te geven. Ieder kind, iedere ouder en ieder gezin is uniek. Afstemmen hierop en op de context is de kern van mijn werk. Wat bij jullie werkt hoeft bij een ander gezin niet te werken en andersom. Ik hoop dat je in ieder geval verder op weg kunnen met jullie vraag na dit antwoord.
Jouw vraag gaat over het slapen van jouw zoontje van 3, die niet meer in zijn eigen bedje wilt slapen sinds kort. Ik kreeg wat extra informatie van je, namelijk dat hij een half jaar geleden van zijn ledikant naar een peuterbed is ‘verhuisd’ toen hij grote broer werd. Ik begrijp ook dat hij een hele lieve en trotse broer is voor zijn kleine zusje. En dat de eerste maanden na de wissel van bed, zonder problemen ging. Jullie hebben nog altijd dezelfde bedtijd routine: pyjama aan doen, tandjes poetsen waarna hij zelf een boekje uit mag zoeken welke jullie lezen in zijn bedje. Na het boekje ging hij voorheen makkelijk slapen. Nu huilt hij en is dan echt boos en overstuur. Je ziet hem af en toe onder zijn bedje kijken, als jullie hem vragen wat hij daar ziet of zoekt geeft hij geen antwoord. Jullie hebben verschillende dingen geprobeerd; rustig blijven en hem terug naar bed begeleiden, hij blijft dan overstuur. Streng toegesproken of boos worden op hem, maar hierdoor raakt hij alleen nog maar meer overstuur. Verder vraagt hij jullie ook: “Wanneer gaan jullie slapen? Anders ben ik hier maar helemaal alleen?”
3 voorwaarden om lekker te kunnen slapen
Als ouders bij mij in de praktijk komen met vragen rondom het slaapgedrag van hun kind(eren) leg ik altijd als eerste het volgende uit: kinderen hebben drie voorwaarden nodig om lekker te kunnen gaan slapen én goed te kunnen slapen. Dit zijn:
1) voldoende vermoeid zijn (dus niet over moe of nog niet moe genoeg)
2) zich verbonden en veilig voelen én
3) helemaal ontspannen zijn.
Met drie jaar is een peuter (en zijn brein) volop in ontwikkeling. Naast dat jullie zoontje natuurlijk een flinke verandering heeft meegemaakt, namelijk een zusje krijgen, speelt er ook bij kinderen waar dit niet het geval is veel in deze leeftijd. Reëlere angsten (zoals voor monsters of spoken), mede doordat de fantasie ook steeds meer ontwikkeld raakt. Dit zijn heel normale angsten voor peuters. Mogelijk dat hij daarom ook onder zijn bed kijkt en daardoor niet ontspannen genoeg is om te gaan slapen, zoals hij dat voorheen deed. Het zou kunnen dat ook de komst van zijn zusje nog meespeelt. Maar omdat de eerste maanden er geen verandering te merken was in zijn (slaap)gedrag lijkt dit niet de boventoon te voeren. Het blijft natuurlijk goed om dit in het achterhoofd te houden. De komst van een zusje is natuurlijk heel leuk. Maar er komen voor hem ook (logische) minder leuke dingen bij kijken, zoals de aandacht verdelen, vaker wachten et cetera.
Het lijkt een behoefte aan verbinding met jullie als ouders
Het lijkt erop dat jullie zoon een onderliggende behoefte laat zien in verbinding met jullie rondom het slapen gaan. Dat hij de veiligheid nodig heeft van jullie als ouder om zich relaxt genoeg te kunnen voelen om te gaan slapen. Dit is meestal tijdelijk. Zodra deze veiligheid meer geïnternaliseerd is, zie je vaak dat kinderen die voorheen ook makkelijk zelf konden gaan slapen, dit na deze fase ook weer doen. De leeftijd hiervan is heel verschillend. Het is niet vreemd als een peuter van twee alleen in slaap kan vallen, maar ook niet vreemd als een kleuter van vijf nog nood heeft aan nabijheid rondom het gaan slapen. Mijn advies zou dan ook zijn om te kijken hoe jullie kunnen aansluiten bij deze behoefte, op een manier die ook past bij jullie als ouders. Raakt hij vooral boos en overstuur omdat jullie weg gaan? Ook omdat hij zelf ook aangeeft dat hij alleen is en waarschijnlijk hiermee aangeeft dit niet fijn te vinden. Is het voor jullie een optie om bij hem te blijven totdat hij in slaap valt? Je hoeft niet bang te zijn dat dit vanaf nu altijd zo zal moeten zijn. Zodra de angst minder wordt, zal hij dit ook weer minder nodig hebben. Als dit voor jullie geen optie is, zou je kunnen kijken of je in ieder geval nog vijf of tien minuten bij hem kunt blijven liggen. Dit zodat hij nog even wat dingen kwijt kan van de dag of simpelweg kan genieten van de extra verbinding met jullie.
Laat je kindje ontladen
Verder, zie je typisch dit soort gedrag als huilen, overstuur, boos worden, in en uit bed, bij kinderen die nog van alles ‘in hun lijf hebben’ van de dag, ofwel opgestapelde spanningen van de dag of dagen ervoor. Dit hoeven geen grote of ‘erge’ dingen te zijn. Maar zoals ik al schreef; de ontwikkeling van een jong kind gaat razendsnel. Een dag op de peuterspeelzaal/opvang/thuis brengt al voldoende prikkels en nieuwe (leuke en natuurlijk soms ook lastige) dingen met zich mee. We worden geboren met een natuurlijke manier om deze spanningen te ‘lossen’. Ons lijf weet feitelijk wat te doen, namelijk het eruit gooien. Dit kan op de manier zoals je beschrijft; boos worden, bang, huilen. Dit is een gezonde manier om het kwijt te raken. Wij als volwassenen zijn dit vaak niet meer gewend. We zijn opgegroeid met het idee dat we dit gedrag moeten stoppen omdat we denken dat we ze daarmee juist helpen. Maar dit gedrag stoppen stopt eigenlijk juist alleen maar dit natuurlijke proces. Eigenlijk is het belangrijkste wat je op zo’n moment kunt doen; niet teveel doen. Het niet willen stoppen. Hem laten ‘ontladen’.
Alle emoties mogen er zijn, maar niet alle gedrag is oké
Dit kan heel gek voelen en moeilijk. Maar om zijn lijfje het werk te laten doen heeft hij alleen jullie liefdevolle aanwezigheid nodig. Luisteren naar zijn boosheid, zijn verdriet. En dat alle emoties er mogen zijn, en jullie nog steeds er zijn en van hem houden. Dit betekent niet dat alle gedrag er mag zijn; spullen kapot (willen) maken of anderen of zichzelf pijn doen dienen natuurlijk begrensd te worden. Zo’n ‘bui’ kan soms wel een half uur of langer duren. Schrik hier niet van. Je kind stopt vanzelf als het alles kwijt is. Wat je vervolgens merkt, als een kind alles kwijt is gekomen, dat hun lijf ontspant en ze makkelijker in slaap vallen (al dan niet in bijzijn van één van jullie).
Verbindend spel kan helpend zijn
Mochten het daadwerkelijk opgestapelde spanningen zijn, wat nogmaals heel natuurlijk is en bij de meeste kinderen voorkomt, zelfs vaak dagelijks, kan verbindend spel voor het slapen gaan ook veel helpen. Overdreven gek doen, stoeien, net alsof spel, machtsomkeerspel, zodat hij hierin mogelijke angsten ook kan verwerken en deze kan ‘lossen’.
Vraag gerust om hulp
Voor een relatief kleine vraag best een groot antwoord met veel dingen die mogelijk nog nieuw zijn voor jullie, besef ik me. Het laten ontladen van je kind en verbindend spel zijn onderwerpen waar ik nog tientallen blogs mee zou kunnen vullen. Het is niet raar als dit niet gelijk lukt of nog lastig is voor jullie. Wat extra hulp hierbij zou dus helemaal niet vreemd zijn.
Mocht je nog verder vragen hebben naar aanleiding van dit antwoord, of je leest dit als ouder en zit zelf met een soortgelijke vraag, schroom niet om me een bericht te sturen. Ik help je graag.
EEFJE
Wil jij ook niets missen van deze verhalen en artikelen?! Klik HIER om Kids&Kurken op Instagram te volgen
Voor meer informatie klik HIER om naar Eefje Schoonewille haar instagram account te gaan.
