Meike werkt weer na het overlijden van baby Nola, en dat heeft veel reacties losgemaakt

Ben je alweer aan het werk? Wanneer ga je weer aan het werk? Wanneer is je verlof voorbij? Hoe was je eerste werkweek? Was het fijn om weer op kantoor te zijn? Wat goed dat je weer aan het werk bent!

Om er maar weer mee te beginnen: ik had het zelf waarschijnlijk ook echt niet beter gedaan, de impact echt niet kunnen inschatten. Dus ik had waarschijnlijk ook zelf prima aan iemand kunnen vragen na een week of 4: ‘Wanneer ga je eigenlijk weer aan het werk?’ Zonder ook maar een idee te hebben van de mentale (en zelfs fysieke) impact van het verlies van je kind.

Zoals je wellicht hebt meegekregen ben ik nu, sinds twee weken, weer “aan het werk”. Dat mag nog niet heel veel heten, want het is nog verre van wat ik vroeger deed. Maar goed, ik ben weer voorzichtig aan het kijken hoe het gaat. Met dat ik weer ben gaan werken, heeft dat veel reacties losgemaakt. Laat ik de wereld indelen in twee kampen: “kamp lotgenoot” en “kamp normaal mens”. En natuurlijk is het niet zo zwart-wit ingedeeld, maar even voor het gemak.

Toen Nola net was overleden, of misschien was het zelfs nog wel in de dagen ervoor toen we met haar thuis waren, vroeg ik mezelf af wat ik eigenlijk ging doen als ze dood zou zijn. Ging ik de trap opnieuw schilderen, die kast die aan het bladderen was of de tuin misschien opruimen? Ik had nog zo’n 10 weken verlof voor de boeg dus ja, wat ga ik in vredesnaam met die tijd doen? Tevens was ik erg benieuwd wat een beetje mijn vooruitzichten waren. Ik hoorde veel dingen als: ‘Wacht maar, de klap komt nog wel’. Dus toen ik in contact was met wat lotgenoten waren ook gelijk de eerste vragen die ik stelde:

• Wat doe je voor werk?

• Hoe lang is het nu voor jou geleden?

• Wanneer ben je weer begonnen met werken?

• Hoeveel werk je nu?

• Hoe gaat dat?

Ik was wanhopig op zoek naar een succesverhaal en dat iemand zou zeggen: ‘Nou, het gaat eigenlijk wel. Ik ben gewoon na mijn verlof weer gaan werken en werk nu 80-100%’.

Helaas, dit verhaal heb ik eigenlijk niet kunnen vinden. Sterker nog, ik werd nogal verdrietig van de verhalen. Natuurlijk, iedereen op zijn eigen tempo en je moet doen wat goed voelt, maar in de orkaan van rouw en alles wat erbij komt kijken, wist ik juist zelf niet wat voor mij goed voelde. Ik was op zoek naar houvast en perspectief. Ik denk dat de overgrote meerderheid van de lotgenoten die ik heb gesproken na ongeveer een half jaar, op therapeutische basis, een paar uurtjes per week (8 uur?) werkt. Sommigen zelfs die een heel jaar in de ziektewet zitten of dapper eerder beginnen en later alsnog een terugval hebben. Natuurlijk zijn er ook wat lotgenoten die wel wat eerder weer zijn gestart of sneller hun uren hebben opgebouwd, maar over het algemeen viel het me tegen. Men had moeite met concentreren, extreme vermoeidheid… Dat rouwen hard werken is, dat had ik al vaker gelezen, maar ik kon me er zo moeilijk een voorstelling bij maken. Er bestaat in Nederland ook niet zoiets als rouwverlof. Eigenlijk best vreemd dat je maar de ziektewet in moet wanneer je rouwt, terwijl het absoluut geen “ziekte” is. Rouwen is iets wat geen (h)erkenning krijgt in het werkende leven. Zodra de uitvaart is geweest, dan kan je toch wel weer aan de slag?

De periode na het overlijden van Nola was zó enorm heftig. Als ik daar nu aan terugdenk, dan stokt mijn ademhaling nog steeds. De combinatie van rouw en hormonen is echt absoluut afgrijselijk. Het verdriet, de wanhoop, boosheid en frustratie… Katja Schuurman schreef bij één van de eerste foto’s van haar pasgeboren dochtertje: ‘Ik ontplof van liefde!’. Nou ik ontplofte ook; Liefde, verdriet, wanhoop… En nergens kon ik het kwijt. Vroeger (>100 jaar geleden), overleden vrouwen zelf ook vaak bij een bevalling die niet goed verliep. Nou, dat begrijp ik wel en is ergens misschien ook wel beter. De eerste 10 weken na Nola haar overlijden waren écht onmenselijk. Ik wil dus niet zeggen dat het nu allemaal appeltje eitje is, maar het is echt al een stuk draaglijker dan een paar weken geleden, omdat in ieder geval die hormonen beginnen te zakken.

Nu heb ik de mazzel dat ik mijn werk enorm leuk vind en met passie doe. Dat er veel begrip is en iedereen heel erg meeleeft. Als dat niet het geval zou zijn, dan was het allemaal een stuk zwaarder geweest. Ik ben dus zelf bij het aflopen van mijn verlof, weer wat uurtjes gaan werken. Werken is dan nog een groot woord: koffie drinken met collega’s (coronaproof), kwartaalplannen doorlezen en eigenlijk weer een beetje een beeld vormen van wat er in mijn afwezigheid is gebeurd. Therapeutisch postzegels plakken zit er in mijn functie namelijk ook niet echt in.

Ik begreep ineens wat er werd bedoeld met: Als je kind sterft, sterft er ook een deel van jezelf. Let me explain:

Ik ga naar kantoor, haren geföhnd, mascara op, jurk en hakken aan. Van de buitenkant zie ik er gewoon weer uit zoals normaal. Ik zit bij een bespreking en moet alles geven om mijn aandacht erbij te houden. Ergens voelt het alsof ik moet toneelspelen om weer in een “normale” setting mee te doen. Alles wat normaal was, voelt volkomen abnormaal. Voor de buitenwereld zie ik er net zo uit als voor mijn verlof. Maar ik voel me zeker niet meer zoals voor mijn verlof. Ik neem de rol in van wie ik was, maar het voelt niet meer als wie ik ben. Maar wie ben ik dan eigenlijk nog? Ineens besef ik me dat ik begrijp wat ze bedoelen met: Als je kind sterft, sterft er ook een deel van jezelf. Alles voelt anders.

Ik heb nu de eerste twee weken erop zitten. Weer mondjesmaat meedraaien in het “normale” leven. Dat maakt dat ik van kamp normale mensen berichten krijg als: ‘Wat goed dat je weer bent gaan werken! Hoe was je eerste werkweek? Wat fijn dat je weer aan de slag bent! Oh, 12 uur gewerkt maar? Hoe snel ga je dan weer opbouwen?’. Het lijkt wel een graadmeter voor hoe goed het met mij gaat. Dat iedereen opgelucht is dat ik weer aan het werk ben. ‘Oh mooi, dan gaat het vast wel weer beter’. En natuurlijk, het gaat ook echt beter dan een paar weken geleden. Maar 2 á 3 uurtjes werken is een uitputtingsslag. Het lukt me op zo’n dag niet eens meer om bijvoorbeeld een film te kijken of nog een gesprek te voeren. Mijn hersenen zijn volledig overbelast. Onderschat alsjeblieft niet de impact van rouw. Het is alsof je een zware blessure hebt opgelopen en een lang revalidatietraject voor de boeg hebt, ook al is het niet zichtbaar. Kamp normale mensen haalt dus opgelucht adem als ze horen dat ik weer aan het werk ben. Sommigen halen misschien hun wenkbrauwen op, omdat ze niet begrijpen dat het zoveel energie kost: ‘Schouders eronder en door!’

Wanneer kamp lotgenoot hoort dat ik 10 weken na het overlijden van Nola weer mijn eerste week heb gehad van ongeveer 12 uur, dan krijg ik berichten als: ‘Oh, dat is wel heel snel! Doe je wel voorzichtig? Pas, maar op. Rustig aan hè!.’

Zelfs hierin voelt het alsof ik het eigenlijk niet goed kan doen. Alsof ik naast het pierenbadje sta, met mijn teen de temperatuur van het water probeer te peilen. Kamp normale mensen verwacht dat ik gewoon weer van de hoogste duikplank spring, terwijl kamp lotgenoot nog panisch probeert mijn zwembandjes op te blazen.

Ik doe het inderdaad op mijn tempo, ook al weet ik zelf nog niet wat dat eigenlijk is. Ik vind zelf dat het eigenlijk best oké gaat. Ik vind mijn werk erg leuk, dus ik zoek graag mijn grens op in wat ik op dit moment aan kan. Ik denk namelijk dat het (voor mij) bijdraagt aan het weer proberen aan te haken aan de voorbij razende wereld. Hopelijk heb ik je als normaal mens, een beeld gegeven dat ook hierin alles hartstikke normaal is. Dat het bijna zelfs abnormaal is als je na je verlof weer normaal aan het werk zou gaan. Ik had me dit voor Nola ook echt niet kunnen voorstellen als het bij iemand anders was gebeurd. Als jij als kersverse moeder al moeite hebt, om na je verlof weer aan de slag te gaan… Trust me: Dat is voor een kersverse moeder zónder kind, praktisch onmogelijk, maar ik (we) doe(n) enorm mijn (ons) best.

MEIKE