Ben jij doof geboren? En je man?
Ik ben doof geboren aan beide oren, ik heb echter horende familie. Lastig hoor, want ik ben dus de enige die doof is. De oorzaak van mijn doofheid weten de dokters niet. Ze zeggen: “Pure botte pech”. Mijn man is ook doof geboren, maar hij is weer erfelijk belast vanuit zijn vaders kant. De helft van zijn familie is doof of slechthorend. Ons zoontje van 18 maanden is horend. Ik en mijn man wilden niet van te voren weten of ons kindje horend zou zijn of niet. Als het baby’tje maar gezond ter wereld komt, toch?
Kan je wat over je jeugd vertellen?
Om eerlijk te zijn, heb ik geen gemakkelijke jeugd gehad. Op school wisten ze niet hoe ze met me om moesten gaan. Ik droeg een gehoorapparaat. Uiteindelijk ben ik naar een dovenschool gegaan. Gebarentaal was mijn moedertaal en hiermee kon ik me goed uiten. Met de gesproken taal niet. Mijn moeder heeft ook gebarentaal moeten leren, en ik kreeg juist logopedie om toch te leren spreken. Voor jarenlang was dit erg vermoeiend! Toen ik 11 jaar werd, moest ik van mijn moeder weer naar een horende school, omdat ze ervan overtuigd was dat dat een ‘betere diploma’ tot resultaat had. Ineens mocht ik geen gebarentaal meer gebruiken. Vreselijk! Ik moest maar ‘gewoon’ spreken met mijn stem en mijn mond … Ik heb me er toen op een gegeven moment bij neergelegd dat mensen mij gewoon niet konden begrijpen. Erg he?! Ik had weer mijn gehoorapparaat in. De andere leerlingen vonden me maar een raar meisje. Iedereen begon over me te roddelen. Een aantal mensen begonnen met pesten. Ik kon liplezen en moest huilen om wat ze zeiden. Iedere dag ging ik huilend naar huis. Helaas, deden de leraren en de directie niets. Ik wilde zo graag ‘normaal’ zijn zoals alle anderen; weg met de doofheid! Totdat ik naar de middelbare school ging … Het was zomer, ik had het warm en ik wilde mijn haar in een staart doen. Ik dacht: “Ze mogen raar kijken. Ik ben nu eenmaal zo en ik kan niet zonder gehoorapparaat”. Toen ik kort daarna mijn vriendje (nu mijn man) leerde kennen, trok ik me niets meer aan van anderen om me heen. Ik was zelfs trots op mijn doofheid! Ik zag er ook voordelen van in: je wordt ‘s nachts niet gestoord door al het lawaai.
Hoe hebben jij en je man elkaar ontmoet?
Ik en mijn man hebben elkaar ontmoet op Werelddovendag in Brussel in 2010. Echt een speciale dag voor doven. Wij waren op slag verliefd op elkaar! Ik was zo blij dat ik weer gebarentaal kon gebruiken! Thuis en op school mocht ik dat namelijk niet meer.
Was de beslissing om voor kinderen te gaan moeilijk?
Nee zeker niet! Doof of niet, als er maar een gezond kind ter wereld komt. En daar gingen we voor. Doofheid is zo erg nog niet. Wij hebben trouwens ook hulpmiddelen zoals een gehoorapparaat.
Hoe reageerde de omgeving op je zwangerschap?
Heel goed! Alleen mijn moeder was bang dat we een dove baby zouden krijgen. Ik heb veel informatie gekregen en gehoord dat die kans er zeker was, maar dat die kans klein was. Uiteraard begrijp ik mijn moeders angst wel. Maar goed, wij moeten uiteindelijk voor zo’n kleintje zorgen, wij zijn tenslotte de ouders.
Hoe communiceren jullie met jullie kleintje? Ik neem aan met gebaren?
Mijn zoontje is horend, maar ik gebruik gebarentaal en tegelijkertijd spreek ik erbij. Mijn man gebruikt enkel gebarentaal met mijn zoon. De woorden en de grammatica zijn niet hetzelfde als bij gesproken taal. Mijn zoon gebruikt nu beiden talen. Hij weet zelfs dat hij bij zijn vader niet moet spreken. Tegen zijn mama kan hij roepen, maar hij weet ook dat ik niet goed hoor.
Hoe zorgen jullie ervoor dat jullie kinderen dan de taal leren? Dat lijkt me erg lastig!
Is zeker niet lastig! Het is eigenlijk hetzelfde als je een partner hebt die Spaans of Duits spreekt. Het zijn gewoon verschillende talen die je in huis hanteert, in plaats van één taal.
Vind je het moeilijker als je kinderen horen of juist moeilijker als ze doof zijn?
Ik heb een horend kindje, ik merk dat opvoeden wel makkelijker gaat dan bij een doof kindje. Tegen een doof kindje kan je niet roepen. Bij een horend kindje kan je je stem verheffen. Bij een doof kindje moet je meer gebruik maken van je mimiek en gebaren.
Op welke moeilijkheden stuit je in het dagelijks leven en binnen het moederschap?
Dat ik goed moet oppassen. Als mijn kind bijvoorbeeld valt of huilt, dan hoor ik dat misschien niet.
Wat wil jij je kinderen graag meegeven?
Dat ze iedereen gelijk moeten behandelen en met respect. Ik wil niet dat ze mensen beoordelen als ze anders zijn. Ik leer nu al mijn zoon aan dat niet iedereen hetzelfde is. Hoe vroeger mensen het leren, hoe beter.
Denk jij in gesproken of gebarentaal?
Goede vraag! Daar heb ik eigenlijk nooit over nagedacht. Ik denk eerst in woorden en daarna zet ik het om naar gebaren, volgens mij.
