Het was weer zondag
Die vaste, voorspelbare zondag waarop we naar mijn ouders gingen, hun opa en oma. Het ritueel was al jaren hetzelfde: de kinderen op de achterbank, een snelle check of iedereen sokken èn schoenen aan had – want vorige keer had Teun blijkbaar bedacht dat schoenen zonder sokken prima was in december – en dan op naar opa en oma.
Een halfuur later parkeerde ik de auto voor het huis waar ik zelf was opgegroeid
De gordijnen bewogen al. Mijn moeder had ons zien aankomen en zou binnen nu en een paar seconden de deur openzwaaien, nog voordat we überhaupt op de bel konden drukken. En ja hoor. “Hallo lieverds!” riep ze vrolijk, terwijl ze haar armen wijd opende. Ik stapte als eerste naar binnen en drukte een kus op haar wang. Mijn vader kwam de gang in geschuifeld. “Hé opa,” zei ik terwijl ik hem omhelsde.
En toen kwam het moment
Het moment dat altijd net een tikkeltje ongemakkelijk voelde. De kinderen schuifelden naar binnen, zeiden keurig “Hoi oma” en “Hoi opa”, en hielden verder een beleefde afstand. Mijn moeder zakte een beetje in. “Geen knuffel?” vroeg ze op een overdreven luchtige toon, alsof ze het antwoord niet al wist. Loes schudde haar hoofd. Ruud en Teun mompelden iets en trokken snel hun schoenen uit, duidelijk klaar om naar de woonkamer te rennen.
Ik voelde de irritatie opborrelen
“Kom op jongens,” probeerde ik. “Even een knuffel voor opa en oma, ze zien jullie maar één keer per week.” Maar de kinderen bewogen niet. Loes keek me met haar twaalfjarige ‘ik-ben-te-oud-voor-dit’-blik aan. Ruud haalde zijn schouders op. Teun keek zelfs een beetje angstig, alsof ik hem dwong een berg te beklimmen.
Mijn moeder lachte het weg
“Ach, laat maar,” zei ze snel, maar ik zag de teleurstelling in haar ogen. Mijn vader haalde zijn schouders op en verdween weer naar zijn vaste stoel in de woonkamer. De rest van de middag verliep zoals altijd. Koffie, koekjes, de kinderen die zich na een half uur begonnen te vervelen en uiteindelijk met een tablet op de bank belandden. Maar ik kreeg dat moment niet uit mijn hoofd. Waarom gaven ze nou gewoon geen knuffel? Wat was daar nou zo moeilijk aan?
Toen we later die middag weer in de auto zaten, kon ik het niet laten
“Waarom geven jullie opa en oma geen knuffel?” vroeg ik. Er kwam een koor van zuchten. Wauw. “Omdat we dat niet willen,” zei Loes als eerste. “Dat is raar,” vond Ruud. “Ze ruiken een beetje gek,” voegde Teun er zachtjes aan toe. Ik zuchtte. “Maar ze zijn jullie opa en oma. Ze houden van jullie. Een knuffel is toch iets liefs? Iets warms?” “Ja maar,” begon Loes, “moeten we dan maar knuffelen omdat zij dat willen? Ik vind het gewoon niet fijn.”
“Ja, en jij zegt toch ook altijd dat we zelf mogen kiezen of we iemand aanraken?” voegde Ruud eraan toe
Ik wilde iets zeggen, maar hield mijn mond. Ze hadden gelijk. Ik had ze altijd geleerd dat ze hun eigen grenzen mochten aangeven. Dat niemand ze mocht dwingen tot aanrakingen die ze niet wilden. Maar waarom voelde dit dan zo verkeerd? Dit ging toch niet over zomaar iemand? Dit ging over familie. Over mijn ouders. Die liefde nodig hadden, die vast hun hele week toeleefden naar dit moment.
Thuis probeerde het van me af te zetten, maar dat lukte niet
Was ik te soft geworden? Moest ik ze gewoon aanmoedigen? Of was dit nou juist dat stukje autonomie dat ik ze moest geven, ook al vond ik het moeilijk? Mijn moeder zou het nooit hardop zeggen, maar ik wist dat het haar raakte. Elke keer weer. Ik besloot mijn zus te bellen. “Wat zou jij doen?” vroeg ik na het hele verhaal te hebben verteld.
Ze lachte
“O, dit is zó herkenbaar. Mijn kinderen doen het ook niet.”
“En laat jij dat dan gewoon?” vroeg ik verbaasd.
“Ja,” zei ze nuchter. “Ik snap het wel. Ze moeten zelf bepalen wie ze aanraken. En weet je? Na een tijdje komt het misschien vanzelf.”
Ik wist niet of ik dat wilde geloven. “Maar mam vindt het echt moeilijk.”
“Dat snap ik. Maar ze went er wel aan.”
Die nacht lag ik wakker
Ik kon er niets aan doen. Hoe kon ik het voor iedereen goed doen? Voor de kinderen, voor mijn ouders, en eerlijk gezegd… ook voor mezelf? Want diep van binnen voelde ik me bijna persoonlijk afgewezen als mijn kinderen weigerden hun opa en oma te knuffelen. De volgende zondag gingen we weer. Mijn moeder stond weer klaar, zoals altijd. “Hallo lieverds!”
Loes zei hallo
Ruud mompelde iets. Teun kroop half achter me weg. Geen knuffels. Mijn moeder zei er dit keer niets van, maar ik zag de teleurstelling. En ik wist nog steeds niet wat ik ermee aan moest. Die avond, toen de kinderen op bed lagen, bleef het maar door mijn hoofd gaan. Was ik een slechte moeder als ik ze aanspoorde om tóch een knuffel te geven? Wat als ze later dachten dat ik ze had geleerd hun eigen grenzen te negeren?
Toch voelde het ergens oneerlijk
Mijn ouders waren geweldige grootouders. Ze pasten op, ze kochten cadeautjes, ze leefden voor die ene dag in de week dat wij langskwamen. Was een kleine knuffel dan echt te veel gevraagd? Misschien moest ik een tussenweg vinden. Iets waarmee iedereen zich prettig voelde. Ik besloot het de volgende keer anders aan te pakken.
Een week later, voordat we de auto uit stapten, draaide ik me naar de kinderen toe
“Ik ga jullie niet dwingen om een knuffel te geven,” zei ik. “Maar ik wil dat jullie iets doen om opa en oma te laten merken dat jullie om hen geven. Dat kan een knuffel zijn, maar ook een hand op hun schouder, een dikke lach, high five of even een praatje maken. Wat jullie willen.” Ze keken me aan. Loes haalde haar schouders op. “Oké.” Ruud knikte. “Dat kan wel.” Teun keek opgelucht.
Die middag gebeurde er iets bijzonders
Loes gaf mijn moeder geen knuffel, maar bleef wel even met haar praten over school. Ruud gaf mijn vader een high-five. En Teun, die normaal gesproken het meest afwachtend was, kroop voorzichtig op de bank naast oma en liet haar een tekening zien. Mijn moeder keek me even aan en glimlachte. Misschien was dit genoeg. Voor iedereen.
JOSEFIEN
nou maak ǰe borst dan maar nat, want als ze nog ouder willen ze niet meer mee en als ze meegaan zeker geen kus of iets dergelijks. En opa en oma moeten het ook niet verwachten! ik doe het zelf ook niet bij mijn ouders en ik hou zielsveel van ze. Mijn oma was al blij dat er kleinkinderen en achterkleinkinderen mee kwamen en meestal had ze de kleurboeken klaar gelegd aan tafel en als ze langs liep kreeg je aai over je bolletje.
Ik word een beetje kriegel van dat je er zo mee zit dat ze je ouders niet willen knuffelen. Dat is toch niet zo gek? Knuffelen komt heel dichtbij, ik heb ook niet de behoefte om iedereen te knuffelen, familie of niet. Dring het ze niet zo op, als ze maar beleeft zijn en inderdaad wel fatsoen en interesse tonen op een andere manier, uiteindelijk goed opgelost.
Meestal krijgen we een knuffel, soms een handklap of boks.
Niks verplicht.
Een warme band moet van 2 kanten komen anders is het geen band. Het lijkt zo meer op een verplicht formeel bezoek. Blijkbaar hebben de kinderen niet veel met opa en oma, en zullen ze zodra het kan thuisblijven.
En wat Nadia al zei in een comment, ik zie het bij familie uit andere culturen dat de band naar de grootouders heel warm en respectvol is.
Ooit was ik dat (jongste van zo’n 11) kleinkind. Een knuffel, een zoen was traditie, werd verwacht. Moeder van vaderskant vroeg er zelfs om. Dan moest je op schoot komen en kreeg een vieze natte van haar. Krijg nog de rillingen over m’n rug.
Verschrikkelijk vond ik het om er iedere zondag – na de kerk, ook al zoiets – mee naartoe te moeten. Opzitten, pootjes geven, in je zondagse kleren stilzijn als grote mensen praatten. Als jongste als laatste een koekje oid krijgen.
Mijn neefjes mochten – vanwege hun zondagse kleren – zelfs niet naar buiten om een balletje te trappen. Voetballen op zondag mocht sowieso niet volgens mij.
Zodra we ons aan dit ritueel konden onttrekken, deden we dat. En werd van diverse kanten geprobeerd ons te paaien, om te kopen. Zó misselijk. We vonden er heel weinig, hadden er niets te zoeken. Belangstelling, iets leuks voor de kinderen .. dat was er niet.
Andere opa en oma woonden helaas zo’n 80 km verderop. We konden elkaar niet vaak genoeg zien. Een wereld van verschil was het bij én met hen.
Ze zijn niet meer aan deze zijde. Inmiddels kan ik het – van beide zijden – wel genuanceerder zien. En nee, geen trauma aan overgehouden. Wel van geleerd. Affectie, liefde een band vormt en kan zich in veel (andere) waardevoller dingen uiten.
Denk dat je op jouw manier een mooie balans voor iedereen hebt gevonden 💪🏻👌🏻🫶🏻👏🏻.
soms wel soms niet. ik laat het altijd bij de kinderen. als ze komen vinden ze het leuk om bij ons te zijn, dat is voldoende. soms besluit er een ’s morgens dat hij of zij vandaag naar opa en oma wil. en….. alsjeblieft niet gedwongen iedere week, daar houdt oma ook niet van.
Wat een moeilijk gedoe zeg! Echt gezeik om niks. En hoe lang ga jij nog denken dat ze mee gaan, zeker de oudste die heeft straks wel wat beters te doen. Gewoon ongezond dat gedwing van jou en daar bereik jij alleen maar het tegenovergestelde mee. Je zus pakt het een stuk verantwoordelijker/gezonder, normaler aan.
stomme reactie E
wow… echt een behulpzaam volwassenen reactie…
wat een toestand maak je ervan, mijn kleinkinderen willen op dit moment ook niet knuffelen. en elke zondag naar je ouders ik ben benieuwd hoe lang je dat gaat volhouden. geef je kinderen de ruimte dan komt de knuffel van zelf wel weer
mijn kleinzoon van 10 doet het nog wel maar de jongste van 7 heeft er vaak geen tijd voor. maar zwaait me wel uit als ik wegga.
wat gezond dat jouw kinderen naar hun eigen gevoel luisteren ipv naar wat anderen willen. dat is een belangrijke afweer tegen mensen later die dingen willen die zij niet willen. leer Nee te zeggen zonder je schuldig te voelen. en daarbij ben jij ook niet verantwoordelijk voor de gevoelens van je moeder. vind zij het jammer dat ze geen knuffel krijgt, dan is dat van haar, niet van jou. hoef je niet op te lossen.
Tja iedere zondag hetzelfde liedje, bij opa en oma op de koffie ‘zucht’ kan het mij vanuit die kinderen wel voorstellen. Kunnen jullie er niet met ze op uit ofzo? ‘ Ze leven naar dit moment toe’ nou er valt zo te lezen weinig plezier te halen uit een paar verveelde kinderen op de bank. Mijn eigen moeder van 77 zou hier na een paar keer snel klaar mee zijn haha. Liever eens in de maand een leuke activiteit samen ondernemen dan dit soort vreselijke verplichtingen.
En over het knuffelen zelf. Dit moet inderdaad vanuit de kinderen komen. Lijkt alsof hier al veel eerder wat mis is gegaan in de band. ‘ Als peettante krijg ik nog steeds knuffels van mijn bijna 15 jarig oh zo stoere neefje. Maar moet wel van hem komen! Dus dat stukje hebben jullie prima opgelost al vind ik het wel vreemd dat dit nodig is en ze niet gewoon uit nature intresse hebben..
Goed opgelost.
Kinderen moet je nooit dwingen om te zoenen of knuffelen.
Dan is het niet echt maar opgedrongen.
Ze moeten het leuk vinden om heen te gaan en geen opgave.
Goed opgelost. Laten zien dat je om elkaar geeft doe je niet alleen met een knuffel of een kus.
Mijn kinderen zijn ook niet zo van de knuffels. Ik, als moeder zijnde, krijg niet eens een knuffel van ze.
Het is cultuur gebonden hoe hiermee om te gaan en wat normaal is. Bij ons (Colombiaans) is respect tonen voor de oudere generatie heel belangrijk, zeker als ze altijd voor je hebben klaar gestaan. Dan kun je nog zo graag iets niet willen als kind of jonger lid van het gezin, op dat moment is het belangrijker om een middenweg te vinden zodat de familieverhoudingen wel goed blijven. Bepaalde begroetingen met name naar ouderen toe, daar is bij niet van af te wijken. Dat wordt als respectloos gezien.
Deze moeder doet het mijns inziens vanuit de opvoeding die ze heeft meegegeven heel goed door haar kinderen een optie. te geven over een alternatief voor een knuffel geven. Zolang het de familieverhoudingen niet beschadigd raken is het toch goed. Uiteindelijk is het belangrijkste dat de kinderen leren om rekening te houden met hun grootouders. De grootouders waren maar wat blij. Zo is iedereen tevreden en dat is heel veel waard.
Toen mijn zus haar kinderen klein waren, kreeg ik ook altijd een knuffel. Ze werden groter en afstandelijker. Dat hoort erbij. Vond het ook normaal. Een kind wil dat dan niet meer..En respecteer dat!