Het was einde middag
Hannah (6) zat op haar knieën met een bakje cornflakes, zonder melk, want daar had ze ‘vandaag geen zin in’. Jordy (7) had de hele keukentafel volgestouwd met Lego, en Jacky (10) lag languit op de vloer met haar tablet. Typisch ons huis. Geen vaste regels, geen strakke bedtijden, geen vaste eetmomenten. De enige regel die we hadden: je mag elkaar niet slaan of schoppen. Verder mocht alles besproken worden.
‘Mam, mag ik vandaag opblijven tot ik zelf moe ben?’ vroeg Jacky terwijl ze haar tablet omhoog hield
Ik haalde mijn schouders op. ‘Als je denkt dat je morgen niet te moe bent voor school, dan mag het van mij.’ Donald, mijn man, keek even op van zijn boek. ‘Maar je moet wel bedenken dat je morgen op tijd op moet staan. Denk je dat het lukt?’ Jacky knikte enthousiast. ‘Ja hoor, echt! En als ik moe ben, ga ik zelf naar bed, beloofd.’
Het was altijd zo gegaan
De kinderen mochten zelf meedenken, zelf hun keuzes maken. We vinden het belangrijk dat ze leren luisteren naar hun eigen gevoel en verantwoordelijkheid nemen voor hun beslissingen. Soms betekent dat dat Jacky om elf uur nog rechtop in bed zat met haar boek, of dat Jordy besluit dat hij geen avondeten wilt omdat hij ‘nog niet hongerig’ is.
Soms betekent het ook chaos
Niet iedere ouder kan hier tegen. Dat besef ik. Er zijn avonden waarop iedereen op een ander tijdstip naar bed gaat en de lichten in huis pas ver na middernacht uit zijn. Ochtenden waarop Hannah zich nog lekker in haar dekens nestelt terwijl ik haar probeer uit te leggen dat school toch echt op haar wacht. ‘Maar ik ben nog niet wakker genoeg,’ mompelde ze dan.
‘Je kunt je wakker maken door op te staan,’ probeerde ik
‘Of door nog even te blijven liggen,’ counterde ze met een sluwe glimlach. ‘Dat werkt niet zo, schat.’ Maar uiteindelijk kreeg ze het altijd voor elkaar om precies op tijd klaar te staan, alsof haar interne klok op het laatste moment toch besloot mee te werken. ‘Ik wil pindakaas en hagelslag op mijn brood, maar dan eerst de hagelslag en dan pas de pindakaas,’ zei Hannah ineens. Ik keek haar vragend aan. ‘Weet je dat zeker? Dat wordt best plakkerig.’
De meeste ouders zouden hier niet aan beginnen
En zeggen gewoon “nee”. Hoezo? “Omdat ik het zeg”. Hannah knikte stellig. ‘Ja, dat wil ik proberen.’ Dus ik liet haar. ‘Oké, als jij denkt dat het lekker is, dan doen we dat.’ Het was een van de dingen die we onze kinderen altijd hadden meegegeven: alles mocht geprobeerd worden. Het maakte niet uit of het logisch was of niet. Als ze erachter kwamen dat iets niet werkte, was dat een les op zich.
Jordy keek op van zijn Lego en zuchtte diep
‘Mam, ik wil niet naar judo vandaag. Ik heb er echt geen zin in.’ Donald keek me even aan en ik wist al wat hij dacht. We hadden afgesproken dat de kinderen mee mochten beslissen over hun activiteiten, maar we vonden het ook belangrijk dat ze ergens bij bleven als ze eraan begonnen waren. ‘Hoe komt het dat je geen zin hebt?’ vroeg ik. Jordy haalde zijn schouders op. ‘Gewoon. Ik wil liever thuis spelen.’
‘Maar je vindt judo toch leuk?’
Hij zuchtte. ‘Ja, maar ik moet al zoveel. Ik wil gewoon zelf kiezen wanneer ik ga.’ Ik knikte. ‘Snap ik. Maar je zit nu in deze groep en het is fijn als je deze periode afmaakt. Laten we afspreken dat je vandaag nog gaat, en dan kunnen we het later opnieuw bespreken, goed?’ Hij knikte met tegenzin. Het was soms zoeken naar balans, maar over het algemeen werkte onze manier van opvoeden goed. Ze leerden keuzes maken, ze leerden dat hun mening telde. En ja, soms betekende dat ook dat het hele huis om half elf ‘s avonds nog wakker was.
Er waren ook dagen dat onze opvoeding ons uitdaagde
Dagen waarop de kinderen onderling geen overeenstemming konden bereiken en we bemiddelend op moesten treden. Jacky wilde bijvoorbeeld graag een filmavond, terwijl Jordy en Hannah liever buiten speelden. In plaats van simpelweg te bepalen wat er gebeurde, lieten we hen samen een compromis zoeken. ‘Misschien eerst buiten spelen en dan een korte film?’ stelde Jacky voor. ‘Of een langere film, maar pas als het donker wordt?’ opperde Jordy.
Na een korte onderhandeling kwamen ze er samen uit
Soms duurde dat even, maar het hielp hen om rekening met elkaar te leren houden. ‘Mam, mag ik morgen ijs als ontbijt?’ vroeg Hannah ineens, haar ogen glinsterend. Donald haalde, zoals wel vaker, zijn schouders op. ‘Waarom niet? Een keertje kan toch geen kwaad?’ En zo gebeurde het. De volgende ochtend zat Hannah met een bolletje vanille-ijs aan de ontbijttafel, terwijl Jacky en Jordy met een verbaasde blik toekeken. ‘Dat is oneerlijk, waarom mogen wij dat niet?’
‘Jullie mogen dat ook, hoor”
Jacky besloot bij haar gebruikelijke boterham te blijven, maar Jordy ging voor een bakje aardbeienijs. ‘Dit voelt heel raar,’ mompelde hij. Maar hij at het wel met plezier op. Veel ouders zullen me raar vinden. Of er iets van vinden. Ik vind deze opvoedstijl juist erg krachtig.
LIANNE
Ik ben zelf zo opgevoed en wij doen het ook ongeveer op deze manier. De reacties dat de kinderen begrenzing nodig hebben, snap ik, maar zo zoeken ze dus zelf uit wat de benodigde grenzen zijn voor zichzelf en een ander. Ze leren zelf verantwoordelijkheid te dragen voor consequenties. Laat opblijven en daarna moe op school? Jammer dan. Dus één keer geprobeerd en nu gaan ze zelf met intrinsieke motivatie vroeg naar bed ipv via de motivatie van pa en ma. Niet willen eten? Prima, maar dan ook niet zeuren over honger. Huiswerk niet gedaan? Prima, sta je zelf voor aap met een onvoldoende. Je mag komen uithuilen en dan ben ik er voor je verdriet, maar dan leg ik óók uit dat dit de consequenties zijn van de eigen korte termijn-gratificatie en dat andere ouders daarom regels opstellen. Misschien is het dus beter om zélf zo slim te zijn om volgende keer op tijd naar bed te gaan, je avondeten op te eten en je huiswerk te maken? Eigenlijk is dit strenger dan de helikopter-opvoeding. Ze merken dus juist direct de gevolgen uit de echte wereld in een nog veilige thuishaven. Morele en disciplinaire autonomie is zeer belangrijk. Ik wil geen ja- en nee-knikkers opvoeden, maar vrijdenkers met intrinsieke discipline die zélf nadenken over waarom ze doen wat ze doen.
ik ben zo opgevoed en ik kan met spijt zeggen dat dat NIET goed is gekomen. mensen, doe het alsjeblieft niet,… dit is niet gezond voor een opgroeiend brein.
De vrije opvoeding kan verwaarlozend zijn en is dan schadelijk. Ik lees wel in jouw verhaal dat je betrokken bent bij je kinderen. In gesprek gaat. Vrijheid is soms geen vrijheid voor kinderen. Bij een experiment bij school waar er geen hekken waren gingen kinderen heel dicht bij school spelen en ontnam zelfs hun vrijheid . De vrijheid gaf kinderen een onveilig gevoel. Regels kunnen veiligheid en duidelijkheid geven voor kinderen. Je hoeft er niet steeds over na te denken en over te onderhandelen. Een van de nadelen is dat je verwacht dat kinderen altijd in staat zijn om goede keuzes te maken. Stel dat je kind alleen nog maar ijs zou willen eten. Kan het wel overzien wat effect daarvan is op de gezondheid.Ook kunnen regels binnen het gezin helpen om erbuiten goed te functioneren. Leren rekening met anderen te houden en weten wat sociaal aanvaardbaar is en wat niet. Mogen ze bij jou op tafel klimmen en ze doen dat bij een ander dan neem ik aan dat andere ouders of eigen ouders je kind liever niet meer over de vloer hebben. Ook vraag ik me af of de vrijheid van je kinderen het voor de ouders zelf ook niet zwaar en vermoeiend maakt. Ook zitten er natuurlijk voordelen aan.
er is echt zoveel over geschreven en er is zoveel over te leren. en ja mensen geven hun eigen draai eraan. maar er zijn dingen die liggen gewoon vast. wat belangrijk is voor een kind.
en wat helpend is om een kind te laten ontwikkelen. super sneu dat deze kinderen zo worden losgelaten op een leeftijd dat een ouder hoort te zorgen.
Ik denk dat mensen met een negatieve reactie echt denken dat deze kinderen ALLES bepalen. Dat lees ik niet zo. Ouders zien gewoon niet in waarom ze nee moeten zeggen puur omdat andere vinden dat ze nee moeten zeggen. Hun eigen grenzen liggen gewoon ergens anders. Dat de kinderen nog vragen of ze hagelslag met pindakaas in die volgorde mogen smeren, betekent dat ze niet zomaar doen wat ze willen maar wel degelijk gezag accepteren. Ik heb genoeg kinderen gezien die strenger zijn opgevoed en die niks aan hun ouders vragen, maar het gewoon doen en vervolgens op de trap moeten zitten. (de volgende dag doen ze weer zonder overleg wat ze zelf willen, en gaan ze gewoon WEER op de trap) Zolang deze kinderen blijven overleggen en respectvol om leren gaan met elkaar hoeft er geen probleem te zijn in het veel mogen. Die vorm van respect trekken ze vanzelf door naar gezag buitenshuis. Elk mens en elk individu heeft verplichtingen in Nederland. Sommige opgelegd: denk aan school, andere zelf aangegaan: bijvoorbeeld de Judo. Ik lees niet dat de kinderen uit dit gezin dat zomaar mogen weigeren. Ik lees dat hier een gezin in (chaotische) vrede leeft met elkaar en met wederzijds respect. En daarbij blijft: als er geen gezondheid of mentale problemen van ontstaan, dan is iedereen vrij om op te voeden hoe hij/zij wil.
Hoe gaan deze kinderen zich later handhaven in de maatschappij?
Kunnen ze voor een baas werken.
Kunnen ze zich aan regels, protocollen houden?
Rekening houden met anderen.
Of alleen maar doen wat ze zelf willen?
Och wat zullen ze voor een teleurstelling komen te staan in het echte leven waar ze niet altijd hun zin krijgen. Ze zullen onaangepast door het leven gaan. Vind het eigenlijk ontzettend zielig
of ze nemen geen genoegen met minder en gaan een pro worden in onderhandelen. wellicht komen ze zo juist aan de top. Je weet nooit wat het beste is voor je kinderen. Kinderen uit 1 gezin kunnen de opvoeding al heel verschillend van elkaar ervaren. de 1 floreert bij vrijheid, de ander krijgt er borderline van. Dat weet je pas als ze volwassen zijn.
Wat een onzin. Ik start mijn dag als volwassene ook gewoon met ijs als ik wil. Deze kinderen worden juist voorbereid op het ‘echte leven’, waarin je zelf leert dat niet op tijd naar bed gaan en slecht eten zijn weerslag heeft op hoe je je voelt. Alsof kinderen die moeten ‘luisteren om het luisteren’ zelf leren denken, beslissingen nemen. Juist niet.
ik snap niet dat iedereen hier oké mee is. ik vindt het echt bizar dat je je kind in de ochtend ijs laat eten, tot bijna middernacht laat opblijven omdat je denkt dat ze dat zelf kunnen beslissen. Hoezo is dat opvoeden? Dat ze een keer ergens in meedenken of beslissen oké maar in bijna alles? Hoezo weet een kind wat het beste voor hem of haar is? Waar ligt.dan de grens voor jullie? Wanneer ze.besluiten om het huis roze te verven? Het klinkt meer als Villa Kakelbont als je het mij vraagt….
En waar ik ineens visioenen van heb. Drie pubers met aanhang en vrienden die jouw huis hebben overgenomen. Tot diep in de nacht feesten en niets in huis doen. Je kunt niet ineens dan wel regels gaan invoeren. Succes!
Er leven vijf mensen in dat huis, waarvan er drie de regels maken en het zijn niet de ouders. Wanneer hebben jullie besloten dat jullie ondergeschikt zijn aan jullie kinderen?
Mooi dat de kinderen hun mening/ideeën mogen uiten en dat hier rekening mee wordt gehouden tijdens het maken van afspraken.
Er is een verschil tussen het maken van afspraken
en bestaande regels (zoals de regel niet slaan, schoppen).
Vraag me af hoe de kinderen leren omgaan met zaken waarin zij geen inspraak hebben?
ik zou zeggen wordt wakker, wat doe je je kinderen aan ik welke sprookjes wereld leven jullie, gaan ze later niet beter van worden hoor want in de echte grote mensen wereld bestaat er altijd nog zoiets als nee
ik denk dat het vooral gemakzucht is , door alles toe te staan is er weinig strijd thuis. Maar als ze groter worden en volwassen krijgen ze hier waarschijnlijk problemen mee. Regels zijn niet verkeerd. En een keer NEE horen hoort er ook bij.
Veel succes met deze integere volwassenen.
Gewoon af en toe “nee” en “omdat ik het zeg”
Daar krijg je ook integere volwassenen van.
Niet van die mensen die denken dat wereld om hen heen draait.
wat gebeurt er als kindlief om 20.00 uur dan ineens wel zin in eten heeft? opwarmen? opnieuw koken (nee ik heb geen zin in pasta, ik wil ….). sommige dingen over meebeslissen kan maar over alles????
Een kind heeft begrenzing nodig, dat geeft ze duidelijkheid en veiligheid. Het is aan jou als ouder de taak om ze dat te bieden. Als jouw kind van jou niet leert dat het oké is om af en toe nee te zeggen, gaan ze daar zelf later problemen mee krijgen. Bovendien ben jij als ouder degene die ervoor moet zorgen dat jouw kind gevoed en uitgerust op school aan komt. Jouw kind kan de gevolgen van zijn/haar keuzes niet overzien en je kunt die verantwoordelijkheid dan ook niet bij hen zelf neerleggen. Het klinkt misschien leuk en vrij, en dat is het vast ook voor af en toe 1 weekenddagje. Maar nee, als opvoedingsstijl dit is niet pedagogisch verantwoord.
Niet pedagogisch verantwoord?
Ik vind dat nogal stellig. Het past misschien niet bij de opvoedstijl die jezelf of je kinderen prettig zouden vinden.
Iedereen is vrij.
Ik vond dit een heerlijk artikel. Herken het ook. Je krijgt er hele mooie meegaande integere fijne verantwoordelijke zelfkeuzemakende volwassenen van. Dus ga er vooral mee door!
Je schrijft dat het ook iets van je als ouder vraagt, daarmee geef je als ouder het levende voorbeeld om door te zetten als het je moeite kost. Ik heb me zelf prettig gevoeld bij deze manier en heb er dus 3 kinderen ook mee opgevoed. De oudste is inmiddels volwassen en de gevreesde problemen zijn uitgebleven. Voor de schrijver: geniet van je welverdiende vrede in huis! ❤️
precies dat! helemaal mee eens. deze kinderen leren op hun eigen manier. en ze krijgen niet overal hun zin in; die knul gaat uiteindelijk toch naar judo les omdat zijn moeder hem uitlegt dat dát de afspraak was.
Ik hoop dat je ze dan ook thuis les gaat geven. In klassen met 30 leerlingen waarvan minimaal 5 met een zorgplan, is het ondoenlijk met ieder kind te overleggen wat het wil gaan doen. ik heb namelijk maar 40 minuten in een lesuur.
Nou hier kan ik jaloers op zijn
Ik zou er niet aan moeten denken dat om 2300 uur iedereen nog wakker is , geen geduld voor ….knap dat je dat kan maar is denk ik niet voor iedereen weggelegt
❤️ iedere ouder oudert op zijn eigen manier. en dat is goed.
Wat mooi dat je zo respectvol reageert!
Wat heerlijk om eens te lezen. Wij hanteren deze manier van opvoeden ook.
En iedereen mag er een mening over hebben maar het resulteert wel dat ze gehoord worden. En ook zien dat niet alle keuzes die ze maken altijd goed, even slim of juist precies goed zijn.
Even uit belangstelling, hoe ga je om met de keren dat je toch nee moet zeggen? Bijvoorbeeld willen buitenspelen maar jullie moeten naar de tandarts (en kind heeft geen zin). Of bij niet naar school willen? Ik bedoel dat niet als oordeel, maar kinderen krijgen ooit te maken met nee, wordt dat dan geen drama?
Nou als dit voor jullie werkt moet je het vooral doen maar ik moet er niet aan denken. Voor mijn zoon zou het ook absoluut niet goed zijn denk ik, hij heeft echt structuur en regels nodig. En ik zelf ook eigenlijk haha.