Alice: “Mijn dochter kopieert het gedrag van haar beste vriendin, ik wil echt dat het stopt”

Doortje kwam uit school en plofte op de bank

“Mam, ik ben vegetariër,” zei ze nonchalant terwijl ze haar schoenen uittrapte. Ik keek op van mijn boek. “Wat bedoel je precies, Doortje?” “Nou, ik eet geen vlees meer. Bij Romijn eten ze ook geen vlees, en dat is beter voor de dieren. Ik ga dat ook doen.” Haar toon was alsof ze zojuist besloten had dat ze geen hagelslag meer op haar brood wilde.

Ik moest lachen, niet uit spot, maar omdat het zo onverwacht kwam

Doortje, mijn Doortje, die tot vorige week nog juichte als we shoarma aten met veel knoflooksaus, en altijd twee knakworsten wilde bij haar soep. “Oké,” zei ik kalm, “dat is een grote beslissing. Weet je zeker dat je dat wilt?” Ze knikte heftig. “Ja, Romijn doet het ook, en het is slecht voor de planeet. Dat heeft haar moeder uitgelegd.”

Daar had ik het

Romijn. Doortjes beste vriendin sinds groep drie. Ze waren onafscheidelijk. Waar Romijn was, was Doortje, en andersom. Maar Romijn had een enorm sterke persoonlijkheid. Ze was het type dat een hele klas kon overtuigen om in de pauze allemaal op één been te staan, gewoon omdat ze dat grappig vond. En Doortje… Doortje was precies het tegenovergestelde.

Ik zuchtte inwendig, niet hardop

“Prima,” zei ik, “maar als je geen vlees meer eet, dan moet je ook leren wat je wél moet eten om gezond te blijven.” Doortjes gezicht betrok. “Maar dat hoeft toch niet? Ik eet gewoon wat Romijn eet.” Ik slikte mijn irritatie weg. “Weet je wat,” zei ik, “we praten er straks wel even over tijdens het eten.”

Toen Doortje naar boven was, bleef ik met mijn gedachten bij haar opmerking hangen

Hoe snel ze zich liet beïnvloeden door Romijn baarde me zorgen. Het was niet de eerste keer dat Doortje een ‘nieuw project’ mee naar huis nam van Romijn. Vorig jaar was het paardrijden. Twee maanden lang had ze gesmeekt om rijlessen, net als Romijn. We hadden uiteindelijk toegestemd, en na vijf lessen hing haar cape stof te verzamelen in de kast. Daarna was het een korte obsessie met origami, toen Romijn een workshop had gedaan.

Maar dit was anders

Vegetariër worden was niet zomaar een fase, althans niet als het aan Doortje lag. Het voelde alsof Romijn en haar moeder via Doortje onze eettafel binnenliepen, zonder dat ik daar iets over te zeggen had. En dat zat me niet lekker.

Die avond zette ik spaghetti bolognese op tafel

Het was een van Doortjes favorieten. Ik gebruikte altijd een rijke saus met gehakt en extra groenten. Doortje schoof aan en keek naar haar bord alsof ik haar had voorgeschoteld wat de kat had achtergelaten. “Dit eet ik dus niet meer,” zei ze koppig. Ik voelde mijn geduld al wegslippen. “Doortje, je hebt dit altijd heerlijk gevonden. Eén bordje kan toch geen kwaad?” Ze schudde haar hoofd. “Nee, mam. Romijn zegt dat het slecht is voor de dieren. Ik eet het niet.”

“Romijn zegt dit, Romijn zegt dat,” mompelde ik

Ik haalde diep adem en glimlachte. “Oké, ik snap het. Maar vertel me eens, weet je waarom vegetariërs geen vlees eten?” Ze fronste. “Nou… voor de dieren. En omdat vlees slecht is.” Ik knikte langzaam. “Dat snap ik. Maar je weet dat je ook eiwitten en vitamines nodig hebt, toch? Die krijg je normaal uit vlees. Als je geen vlees eet, moet je andere dingen eten om die te vervangen.”

Ze haalde haar schouders op

“Dat weet Romijn vast wel.” Mijn geduld was op. “Doortje, dit is niet iets wat je doet omdat je vriendin het ook doet. Dit is jouw lichaam, jouw beslissing. En als je echt geen vlees wilt eten, moet je begrijpen wat dat betekent.” Ze keek me aan. “Maar ik wil het gewoon,” zei ze zachtjes. Ik voelde me schuldig. Misschien ging ik te ver. Ze was pas 10, tenslotte. Maar tegelijkertijd… ze was zo makkelijk te beïnvloeden. Ik wilde dat ze voor zichzelf kon denken, niet zomaar alles aannam wat anderen zeiden.

De dagen erna probeerde ik haar nieuwe keuze te respecteren

Ik haalde vleesvervangers en zocht online naar recepten. Maar ik merkte hoe ongemakkelijk het me maakte. Niet alleen omdat ik nu extra moest nadenken over elke maaltijd, maar vooral omdat het voelde alsof ik haar kwijtraakte aan iemand anders. Het hoogtepunt kwam op zaterdag, toen we een barbecue hadden bij mijn zus. Doortje zat naast Romijn en haar moeder, die ook uitgenodigd waren. Terwijl de rest van de kinderen vrolijk hamburgers en worstjes op hun bord schepten, zat Doortje met een bakje salade voor haar neus.

“Wil je echt niet een stukje kip?” vroeg mijn zus

Voordat Doortje kon antwoorden, zei Romijn: “Nee hoor, wij eten geen vlees. Het is slecht voor de aarde.” Doortje knikte snel, haar ogen glanzend van trots. Ik voelde een steek van frustratie. Was dit echt wat ze wilde, of deed ze dit om erbij te horen? Toen de barbecue afliep, hoorde ik Romijns moeder nog zeggen: “Het is zo fijn dat Doortje nu ook vegetarisch eet. Dat maakt het bij ons logeren een stuk makkelijker.” De woorden bleven in mijn hoofd hangen, als een klein prikje in mijn trots.

Die avond, toen ik haar in bed stopte, besloot ik het nog een keer te proberen

“Doortje,” begon ik zachtjes, “ik ben trots op je dat je zo’n grote beslissing hebt genomen. Maar ik vraag me af… doe je dit echt omdat jij het wilt, of omdat Romijn het ook doet?” Ze keek weg. “Ik weet het niet,” fluisterde ze na een tijdje. Ik ging naast haar zitten. “Weet je, schat, het is goed om naar anderen te luisteren. Maar het is ook belangrijk om je eigen keuzes te maken. Wat jíj wilt, is wat telt. Niet wat Romijn of iemand anders zegt.”

“Ik wil gewoon dat Romijn me leuk vindt.”

Mijn hart brak een beetje. “Doortje, Romijn vindt je leuk omdat je jij bent. Niet omdat je hetzelfde doet als zij.” Ze haalde diep adem. “Misschien wil ik het wel proberen. Zonder vlees, bedoel ik. Maar dan omdat ik het zelf wil.” De week erna aten we vegetarische lasagne, en Doortje hielp mee in de keuken. Ze had een kookboek uit de bieb gehaald en stond met haar schort aan de broccoli te snijden. “Dit is best lekker,” zei ze aan tafel. En ze had gelijk. Nu eet ik zelf af en toe vegetarisch mee.

ALICE