Kraamverzorgster Ilja: “Ik duwde de deur open, en kwam in een naar huis terecht”

Toen ik voor het huis van Janea stond, voelde ik al een knoop in mijn maag

Het was een klein, oud rijtjeshuis. De tuin was een chaos: een verroeste fiets lag omver, er stonden een paar lege flessen en het onkruid groeide overal doorheen. Het was de eerste dag van mijn nieuwe kraamweek, en terwijl ik daar stond met mijn tas vol verzorgingsspullen, kreeg ik een voorgevoel dat deze week anders zou worden dan ik gewend was.

Ik drukte op de bel, maar er gebeurde niks

Geen geluid, geen beweging. Na een paar seconden besloot ik te kloppen. Pas na een tijdje hoorde ik voetstappen. De deur ging langzaam open en daar stond Janea, met haar dochtertje Kaya in haar armen. Ze zag er uitgeput uit. Haar haren waren slordig in een knot gebonden, en haar gezicht was vermoeid. “Oh, jij bent van de kraamzorg,” zei ze zachtjes, terwijl ze de deur verder openhield.

De eerste indruk in huis sloeg me bijna omver

De hal was smal en volgepropt met dozen en tassen. Er hing een muffe geur, alsof er al tijden niet was gelucht. De woonkamer was klein en rommelig. Een oude, versleten bank stond tegen de muur, en op de tafel lag een stapel brieven en enveloppen naast een halflege pak melk. Kaya begon zachtjes te jammeren in haar moeders armen, en Janea wiegde haar automatisch heen en weer.

Ik probeerde niet te oordelen

Iedereen heeft zijn eigen situatie, maar het was duidelijk dat Janea het zwaar had. Terwijl ze me de baby liet zien, vertelde ze dat Kaya haar eerste kindje was en dat ze een zware bevalling had gehad. “Ik ben nog steeds helemaal kapot,” zei ze, terwijl ze zichzelf op de bank liet zakken. “En Kaya wil niet drinken. Ik probeer borstvoeding te geven, maar ze blijft maar huilen. Ik weet niet wat ik fout doe.”

Ik ging naast haar zitten en vroeg of ik mocht helpen

Janea knikte en liet me zien hoe ze Kaya aan de borst probeerde te leggen. Het ging moeizaam. Kaya hapte wel, maar liet telkens weer los en begon te huilen. Janea keek me hulpeloos aan. “Ik weet echt niet wat ik moet doen,” fluisterde ze. We probeerden het nog een paar keer, maar het lukte niet. Kaya was duidelijk gefrustreerd, en Janea zat er bijna bij te huilen. “We hebben wel een flesje,” zei ze uiteindelijk. “Maar ze wil die ook niet. Ze pakt hem gewoon niet.”

Ik vroeg of ze het flesje kon laten zien

Janea haalde het uit de keuken en gaf het me. Het was een simpel flesje, goedkoop en zonder speciale speen. “Misschien ligt het aan de fles,” zei ik voorzichtig. “Sommige baby’s zijn kieskeurig. Er zijn flesjes met een andere vorm die ze makkelijker kunnen pakken.” Janea zuchtte en haalde haar schouders op. “Ja, dat hoorde ik ook al in het ziekenhuis. Maar ik heb gewoon geen geld om van alles uit te proberen. Ik moet ook nog voeding en luiers kopen. Ik weet echt niet hoe ik het moet doen.”

Ik slikte

Haar woorden raakten me meer dan ik had verwacht. Het was zo schrijnend. Terwijl Janea sprak, zag ik hoe ze met een oud doekje over Kaya’s wang wreef. Het doekje was duidelijk al vaak gewassen en rafelde aan de randen. Alles in dit huis ademde krapte uit. De versleten kleren die aan de radiator hingen te drogen, het enige lichtpuntje in de woonkamer dat een kapotte staande lamp was, de koelkast die zachtjes bromde.

Ik vroeg voorzichtig hoe ze zich voelde

Janea lachte bitter. “Hoe denk je dat ik me voel? Ik hou van Kaya, maar dit is zo zwaar. Alles kost zoveel geld. Ik had een klein beetje gespaard voor haar komst, maar dat is nu al op aan dingen als luiers en rompertjes. En dan die flesvoeding… het is belachelijk duur. Ik probeer elke dag borstvoeding te geven, maar het lukt gewoon niet. Ze wil niet drinken, en ik voel me zo’n slechte moeder.”

Ik voelde de tranen prikken in mijn ogen

Het brak mijn hart om haar zo te zien worstelen. Maar ik wist ook dat ik hier was om haar te helpen. “Janea,” zei ik voorzichtig, “ik denk dat Kaya het misschien beter doet met een andere fles. Dat kunnen we proberen.” Janea schudde haar hoofd. “Ik kan het niet betalen. En als het dan nog niet werkt? Dan zit ik weer met een fles waar ik niks aan heb.” Ze keek me aan, en ik zag hoe de wanhoop in haar ogen lag.

Ik dacht even na en besloot dat ik niet stil kon blijven zitten

“Wacht even,” zei ik, terwijl ik naar mijn tas liep. Ik had een paar flesjes meegenomen voor het geval dat (dat doe ik altijd om te oefenen met de ouders), en daar zat ook een goed merk bij, eentje met een speciale speen die lijkt op een borst. Ik hield het flesje omhoog en glimlachte naar haar. “Laten we deze proberen. Het is een cadeau van mij.”

Janea keek me verbaasd aan

“Dat kan ik niet aannemen,” zei ze. Ik schudde mijn hoofd. “Het is niet veel, en als dit helpt, dan is het het waard.” Met trillende handen maakte Janea het flesje klaar met de voeding die ze nog in huis had. Kaya leek meteen geïnteresseerd en hapte zonder veel moeite. Ze begon te drinken, eerst aarzelend, maar daarna gulzig. Janea keek met grote ogen toe en begon toen zachtjes te huilen. “Ze drinkt,” fluisterde ze. “Ze drinkt eindelijk.” Ze was zo ontzettend opgelucht. Ik voelde me blij. Blij voor dit gezin.

Ik voelde de enorme opluchting met Janea mee

Eindelijk had Kaya wat ze nodig had, en Janea had een klein beetje rust. Maar ik wist ook dat er nog zoveel meer uitdagingen voor haar lagen. Ik zag het in de lege koelkast, de stapels rekeningen, en de manier waarop Janea telkens op haar lip beet, alsof ze constant bang was voor wat er nog zou komen.

De rest van de week probeerde ik haar zo goed mogelijk te helpen

Ik hielp haar een schema op te stellen voor Kaya’s voeding en rust, gaf haar tips voor goedkope maar voedzame maaltijden, en vooral: ik luisterde. Op mijn laatste dag gaf ik haar een klein pakketje met wat extra flesjes, luiers en een paar zachte doekjes. “Gewoon om je een beetje op weg te helpen,” zei ik. Ze keek me aan met vochtige ogen. “Ik weet niet hoe ik je ooit kan bedanken,” zei ze. Ik knikte alleen maar en gaf haar een knuffel. “Zorg goed voor jezelf, Janea. En onthoud: je bent een geweldige moeder. Echt waar.”

ILJA