Wil jij ook niets missen van deze verhalen en artikelen?! Klik HIER om Kids&Kurken op Instagram te volgen.
Als iemand me had verteld dat mijn zus en ik ooit als vreemden tegenover elkaar zouden staan, had ik ze niet geloofd
Yvon en ik waren altijd samen geweest. Als kinderen renden we door de achtertuin, bouwden we forten van dekens in de woonkamer, en bedachten we onze eigen geheime taal. Maar ergens onderweg veranderde alles, bijna ongemerkt. Kleine irritaties, steken onder water en de constante vergelijkingen zorgden ervoor dat de band tussen ons gespannen werd. Achteraf gezien weet ik dat de spanning er altijd al was, als een kleine scheur die langzaam groter werd.
Yvon en ik scheelden twee jaar in leeftijd
Zij was de oudste, en daarmee ook degene die altijd het eerst de grote stappen zette. Ze haalde haar zwemdiploma’s sneller, leerde fietsen zonder zijwieltjes terwijl ik nog op mijn driewieler zat, en was de eerste die naar de middelbare school ging. Mijn ouders waren enorm trots op haar, en dat lieten ze merken. Begrijp me niet verkeerd, ze waren ook trots op mij, maar Yvon leek altijd net iets bijzonderder in hun ogen. Zij was het zonnetje, de stralende ster die het voortouw nam. En ik? Ik was de rustige zus, degene die vooral in de achtergrond stond en tevreden leek met een bijrol. Een muurbloempje.
Misschien kwam de jaloezie bij mij al vroeg, maar ik gaf er nooit aan toe
Ik was ervan overtuigd dat het normaal was om mijn oudere zus te bewonderen en haar te volgen. Toch voelde het op een gegeven moment niet meer goed. Ik herinner me bijvoorbeeld hoe ik, toen ik 11 was, een schilderwedstrijd won op school. Ik was zo trots, mijn werk zou in de hal van het gemeentehuis komen te hangen! Toen ik thuis enthousiast vertelde over mijn prijs, keek Yvon me amper aan. “Ik won een keer de nationale tekenwedstrijd op school,” zei ze achteloos, alsof mijn prestatie in het niet viel. Mijn moeder knikte instemmend, zich totaal niet bewust van de pijn die ik voelde. Yvon kreeg de aandacht, zelfs als het mijn moment had moeten zijn.
Toen we ouder werden, leken onze verschillen alleen maar groter te worden
Yvon werd populair op school, had veel vriendinnen en kreeg de hoogste cijfers. Ik volgde haar voetsporen, maar ik was nooit zo populair, nooit zo slim in de ogen van anderen. Op feestjes van familieleden kreeg Yvon altijd de complimenten over haar toekomstplannen en haar resultaten, terwijl ik standaard de vraag kreeg of ik “Yvon een beetje bij kon houden.” Dat is toch vreselijk voor een kind?! Zeker op die leeftijd. Die opmerkingen knaagden aan me, en hoewel ik mezelf probeerde voor te houden dat het me niets deed, begonnen de irritaties zich langzaam op te stapelen.
Toen we volwassen werden, was Yvon degene die het eerst een serieuze relatie kreeg
Evan was charmant en had een goede baan, en het duurde niet lang voordat ze gingen samenwonen in een prachtig appartement in de stad. Ze leken het perfecte stel, altijd glimlachend, altijd stralend. Ik had Flip, mijn rustige vriend die zich wat onzekerder voelde in gezelschappen en vaak liever op de achtergrond bleef. Net zoals ik. Hij was lief, zorgzaam en een steun voor me, maar in het bijzijn van Yvon en Evan leek het alsof hij in het niet viel. Net zoals ik. Het was alsof zij alles perfect had voor elkaar, en ik, met mijn studie en mijn vriend die nog zoekende was in zijn carrière, net niet goed genoeg was.
Het dieptepunt kwam die zomer, toen we met het gezin een weekend weg gingen naar een vakantiehuisje aan de kust
Mijn ouders hoopten dat we wat tijd konden doorbrengen als gezin, net zoals vroeger. In het begin leek het goed te gaan. Yvon en ik kletsten aan de eettafel over onbenullige dingen, we deelden een fles wijn, en mijn ouders leken blij om ons samen te zien lachen. Maar op de tweede dag sloeg de sfeer om.
Mijn moeder vroeg Yvon en mij om samen de boodschappen te doen voor de barbecue die avond
In de auto begon Yvon al snel over haar werk, over de promotie waar ze op hoopte en de projecten die ze zelfstandig had afgerond. Het leek alsof ze het oprecht leuk vond om te vertellen, maar in mijn hoofd klonk het al snel alsof ze op mij neerkeek. Terwijl ik naar haar luisterde, dacht ik aan mijn eigen studie, aan hoe onzeker ik was over mijn toekomst. Misschien had ik te lang aan mijn ouders’ verwachtingen voldaan en te weinig aan mijn eigen dromen gewerkt. Die gedachten zorgden ervoor dat ik nog stiller werd, waardoor Yvon vanzelfsprekend verder praatte en de hele autorit zichzelf leek te bejubelen.
Aan tafel die avond ging het gesprek verder
Mijn vader vroeg Yvon naar Evan en hun toekomstplannen, en zij vertelde opgewekt over hun mogelijke plannen om in een grotere stad te gaan wonen, misschien zelfs om naar het buitenland te verhuizen. Evan vulde haar perfect aan, glimlachend, alsof ze echt een team waren. Toen mijn moeder zich naar mij draaide en naar mijn studie vroeg, merkte ik dat Yvon’s ogen op me gericht waren, alsof ze elk woord kritisch zou wegen.
“En wat doen jullie straks?” vroeg mijn moeder op een ontspannen toon
Ze was onbewust van de spanning die aan de andere kant van de tafel hing. Voor ik iets kon zeggen, leunde Yvon voorover en grijnsde: “Denk je dat jij en Flip ooit ook iets gaan bereiken, of blijven jullie voorlopig bij papa en mama wonen?” Haar toon was zogenaamd speels, maar de opmerking was gemeen, en ook zo bedoeld.
De lucht voelde plotseling zwaar
Ik lachte gespannen, maar ik voelde mijn kaken verkrampen en mijn wangen gloeien van schaamte. Iedereen lachte, behalve ik. Het was alsof ze de woorden had gekozen om mij precies daar te raken waar ik het meest onzeker over was. Die vraag, die ik zelf al maanden in mijn hoofd hoorde, werd door mijn zus keihard uitgesproken. En niet zomaar, maar voor de ogen van mijn hele familie.
Flip, die naast me zat, kneep zachtjes in mijn hand onder de tafel
Een gebaar om het te laten. Ik trok mijn hand los. Die beweging verraste hem, maar ik kon mezelf niet bedwingen. Ik voelde me zo klein, zo vernederd, dat ik alleen maar één gedachte had: ik moest terugbijten, ik moest mezelf verdedigen. Ik moest iets zeggen dat haar zou laten voelen wat ik nu voelde.
“Misschien willen wij niet alles zo perfect hebben voor de buitenwereld zoals sommige mensen,” beet ik haar toe, mijn stem harder dan ik bedoelde
Er viel een stilte aan tafel. Mijn moeder lachte ongemakkelijk, mijn vader keek strak voor zich uit, alsof hij probeerde niet te reageren. Zelfs Evan keek verbaasd naar Yvon, maar zij trok enkel haar wenkbrauwen op en glimlachte alsof mijn opmerking haar nauwelijks raakte. “Ach ja,” zei ze met een toon die druipte van sarcasme, “ik ben nou eenmaal niet zo ‘rustig’ als jij, Kyra.”
Het voelde alsof iemand een lont had aangestoken die we al jaren probeerden te verbergen
Het was aan. On fire. Vanaf dat moment leek elke opmerking een persoonlijke aanval te worden, een kleine steek die bedoeld was om de ander te raken. Waar we ook over spraken, of het nu ging om onze jeugd, relaties, of zelfs toekomstplannen, er leek altijd een ondertoon van competitie te zijn. Yvon kon het niet laten om mij neer te zetten als de minder ambitieuze, de saaie, de “rustige” zus die nooit echt iets bijzonders zou bereiken.
Die nacht kon ik niet slapen
Terwijl de rest van het huis stil was, lag ik te woelen in bed, vol frustratie. Waarom moest ze alles altijd naar zichzelf toetrekken? Waarom moest ze alles wat ik deed ondermijnen? Toen we klein waren, had ik haar vaak bewonderd, maar dat had plaatsgemaakt voor een gevoel van bitterheid. Ik was het zat om altijd de tweede keuze te zijn, om constant vergeleken te worden, en om te voelen alsof ik nooit goed genoeg was in haar ogen.
De volgende ochtend voelde ik me uitgeput, maar vastberaden
Ik wist dat ik mezelf niet langer wilde laten kleineren. Ik was er klaar mee om alles maar over me heen te laten komen. Terwijl we aan het ontbijt zaten, probeerde ik het gesprek te sturen. Ik vertelde over mijn studie, over mijn dromen, en zelfs over de plannen die ik met Flip had. Yvon’s ogen vernauwden, haar glimlach verdween, en ik zag een zweem van irritatie op haar gezicht verschijnen. Voor het eerst nam ik ruimte in, ik claimde mijn plek aan tafel.
En dat zou ik in de toekomst vaker doen.
KYRA
Mijn ouders legden het schoolrapport van mijn jongere zus naast dat van mij en vergeleken dan. Mijn zus kwam daar minder goed uit. Helaas voor mij, want dat mijn ouders dat deden, verwijt ze mij.
In haar reacties zie ik terug wat jij schrijft. Alles wat ik zeg, wordt op een weegschaal gelegd.
Mijn schoolresultaten waren weliswaar hoger, maar zij was juist beter in bijvoorbeeld sport.
Voor jezelf opkomen is belangrijk en goed. Tegelijkertijd maak je jezelf ook schuldig aan de hele situatie door jezelf te blijven vergelijken met Yvon. Je draagt daar zelf (onbewust) ook aan bij. Natuurlijk zit dat ingebakken vanuit je jeugd. Maar puur voor jezelf en je eigen ontwikkeling zou het wellicht goed zijn hierover eens te praten met een psycholoog. Om je hiervan los te leren koppelen en je eigen rol te herkennen én opnieuw uit te vinden.
Ik sluit mij aan bij Eem: het zou je goed doen om te praten met een psycholoog. Wij zijn thuis met z’n drieën en bij mijn oudste broer ging het juist niet vlekkeloos. Toen ik mijn P haalde, was hij teleurgesteld. Zijn jongste zusje had hem ingehaald. Toen ik meer verdiende dan hij, werd dat ook benoemd. Ik heb nooit mijn P of mijn werk gehaald om ‘beter te zijn dan hem’. Ik werk ook hard en probeer het beste van mijn leven te maken.
Het klinkt alsof de situatie in jouw hoofd een eigen leven is gaan leiden. Je hoort en ziet alleen wat je denkt te horen en te zien. Dat is herkenbaar hoor! Toen ik bijvoorbeeld onzeker was, dacht ik dat niemand mij mooi noemde. Het tegendeel was achteraf waar: ik kreeg vaak complimenten over mijn uiterlijk en uitstraling. Ik wilde het alleen niet horen (het sloot niet aan op mijn wereld) en dacht daarom dat het niet werd gezegd. Als het wel werd gezegd, geloofde ik het niet. Daardoor was ik boos op mensen en teleurgesteld in reacties, terwijl niemand wist waarom. Ik nam ze kwalijk dat ze mijn verwachtingen en situatie niet begrepen, terwijl ik ze nooit uitsprak. Hoe konden ze mij dan begrijpen?
Met een psycholoog zou je je huidige én oude boosheid goed kunnen bespreken. Waar het vandaan komt, waarom het zo’n rol speelt en welke rol jij daarin hebt gespeeld. Uiteindelijk zit er misschien een klein meisje onder al die boosheid die ook graag gezien wilde worden.
Ontzettend vervelende ervaring dit en heel veel sterkte en succes!
wij zijn met zn drieën.
ik ben de oudste. ik ben met alles het eerste. leuk, maar ook zwaar. ik ben dan ook altijd de eerste die het fout doet.
mijn zus is de middelste. altijd de 2de. ze is altijd op de voorgrond en probeert altijd aanwezig te zijn.
mijn broer is de jongste. die krijgt alles gedaan, maar wordt soms ook vergeten.
wat ik wil zeggen; ieder kind heeft zo zn eigen struggles. het is voor ieder kind anders en voor ieder kind moeilijk. het is een rol die je niet zelf gekozen hebt.
dat je voor jezelf opkomt is het állerbelangrijkste. wanneer je ook geboren bent, je doet er altijd toe 🩷