En toen hoorde ik de woorden van de politieagent; “Uw kind is overleden”

25 jaar moeder

Het is 25 jaar geleden dat ik voor het eerst moeder werd. Op 6 augustus 1999, om 12.33 uur, werden wij ouders van een prachtige zoon. Het is maar goed dat we toen nog niet wisten wat we nu wel weten. Toch had ik destijds al een onderbuikgevoel, dat helaas is uitgekomen. Vanaf de dag dat Leon geboren werd, voelde ik altijd dat hij niet lang bij ons zou blijven.

Leon had een lager uitstroomniveau dan gehoopt

Hoewel Leon een onrustige en hyperactieve baby, peuter en kleuter was, heeft hij een onbezorgde en gelukkige tijd op de basisschool gehad. Helaas scoorde hij bij de Cito-toets in groep 8 lager dan verwacht, waardoor hij niet naar de havo kon, zoals veel van zijn klasgenoten, maar naar een vmbo-school moest. Deze teleurstelling heeft Leon nooit goed kunnen verwerken. Bij de eerste rapportbespreking in de brugklas bleek dat hij spijbelde, wat voor ons als een complete verrassing kwam. Leon kon of wilde niet duidelijk maken waarom hij niet naar school ging.

In de tweede moest hij naar het speciaal onderwijs

In de tweede klas werd hij vanwege een incident van school gestuurd en belandde hij in het speciaal onderwijs. Waar we aanvankelijk hoopten dat dit hem zou helpen, gingen zowel zijn gedrag als zijn schoolresultaten steeds verder achteruit. In de vierde klas werd hij ook van deze school verwijderd.

Hij had maanden geen onderwijsplek

Er volgden een paar maanden waarin Leon geen onderwijs kreeg, en wij moesten alles op alles zetten om hem ergens geplaatst te krijgen. De wachtlijsten voor cluster 4-onderwijs waren lang, en op een reguliere school was er geen plek voor hem. Uit wanhoop kozen we voor een vrijwillige plaatsing in de gesloten jeugdzorg, waar Leon negen maanden verbleef en met een MBO-1-certificaat naar huis kwam. Dit zou het enige diploma zijn dat hij ooit zou halen.

Zijn gedrag viel mij steeds meer op

Eenmaal thuis wist Leon niet goed welke richting hij aan zijn leven wilde geven of hoe hij zijn dagen moest invullen. Hij schreef zich een aantal jaar achter elkaar in voor een MBO-2-opleiding, maar haakte steeds binnen enkele weken af. Hij wisselde van baantje naar baantje. Zijn gedrag viel me steeds meer op. Ik ging met hem naar de huisarts, die mijn zorgen serieus nam. We werden doorverwezen, maar helaas waren er overal lange wachtlijsten. Als we al ergens terecht konden, werd de ernst van zijn situatie vaak niet goed ingeschat en stonden we vaak snel met lege handen weer buiten.

Leon had ernstige psychische klachten

Leon leed aan zware depressies en had hallucinaties. Om zijn klachten te dempen, zocht hij zijn toevlucht in alcohol en drugs. Het gaf slechts een tijdelijke verlichting, terwijl het op de lange termijn zijn stemming juist verslechterde.

Hij deed meerdere zelfmoordpogingen

In oktober 2019 besloot Leon, na meerdere mislukte zelfmoordpogingen, zich vrijwillig te laten opnemen in een afkickkliniek. Er volgden meerdere opnames, soms voor een paar dagen, soms voor een paar weken. Soms was hij thuis, en soms wisten we niet waar hij was, waarna we hem meerdere keren als vermist moesten opgeven.

Leon was meerderjarig en wij hadden geen zeggenschap meer over de zorg

In februari 2020 diende ik een aanvraag tot zorgmachtiging in bij de gemeente, omdat Leon intensievere zorg nodig had dan hij tot dan toe had gekregen. Omdat hij meerderjarig was, hadden wij als ouders geen zeggenschap. Er werden beslissingen over of met hem genomen zonder dat wij daarvan op de hoogte waren. De aanvraag tot zorgmachtiging, die normaal binnen zes weken afgehandeld zou moeten zijn, bleef onnodig lang liggen, ondanks mijn vele telefoontjes naar diverse instanties.

Opnieuw werd hij opgenomen in een afkickkliniek

Op 21 maart 2020 stond Leon in zeer verwarde en verwaarloosde toestand bij ons voor de deur. Na uren bellen kwamen er die avond eerst twee agenten om de situatie te beoordelen, en daarna twee medewerkers van de crisisdienst. Leon werd opnieuw vrijwillig opgenomen in dezelfde afkickkliniek, maar dit keer op de crisisafdeling. Vanwege de coronamaatregelen, die toen net van kracht waren, mocht hij helaas geen bezoek ontvangen. Ondanks mijn sterke band met Leon, waardoor ik zelfs op afstand kon aanvoelen hoe het met hem ging, was het nu voor mij lastiger om de situatie in te schatten.

Leon had het moeilijk met de coronamaatregelen

Elk jaar brunchen wij traditiegetrouw op Eerste Paasdag met mijn familie, maar dit jaar mocht dat niet vanwege de coronamaatregelen. Leon had het hier heel moeilijk mee en controleerde meerdere keren bij mij en mijn ouders of we echt niet aan het brunchen waren.

Hij belde ons met de vraag of we biertjes konden brengen

Ik had dagelijks meerdere keren telefonisch of via de app contact met Leon, maar op Tweede Paasdag hoorde ik niets van hem. Ik stond een paar keer op het punt om zelf contact op te nemen, maar ik wilde hem ook niet teveel op de huid zitten. Die avond belde hij zijn vader met de vraag of hij biertjes kon brengen. Natuurlijk was het antwoord nee, waarop Leon vertelde dat hij over het hek was geklommen omdat hij gek werd. Naïef als we waren, dachten we dat dit net gebeurd was, maar later kwamen we erachter dat dit al eerder die middag was gebeurd en dat Leon uren had rondgedwaald.

Ik wilde dat hij opgespoord zou worden, maar we kregen weinig medewerking

Ik belde direct naar de kliniek, maar kreeg weinig empathie of medewerking. We belden 112 met de vraag of hij vanwege zijn gemoedstoestand opgespoord kon worden, maar omdat de zorgmachtiging nog niet rond was, was dat niet mogelijk. Volkomen lamgeslagen gingen we naar bed, maar van slapen kwam niets. Rond half vier ’s nachts werd er aangebeld.

Midden in de nacht werd er aangebeld…

Wij sliepen op zolder, en ik rende de twee trappen af naar beneden. Toen ik de hal in keek, zag ik een vrouw voor het raam staan. Toen ik opendeed, vroeg ze of ze even binnen mocht komen, want ze had slecht nieuws. De woorden die ze toen uitsprak, dreunen nog elke dag na…

Leon is overleden op 13 april 2020, op 20-jarige leeftijd.

BIANCA

Insta: @biancasolter

Ik heb een boek geschreven over mijn verlies, *Puur Leon*, en met dit boek hoop ik andere ouders in een soortgelijke situatie te steunen.