Isabella: “Anderen begrijpen niet waarom mijn kind op dit gebied zelf mag bepalen”

Het is half zeven en Nova zit al in haar pyjama aan tafel, haar gezichtje nog rood van het bad

Ze lijkt ontspannen, maar ik kan aan haar ogen zien dat ze moe is. Ze schuift haar bord met restjes pasta van zich af en geeuwt. “Ik ga naar bed mama”, zegt ze terwijl ze van haar stoel klimt. Ik knik, maar inwendig ben ik verbaasd. “Nu al?”, vraag ik, hoewel ik weet dat dit een volkomen normale tijd is voor haar leeftijd. Ze knikt zonder een woord te zeggen en wandelt met haar knuffelbeer onder haar arm richting de trap. Ik ga met haar mee om haar te helpen met tanden poetsen en goedenacht te knuffelen. “Slaap lekker, lieverd”, fluister ik een kwartier later, terwijl ik zachtjes de deur achter me sluit. Ze gaf zelf aan dat ze naar bed wilde, zonder dat ik of Fedde haar hoefden te vragen. Ideaal.

Dit is hoe het vaak gaat bij ons thuis

Sinds Nova een jaar of 7 was, laten Fedde en ik haar zelf bepalen wanneer ze naar bed gaat. Dat klinkt misschien raar voor veel mensen, maar bij ons werkt het. Nova weet heel goed wanneer ze moe is, en eerlijk gezegd verbaast het me elke keer weer hoe goed ze haar eigen grenzen aanvoelt. Dit is het vertrouwen dat we haar wilden geven en tot nu toe heeft ze ons geen reden gegeven om dat anders aan te pakken.

Het idee kwam van Fedde

Hij is altijd al van de onorthodoxe opvoedingsmethodes geweest. “Kinderen weten zelf het beste wanneer ze moe zijn”, zei hij tegen me toen we hierover spraken. Ik was in het begin wat sceptisch. Ik bedoel, het idee dat een kind zelf zijn bedtijd bepaalt, klinkt als een uitnodiging voor chaos. Maar Fedde legde het heel simpel uit. “Als wij haar dwingen om op een bepaalde tijd naar bed te gaan, leren we haar niet om naar haar eigen lichaam te luisteren. Ze moet zelf ontdekken wanneer ze rust nodig heeft.”

Het klonk logisch, maar ik had toch mijn twijfels, heel eerlijk

“Wat als ze veel te laat naar bed gaat? Wat als ze het volledig uit de hand laat lopen en ik de volgende ochtend een oververmoeid kind naar school zou moeten slepen?”, dacht ik. Maar na een paar weken van deze aanpak, bleek het tegendeel waar te zijn. Nova vond haar eigen ritme en dat was meestal verrassend vroeg.

Deze opvoedstijl werkte bijna altijd bij ons

Een paar weken geleden hadden we een filmavond gepland. Nova was super enthousiast. Ze had de hele week naar die avond uitgekeken, want we hadden haar favoriete film uitgekozen. Het was een vrijdagavond, dus er was geen school de volgende dag. Ik dacht dat ze misschien zou proberen zo lang mogelijk op te blijven om van de avond te genieten. Maar rond acht uur, terwijl we halverwege de film zaten, zag ik haar ogen steeds zwaarder worden. Ze kroop tegen me aan, met haar dekentje strak om haar heen.

“Mama, ik ga slapen”, fluisterde ze

Ze stond op voordat ik iets kon zeggen. Ik had verwacht dat ze misschien zou protesteren, dat ze de film wilde afkijken, maar in plaats daarvan ging ze naar boven en viel binnen vijf minuten in slaap. Ik keek naar Fedde, verbaasd maar ook opgelucht. Dit was precies wat hij bedoelde. Nova wist zelf wanneer het tijd was om te stoppen, zelfs als ze midden in iets leuks zat. Dat was het moment waarop ik me realiseerde dat we haar echt konden vertrouwen. Ze had geleerd naar haar eigen lichaam te luisteren, iets wat ik zelf pas op veel latere leeftijd heb geleerd. En eerlijk gezegd, soms voel ik me een beetje jaloers op haar. Hoe vaak heb ik mezelf niet gedwongen om door te gaan, terwijl mijn lichaam schreeuwde om rust? Nova heeft dat instinct natuurlijk. Ze weet wanneer het genoeg is.

Natuurlijk is het niet altijd perfect gegaan

Er was één keer, ongeveer een jaar geleden, dat ze besloot veel later naar bed te gaan dan normaal. Het was een zomerse avond en we zaten met vrienden in de tuin. Nova speelde met een buurmeisje en leek eindeloos energie te hebben. Ik vond het prima, want het was vakantie en er was geen haast. Maar uiteindelijk was het elf uur ’s avonds en vroeg ik me af of ze überhaupt ooit naar bed zou gaan. “Ben je niet moe, schat?”, vroeg ik voorzichtig, maar ze schudde haar hoofd. Ze bleef nog wat langer op en rond half twaalf kroop ze eindelijk zelf in bed. Ik hield mijn hart vast voor de volgende dag. In mijn hoofd had ik onze aanpak al afgezworen. We zouden gewoon weer regels opstellen voor de bedtijd. De volgende dag was ze wel wat moe, maar niet oververmoeid. Ze herkende die vermoeidheid in de ochtend en nam het wat rustiger aan. Dat was precies wat we wilden bereiken: ze moest het zelf leren, voelen wat goed voor haar was.

Ik denk soms na over hoe anders wij het aanpakken

Veel van mijn vriendinnen hebben een heel strak bedritueel voor hun kinderen. Ze vertellen me hoe moeilijk het soms is om hun kinderen op tijd naar bed te krijgen en hoe het elke avond weer een strijd is. Ze moeten onderhandelen, dreigen, beloven dat er morgen een cadeautje is als ze nu eindelijk gaan slapen. En eerlijk gezegd? Ik kan me dat niet meer voorstellen.

Toen ik mijn vriendin Sanne vertelde over onze aanpak, keek ze me aan alsof ik gek was

“Zelf bepalen wanneer ze naar bed gaat? Serieus? Ze zou bij mij nooit slapen!”, zei ze. Dat verwachten de meeste ouders. Ik denk dat vaak het tegendeel waar is. Het kostte me wat tijd om los te laten. Natuurlijk blijven er altijd twijfels. Ik ben nog steeds haar moeder, en moeders maken zich nou eenmaal zorgen. Maar telkens als ik zie hoe Nova zelf haar bedtijd kiest, zelf besluit dat het genoeg is, voel ik die zorgen langzaam wegebben. Ze kan dit. Misschien jouw kind ook?

ISABELLA