Wil jij ook niets missen van deze verhalen en artikelen?! Klik HIER om Kids & Kurken op Instagram te volgen
Lees ook de andere blogs van Sabine:
Tragisch: mijn man overleed op 34-jarige leeftijd
Marieke had een positieve zwangerschapstest, maar het blije gevoel bleef uit
Marieke ontwikkelde PTSS door haar bevalling
Het rouwbrein
Iedereen die wel eens rouw heeft ervaren in zijn of haar leven zal dit herkennen. Het “rouwbrein”: een mist of een wolk in je hoofd waardoor je niet meer helemaal scherp bent. Tijdens de ziekte en na het overlijden van mijn lieve man had ik ook last van een rouwbrein. Of eigenlijk had ik het gevoel dat mijn brein ook ergens mee het graf is ingegaan. Een paar maanden na het overlijden kwam de eerste lockdown in Nederland. Alle structuur en regelmaat vielen weg wat mijn brein niet ten goede kwam. Een tripje naar de supermarkt was al een uitdaging. Telkens weer kwam ik met slechts twee pakken melk terug, meer had ik niet onthouden. Het heeft weken geduurd voordat dat beter ging. Maar ja, dat was dan nog maar de melk. Het heeft zelfs een aantal jaren geduurd voordat mijn concentratie weer een beetje werkte.
Het kan jaren duren voordat je weer als voorheen functioneert
Ik heb me hier heel erg onzeker over gevoeld en ik ging hiervan in de weerstand. Aan de ene kant was mijn hoofd een zeef, aan de andere kant was mijn hoofd gevuld met watten. Best lastig als je ook nog eens voor drie kinderen moet zorgen maar we survived. Het kan echt jaren duren voordat je hoofd weer een beetje functioneert zoals jij dat graag zou willen. Maak je daar geen zorgen over. Het is ‘dus’ heel normaal dat je je sleutels in de koelkast legt, je vergeet wie er had gebeld, je niet weet welke dag het is, je een agenda nodig hebt om alle afspraken op te schrijven en je maar net drie regels in een boek kan lezen en die zelfs vergeet.
Hoe komt dit?
We beginnen eerst maar eens met die watten. Je bent in shock. Als je een ongeluk krijgt of wanneer je veel stress ervaart dan gaat je lijf in shock: oftewel het overlevingssysteem gaat aan. Dat betekent dat jouw lijf ervoor gaat zorgen dat er bloed en energie gaat naar die delen van je lichaam die dat het hardste nodig hebben, denk aan je organen. Daarom kun je flauw vallen, er gaat namelijk niet genoeg bloed naar je hoofd, want dat is even minder nodig. Daarom kan het zijn dat je letterlijk geen hap door je keel kan krijgen want ook dat is even geen prioriteit. Je lichaam doet alles wat het moet doen om jou in leven te houden.
Je lichaam staat op overlevingsstand
Na een overlijden van een dierbare ontstaat er ook een stressreactie waardoor het overlevingssysteem aangaat. Zo kun je merken dat na een overlijden je hoofd in shock gaat. Je hoofd zorgt er als het ware voor dat de verschrikkelijke waarheid niet in zijn geheel tot jou doordringt. Het is te groot, te overweldigend om deze pijn in één keer te voelen waardoor jouw systeem jezelf hiertegen beschermt. Hierdoor voel je de pijn dus in golven, soms is het eb, soms is het vloed en op een ander moment is het uitgeschakeld.
Direct na het overlijden van mijn man was ik hyperactief
Ikzelf dacht altijd dat als mijn man zou overlijden dat ik zou schreeuwen of mijn bed niet meer zou uitkomen. Toen mijn man overleed gebeurde bijna het tegenovergestelde. Ik was hyperalert, had mezelf behoorlijke onder controle en was meer bezig met mijn omgeving dan dat ik zelf ‘onderuit’ ging. Tijdens zijn uitvaart stond ik uit en was ik vooral hyperactief. Als ik nu de beelden terugkijk van die dag dan klopt dat beeld niet met hoe ik mij nu voel. Logisch is het wel: ik werd op dat moment beschermd tegen de verschrikkelijke waarheid. Want daar ging mijn man in de kist de oven in. Ik was nu weduwe en ik bleef achter met drie kleine kindjes.
Bepaalde delen van je hersenen zijn minder aan zet of zelfs uitgeschakeld
In tijden van nood en stress maakt je lichaam het hormoon adrenaline aan, ook puur ter overleving. Dit zorgt voor hyperalertheid wat maakt dat je precies die dingen doet, die ertoe doen. De rest is even niet belangrijk. Daarom kun je na een overlijden meestal totaal niet denken aan werk, sociale activiteiten of wat er gegeten moet worden. Dat doet er namelijk even niet toe. Er moet geregeld worden. Dit alles maakt dat bepaalde delen van je hersenen minder worden ingezet of zich zelfs ‘uitschakelen’.
In een roes jezelf sociaal isoleren
Als je dan na een aantal maanden (meestal een maand of negen à veertien) terugblikt op de periode die is geweest, dan weet je niet meer goed wat er toen gebeurd was. Behalve de meeste emotionele momenten, die staan in je geheugen gegrift. Je hebt als het ware in een soort roes geleefd waardoor de maanden in een waas voorbij zijn gegaan. Vaak ligt ook het sociale leven plat. Je hebt dan echt mensen nodig die jou aan de hand meenemen. Anders komt het niet eens in je op om iemand een kaartje te sturen, op kraamvisite te gaan of te denken aan iemand zijn verjaardag.
Ik ontwaak langzaam uit mijn rouwcoma
In mijn periode van rouw heb ik die handen erg gemist waardoor ik in een sociaal isolement terecht kwam. Nu, vier jaar verder, ben ik langzaam ontwaakt uit mijn rouwcoma en kom ik weer in de bewoonde wereld. En dat voelt heel gek want alles is doorgegaan. Ook vriendengroepen, inmiddels voel ik mij een buitenstaander.
Je kunt weinig meer hebben of onthouden
Concentratieverlies heeft veel te maken met de factoren die ik beschreef bij het wattenhoofd. Wat we zien is dat je in stress bepaalde hormonen aanmaakt (cortisol, waardoor je die adrenalinestoot krijgt) die ervoor zorgen dat je datgene doet wat nodig is. Het is de Amygdala, oftewel het reptielenbrein, die reageert met vechten, vluchten of bevriezen. Dit zijn automatische reacties wat maakt dat je niet meer kunt denken, maar alleen kunt handelen. In stress zien we dat de Window of Tolerance van mensen erg nauw wordt. Die Window of Tolerance houdt in dat je een gebied hebt waarbinnen je goed functioneert. Sta je onder druk, dan wordt dat gebied heel smal of klein en kun je dus weinig ‘hebben’ of onthouden. Je zou dus kunnen zeggen: het is niet jij die dat doet, maar het zijn je hormonen. Je stresssysteem.
Rouwen is keiharde stress
Ik hoef het je niet te vertellen: rouwen is stress. Keiharde stress. Je voelt het misschien niet als stress, maar ga er maar aan staan: je leven opnieuw inrichten als er iemand dichtbij is overleden. Een overlijden van een dierbaar persoon staat op nummer één in de lijst van stressvolle factoren. Voordat je die stress kwijtraakt, kun je jaren verder zijn. Ja, jaren verder. Dit komt mede doordat je moet gaan zoeken naar wie jij bent, zonder die persoon? Waar sta ik? Wat wil ik? Dit kan heel verwarrend zijn. En kost veelal bergen energie.
Advies: doe geen uitdagende dingen
Dit betekent ook dat je in de eerste tijd (misschien zelfs jaren) beter geen dingen kan doen die nog meer stress kunnen geven, bijvoorbeeld: verhuizen, een nieuwe baan zoeken of gaan scheiden. Je kunt namelijk niet goed nadenken en voelen of dit wel de juiste beslissing is. Doordat je zo in stress bent, is de bloedtoevoer naar de prefrontale cortex namelijk ook verminderd. Juist daar kunnen wij goed over dingen nadenken, verbanden leggen en conclusies trekken. Dat gaat niet in stress. Je blijft wellicht ‘hangen’ in je limbische brein, je emotionele brein.
Ik heb mezelf nog meer uitgeput
Ikzelf ben wel verhuisd en gaan samenwonen in deze periode van rouw. Nu er meer rust komt en de rollercoaster tot stilstand is gekomen, vraag ik mezelf wel eens af: wat is er in godsnaam gebeurt en hoe ben ik hier terecht gekomen? Of het een goede keuze is geweest weet je nooit van tevoren. Wat ik wel weet is dat mijn elastiekje hierdoor nog veel meer uitgerekt is geraakt.
Hoe kom je eruit?
Hoewel het vaak lang duurt om eruit te komen, kun je hier zeker invloed op uitoefenen. Je kunt jezelf helpen door de stress zo veel mogelijk te verminderen. Dit door goed voor jezelf te zorgen, door goed te slapen (voor velen een uitdaging in rouw), goed te eten, je hoofd zo leeg mogelijk te maken door te mediteren, of te schrijven. Én door actief aan de slag te gaan met rouw, zodat je de chaos in je hoofd zo veel mogelijk op orde krijgt. Ook een coach of therapeut kan jou helpen om de ingrijpende gebeurtenis te verwerken.
Ik hoop dat ik je met dit blog heb kunnen laten zien dat jouw rouw ervoor zorgt dat je hoofd niet mee wilt doen. Het is een hele normale reactie op abnormale omstandigheden. Je wordt dus niet gek, je bent in rouw!
SABINE
Wie ben ik?
Mijn naam is Sabine van der Meer (34 jaar). Ik ben weduwe en moeder van drie kinderen in de leeftijd van 10, 8 en 6 jaar. Ik heb een achtergrond als gezondheidswetenschapper en ben werkzaam geweest als verloskundige. Tijdens mijn werk en door eigen levenservaring heb ik veel verschillende mensen leren kennen en ben ik geboeid geraakt naar de persoon achter de mens: wat maakt dat iemand doet wat hij doet? Hoe ontstaan blokkades en hoe kan een mens zich helen na heftige gebeurtenissen? Na het volgen van verschillende opleidingen en masterclasses ben ik in 2020 gestart met mijn eigen coachpraktijk waarbij mijn specialisatie ligt in de begeleiding bij (bevallings)trauma, angst en burn-out.
Voor meer informatie klik HIER om haar instagram account te gaan.
Wil jij ook niets missen van deze verhalen en artikelen?! Klik HIER om Kids & Kurken op Instagram te volgen
