De pijn komt door de ruggenprik heen
Simone is al een tijd bezig met haar bevalling en dat gaat haar goed af. Kevin, haar man, maakt het niets uit. Hij is gespannen voor de bevalling en weet niet zo goed wat hij moet verwachten. Ik heb dienst en begeleid ze vandaag. Simone is lang en fors. Vanwege haar BMI moet ze in het ziekenhuis bevallen. Staand naast het bed kan ze de weeën het beste opvangen. Ze doet het goed, maar vindt het wel pittig. Kevin staat naast haar en ondersteunt haar waar nodig. Hij doet zijn best, maar ik zie dat hij het moeilijk vindt toe te moeten kijken hoe Simone pijn lijdt. Kevin is iets kleiner dan Simone maar doet niet voor haar onder. Ze zijn een goed stel en zijn heel liefdevol naar elkaar. Ik hoor van Kevin dat dit al de zesde baby in zijn familie is. Zijn ouders kijken er niet meer van op. Dat vindt hij jammer. Begin van de nacht zijn bij Simone de vliezen gebroken. Sindsdien heeft ze niet meer geslapen. Ze was vol van de zenuwen toen ze vanmorgen de verloskamers op kwam met beginnende weeën. Tussen de weeën zaten soms nog wel vijf minuten en de ene wee was heviger dan de ander. Mijn collega heeft toen ook nog niet gelijk gevoeld naar de ontsluiting.
In de loop van de ochtend namen de weeën geleidelijk aan toe en sinds het middaguur zijn ze op volle sterkte. Het is vier uur als ik bij Simone en Kevin de kamer op loop. Simone wil graag iets tegen de pijn en kiest voor een ruggenprik. De anesthesist heeft niet direct tijd, maar komt na een uurtje. Als de ruggenprik zit, heeft Simone heel even rust. Niet lang, want de pijn lijkt door de ruggenprik heen te komen. Flink balen, want Simone had gehoopt dat het pijnloos zou gaan.
Het wordt heftiger
Twee uur nadat de ruggenprik is gezet, doe ik inwendig onderzoek om te kijken hoe het er voor staat. Simone heeft al 8 centimeter ontsluiting. Simone en Kevin zijn opgelucht. De bevalling vordert goed. Zo kan Simone ook iets beter omgaan met de pijn van de weeën. Soms zie je dat als de bevalling heel vlot gaat, de ruggenprik maar weinig pijnstillend werkt. Dat de bevalling vlot gaat, is hartstikke fijn, want dan ben je er des te eerder weer vanaf maar die pijn daarentegen is minder. Simone ligt inmiddels op haar zij en heeft tijdens de wee flinke bewegingsdrang. Met een ruggenprik uit bed stappen, lijkt me geen goed idee. Ik opper om op handen en knieën te gaan zitten. Dit lijkt Simone niets. Ze trekt haar laken over haar billen en ik zie dat ze wat bloedverlies heeft. Dat is een goed teken. Een teken dat ze richting het einde van de ontsluiting gaat. Ik pak een kruk en rol naast het bed. Zweetdruppeltjes parelen op het voorhoofd van Simone. Ik pak de washand die over de bedleuning hangt en dep haar hoofd af. Ik pak een plastic bekertje en stop er een rietje in. Ik houd het voor Simones mond. Gulzig maakt ze gebruik van mijn aanbod en drinkt het bekertje in één keer leeg. Kevin zit aan de andere kant en kijkt tegen de rug van Simone aan. Hij duwt in haar onderrug iedere keer als er een wee komt. Simone zit volledig in haar bubbel en vangt, ondanks de pijn die ze voelt, de weeën prima op. Ik sta op en loop de verloskamer af. Ik laat weten dat ik binnen een uurtje terugkom om te kijken hoe het gaat. Net op het moment dat ik de verloskamer af loop, zie ik Josefien binnenkomen. De verpleegkundige van vandaag. Zij kan Simone helpen om de weeën door te komen. Ik update Josefien even kort over hoe het gaat.
Volledige ontsluiting
Een uurtje later kom ik terug. Simones bed lijkt wel een slagveld: de dekens liggen alle kanten op en het blauwe zeil van het matras piept onder de lakens vandaan. De matjes om het vruchtwater op te vangen liggen opgepropt onder haar billen en ik zie ruim bloedverlies tussen haar benen door lopen. Het laken heeft ze afgegooid en ook haar shirt is uit. Ze ligt inmiddels op haar rug met haar volle borsten aan weerszijden naast zich. Over haar hoofd en nek ligt een witte natte handdoek. Naast haar staat Kevin driftig met een tijdschrift, die hij aan het lezen was voordat alles goed en wel begon, te wapperen. De koele wind zorgt voor beweging in de bruine krullen van Simone. Ik pak haar hand en help haar mee de volgende wee weg te zuchten. Haar buik golft mee. Dit kan al reflectoire persdrang zijn. De deur gaat open en ik kijk achter me. Ook Josefien stapt de verloskamer weer op. Ze knikt naar me en fluistert: ‘Gaat echt goed hier hoor! Ik denk dat ze er bijna is.’ ‘Ik denk het ook,’ wijzend naar de meegolvende buik.
Simones wee is weer voorbij waarna ze me indringend aankijkt. ‘Je moet wat doen. Ik kan dit niet meer hoor,’ zegt Simone volledig in paniek. Ze doet haar ogen dicht en ik zie de tranen via haar slapen op het kussen vallen. ‘Ik snap het en ik zie het ook aan je. Het lijken de laatste loodjes. Ik zal kijken hoe het ervoor staat en dan gaan we kijken wat we aan de pijnstilling kunnen doen’. Josefien en ik maken geroutineerd het bed weer schoon en leggen de lakens recht. De weeën maken plaats voor ontzettende persdrang en ik hoef haast niet te toucheren om te weten dat ze volledige ontsluiting heeft. Ik doe het toch om ook te kijken hoe diep het kindje met het hoofdje staat. Als de wee over is, voel ik voorzichtig met mijn vingers. Ik bots gelijk tegen het hoofdje en voel dat het al heel diep staat. Wat betreft pijnstilling kunnen we niets meer doen. We gaan starten met persen.
Heftige persdrang
De persdrang is sterk en Simone perst goed mee. Na een half uur zit er helaas geen enkele vordering in. Ik heb wat twijfels over de effectiviteit van de weeën. Ik stel voor om de weeën bij te stimuleren met oxytocine om ervoor te zorgen dat Simone niet uitgeput raakt. Nog geen tien minuten later druppelt het infuus met weeënopwekkers langzaam Simones bloedbaan binnen. We besluiten van houding te veranderen. Simone probeert het op handen en knieën. Ik zie haar persen als een razende. Al haar oerkracht komt naar boven. Ze geeft geen kick. Kevin loopt heen en weer naar de kraan om de koude handdoeken om te wisselen. Op handen en knieën torent Simone hoog boven ons uit. Ik heb weinig zicht op haar onderkant en haal een spiegel om beter te kunnen zien wat er gebeurt. We zijn een goed team zo samen. Josefien heeft de beste connectie met Simone en die coacht haar elke wee van begin tot eind. Kevin is druk met de handdoeken, bekertjes water en nog steeds wapperend met zijn tijdschrift. Ik houd ondertussen de monitor in de gaten, maak af en toe wat foto’s en spreek Simone bemoedigende woorden in.
Het hoofdje komt niet in beeld
Met het ophogen van de weeën en de andere houding zien we nog steeds het hoofdje van de baby niet in beeld komen. Ik merk aan Simone dat ze het meeste kruit verschoten heeft. Ze raakt uitgeput. We draaien terug naar de rug waarna ze op haar linkerzij gaat liggen. Ik kijk naar de klok. Bijna twee uur aan het persen. De conditie van de baby is goed, ook de weeën lijken optimaal. Zelfs de ligging van de baby heb ik gecheckt en ook daarmee kan ik de trage uitdrijving niet verklaren. Nadat er weer een wee is geweest, zie ik de tranen over de wangen van Simone stromen. ‘Ik kan niet meer. Ik wil niet meer. Hoelang duurt het nog? Snij haar er maar uit hoor. Ik ben er helemaal klaar mee.’ Alles komt eruit. En begrijpelijk. Kevin laat zich achterover in zijn stoel zakken. Ook zijn moed is wat naar de schoenen gezonken. Ik probeer positief te blijven, maar ik tel ook de punten op die aanwijzen dat het te lang duurt. ‘Nu een keizersnede doen, is geen optie, maar ik ben het er helemaal mee eens dat er wat moet gebeuren. Ik bel de gynaecoloog en vraag of zij even meekijkt. Vind je dat goed?’, vraag ik. ‘Zeker,’ zegt Simone en ook Kevin knikt terwijl hij naar Simone kijkt.
De gynaecoloog komt met de vacuümpomp
Nog geen vijf minuten na mijn telefoontje staat de gynaecoloog al met handschoenen tussen de benen van Simone. Ze komt beoordelen en kijken of ze de baby met een vacuüm geboren kan laten worden. Ze legt uit dat ze mee gaat voelen en vraagt aan Simone of ze door wil gaan met persen. Net op dat moment komt er een wee. Simone ligt weer op haar rug en pakt met haar handen haar knieholtes vast. Ze perst hard mee en ik zie haar hoofd rood worden. De gynaecoloog voelt mee en kijkt tevreden. ‘Dit zou moeten lukken’, zegt ze, ‘het kindje zit recht voor de uitgang. Ik wil graag een vacuüm’, zegt ze terwijl ze Josefien aankijkt. Josefien zit al jaren in het vak. Achter het gordijn heeft ze in de gauwigheid alles al klaargelegd. De gynaecoloog kan gelijk beginnen. Kevin blijft zitten. Zijn gezicht is wit. Ik geef hem een koud washandje en een glaasje ranja.
Er volgt een knip
De gynaecoloog legt alles uit aan Simone, terwijl ze haar spullen klaarmaakt om in te grijpen. Nadat ze het cupje op het hoofd van de baby heeft vastgemaakt trekt ze bij de wee die volgt flink aan de vacuüm terwijl Simone doorgaat met persen. We horen een slurpend geluid als teken dat hij valse lucht aanzuigt. De gynaecoloog stopt. ‘We wachten even op een volgende wee.’ Die wee dient zich direct weer aan en ik zie de gynaecoloog soepeltjes het hoofdje verder naar buiten brengen terwijl Simone doet wat ze kan. Ze voelt de enorme toename van druk in haar bekken en raakt in paniek. Josefien staat bij haar en houdt haar hand vast. Ze helpt Simone rustiger te worden en zucht met haar de pijn weg. Ook Kevin is weer gaan staan. Hij houdt de andere hand van Simone vast. Ik heb ondertussen de telefoon van Kevin in mijn hand om foto’s te maken van de geboorte van dit kleintje. Ik maak ook een foto van de klok: 19.18u. “Zou het 19.19 worden?”, denk ik in mezelf. Dat zou leuk zijn gezien het vandaag 19 juli is. Ik dwaal af in mijn gedachten, maar word er weer bijgehaald door een oerkreet van Simone. Er is weer een wee. Terwijl Simone perst en alles geeft, zie ik dat de gynaecoloog een knip zet om ruimte te maken en daarna de vacuümpomp weer bij het handvat pakt. Op het moment dat ze trekt wordt heel langzaam het hoofdje tot de neus geboren.
De schouders van de baby zitten vast
Josefien trekt de stekker uit het stopcontact waardoor het vacuüm verbroken wordt. De cup laat los en de gynaecoloog haalt hem van het hoofdje van de baby. ‘Het hoofdje is er bijna,’ zegt de gynaecoloog. ‘Hij is er bijna!’, roept Kevin tegen Simone, inmiddels weer enthousiast. ‘Bij de volgende wee goed je benen naar je toe pakken en volle kracht persen, dan wordt het hoofdje en als het goed is ook de baby geboren.’ Ik maak een foto van het hoofdje van de baby en kijk nog eens naar de tijd: 19.20. ‘Daar komt hij,’ hoor ik Simone zeggen. Ook zij vindt weer nieuwe energie. Ondanks dat we haar heel hard zien persen, komt er geen beweging in het hoofdje van de baby. ‘Nog een keer een diepe hap lucht, kin op de borst en persen,’ roept Josefien met iets meer adrenaline dan daarvoor.
De gynaecoloog probeert te voelen of er beweging bij het hoofdje zit. Ik zie haar haar hoofd schudden. Ik leg de telefoon neer op het tafeltje achter me en trek mijn handschoenen aan. Het hoofdje volgt niet, het draait niet netjes en er zijn nog geen schouders te zien. De gynaecoloog kijkt me aan: ‘Schouderdystocie.’ Dat woord zegt voldoende. De schouders van de baby zitten vast. Deze haken vast achter het schaambot van Simone. Zolang dat zo zit, kan het kindje niet geboren worden. Daar zijn handgrepen voor. Er is bovendien beperkte tijd. De baby trekt dit niet heel lang.
Josefien blijft bij Simone staan. De gynaecoloog legt uit wat we gaan doen. Kevin gaat weer zitten. Het gaat allemaal heel snel. Ik bel de kinderarts en vraag hem standby te komen staan met de verwachting dat er een baby aan komt die het moeilijk heeft. Josefien belt voor extra handen. ‘Oke, Simone,’ zegt de gynaecoloog, ‘de schouders van de baby zitten vast. De baby moet er zo snel mogelijk uit en daar gaan we wat handelingen voor doen. Strek je benen. Bij de volgende wee pak je je benen zo ver als het kan naar je toe. Begrijp je dat?’. Simone knikt. Ik zie de angst in haar gezicht. Josefien houdt Simone alert. Ze praat op haar in en herhaalt wat de gynaecoloog verteld heeft. Er stapt nog een verpleegkundige binnen. Ik kijk haar aan en vraag of ze wil schrijven. Ik geef haar de tijd door van de geboorte van het hoofd: 19.20u.
De volgende stap
Er komt een volgende wee. Simone pakt haar benen naar haar toe. Het kindje wordt niet geboren. Het neusje van de baby zit in de bil van Simone. De volgende stap. Ik pak een kruk en ga erop staan. Tussen de wee door probeer ik op de buitenkant van de buik ter hoogte van de schouders te duwen om deze onder het schaambot door te brengen. Er zit geen beweging in. Josefien legt weer helder en duidelijk uit wat er gebeurt. Ondertussen voelt de gynaecoloog of er beweging in zit. Er komt weer een wee aan. Simone perst, maar wederom zonder resultaat. ‘We gaan naar handen en knieën,’ zegt de gynaecoloog. Zo soepel als het maar kan, wisselt Simone van houding.
Lees hieronder het vervolg
VERLOSKUNDIGE LISA (klik hier voor haar Instagram)
En daarna? Het verhaal is niet compleet.