Mariska is een deskundige op Kids en Kurken. Ze is kindercoach en heeft zelf een zoontje Beau (3 jaar). Ze deelt verhalen vanaf de werkvloer. Uiteraard is er rekening gehouden met de privacy van de mensen in het verhaal.
Gesprek met ouders en kind
Voordat ik kennis maak met een kind, is er eerst een telefonisch kennismaking met de ouders. In dit gesprek krijg ik al een aardig beeld, maar de ouders natuurlijk ook van mij. Als dit klikt, plannen we de eerste sessie aan huis met ouder en kind. Wat mij betreft is deze afspraak één van de belangrijkste sessies. Voorafgaand aan de eerste afspraak, vullen de ouders een vragenlijst in. Deze vragen lopen we tijdens de afspraak helemaal door, alleen stel ik dan de vragen aan het kind. Ouders mogen uiteraard aanvullen, maar mijn focus ligt op dit moment bij het kind. In dit eerste gesprek ontstaat vaak al veel. Praat een kind makkelijk, hoe is de dynamiek tussen de gezinsleden, wordt er vrijuit gesproken, maar natuurlijk vooral: waar wil het kind aan werken en wat is de veranderwens? We stellen het doel gezamenlijk vast. Uiteraard niet in beton gegoten, maar het vormt wel een uitgangspunt.
Mara is onzeker en heeft faalangst
Ik kom bij een meisje, Mara*, aan huis. Mara is 7 jaar en volgens haar ouders ontzettend onzeker. Tijdens deze sessie komt Mara direct heel vrolijk en enthousiast op mij over. Eén van mijn eerste vragen is altijd of het kind weet dat ik kom. Meestal is dit het geval, maar soms ook niet en dan besteden we daar extra aandacht aan. Zo bouwen we rustig het vertrouwen op. Bij Mara is het bekend, ze vind het spannend maar keek er ook naar uit. Haar veranderwens is overigens snel duidelijk, ze heeft last van faalangst en wil vooral meer zelfvertrouwen krijgen. Aan het einde vraagt ze al direct wanneer ik weer kom en of er een maximum aan het aantal keren (sessies) zit. Ze heeft er veel zin in!
Speltherapie doet veel
Bij de volgende afspraken zijn in principe de ouders niet aanwezig. De meeste kinderen voelen zich voldoende vertrouwd en vrij om alles te kunnen zeggen. Dit heeft overigens ook mijn voorkeur. We maken dan veel sneller stappen. Een kind kan even niet op de ouders leunen, het draait echt om hem of haar. Soms sluit een ouder gedurende het traject wel een keer aan, bijvoorbeeld als ik denk dat er een meerwaarde ligt op gezinsniveau of als ik vermoed dat dit goed is voor het kind of als het kind dit graag wil. Dit doen we altijd in overleg. De volgende sessie met Mara beginnen we rustig. Ik vraag haar hoe ze de kennismaking vond, we praten over hoe haar week was en of haar veranderwens nog hetzelfde is. Dit laatste controleer ik bewust nog een keer, om er zeker van te zijn dat het echt bij haar vandaan komt. Al snel wordt mij duidelijk dat we aan de slag kunnen gaan. Zeker bij kinderen is dit spelenderwijs. Soms letterlijk spelen, maar vaak is het een tool om in gesprek te komen of dingen boven tafel te krijgen, die een kind in woorden lastig uit te drukken vindt. Een eenvoudig spel kan veel vertellen. Hoe zit het met de spanning, blijven ze geconcentreerd, haken ze af, komt er frustratie bij of verloopt het gewoon ontspannen? Natuurlijk verbind ik geen conclusies aan één spel, maar het kan verhelderend en oplossend werken.
Mara’s doel
Bij Mara ben ik vooral benieuwd waar ze zichzelf op dit moment ziet staan, kijkende naar het zelfvertrouwen. Hiervoor gebruik ik grote kaarten van 0-10 die we op de grond leggen. We gaan er letterlijk overheen lopen aan de hand van een gebeurtenis die ze zelf heeft geschetst. Bij Mara is dit het moment vlak voor een dictee (toets). Ik laat haar bewust op de cijfers staan, omdat het dan ineens echter voelt. Heel eenvoudig, maar erg duidelijk. Veel duidelijker dan dat ik simpelweg zou vragen welk cijfer ze haar zelfvertrouwen nu geeft. Voor Mara is 0 niet goed en 10 het beste. Tijdens het lopen komt ze uit bij 3. Haar doel: naar 10. Nu komt het erop aan dat ik niet voor haar invul dat dit een wel erg grote sprong is. Kortom, zonder oordeel waarnemen en haar doel noteren. We praten hier wel nog even over door. Ik vraag haar hoe ze de 10 ziet om enige richting te krijgen en we stellen samen vast dat er werk aan de winkel is. Heel simpel, maar voor een kind is duidelijke taal vaak het prettigst.
Wat kan Mara al goed?
Als ik werk met kinderen die weinig zelfvertrouwen hebben, dan leggen we eerst de focus op wat wél goed gaat. Waar ben je goed in en wat kan je al? We gaan dus de kwaliteiten boven tafel halen en hiervoor maak ik gebruik van een kaartspel. Ik maak drie stapels van de verschillende type kaarten: ‘ik ben’, ‘ik kan’ of ‘ik heb’ aan de bovenkant en een kwaliteit aan de andere kant. Eén voor één lopen we langs de stapels en laat ik Mara bepalen in hoeverre dit op haar van toepassing is. Hierbij probeer je zo min mogelijk te sturen, al leg ik wel soms dingen uit of geef ik voorbeelden. Zo kan het zijn dat een kaart eerst heel geschikt leek en daarna niet meer. Dit is allemaal goed, zij beslist.
Mara kiest de volgende kaarten uit:
- Ik ben: enthousiast, sportief, creatief, vrolijk, sociaal, lief, handig en leergierig.
- Ik kan: plannen maken, grenzen stellen, tekenen, samenwerken en vrienden maken.
- Ik heb: humor, fantasie, goede ideeën en geduld.
We gaan vervolgens direct door naar stap 2: dingen die ze (volgens zichzelf) nog niet heeft of kan, maar wel graag zou willen. Dit sluit meestal naadloos aan op de veranderwens. In haar geval is dat meer zelfvertrouwen krijgen. De kaarten die ze eruit pakt zijn als volgt:
- Ik wil meer durven/ lef hebben
- Ik wil meer zelfvertrouwen krijgen
- Ik wil meer doorzettingsvermogen
Na deze ronde leg ik alle positieve kaarten aan de ene kant en de wenskaarten aan de andere kant van de tafel neer. Mara roept direct uit: Wow, wat kan ik al veel! Super leuk om te zien dat haar aandacht uitgaat naar de grootste groep, positieve kaarten en dat ze tot dit inzicht komt.
Plannen maken
We gaan door naar de derde en tevens laatste stap: hoe kunnen we al je kwaliteiten gebruiken bij de dingen die je nog wil leren? De eerste reactie van Mara: Een plan maken! Ze pakt zelf de kaarten die daar het beste bij passen: plannen maken, creatief, fantasie en ideeën. Wat mij betreft zeer geschikte kaarten, dus we zijn direct samen een plan gaan maken voor de komende sessies.
Natuurlijk heb je niet na één sessie meer zelfvertrouwen, maar het proces is wel in gang gezet. Benieuwd waar dit naartoe gaat? Je leest het in de volgende blog!
KINDERCOACH MARISKA
* naam is gefingeerd i.v.m. privacy van het meisje
