Binnen mijn werk als pedagogisch medewerker heb ik een cursus gevolgd voor voorleescoördinator. Dat houdt in dat ik enkele keren per jaar een lijstje met nieuwe titels mag inleveren om de boeken weer aan te vullen op de groepen, aangezien ze bij ons letterlijk en figuurlijk worden “opgegeten” tot zeer intensief kapot worden gelezen. Dat betekent dus ook dat ik erop toe zie dat de kapotte boeken worden weggegooid en dat mijn collega’s minimaal één keer per dag blijven voorlezen aan de kinderen.
Met voorlezen kun je niet vroeg genoeg beginnen. Zo kun je je ongeboren kindje al prima voorlezen. Hoe raar dit ook klinkt, het is echt zo. Zowel door de papa’s als de mama’s, want zo “leert” je uk al naar die bekende stem te luisteren. Ze zullen de stem later herkennen en erop reageren. Zo zou die eerste bewuste beweging in de buik al een reactie kunnen zijn op jouw stem. Ikzelf heb dit eigenlijk helemaal niet gedaan. Zowel het voorlezen niet, als het echt praten tegen haar in mijn buik. Achteraf heb ik er geen spijt van hoor en was het ook niet nodig geweest, want mijn dochter is beiderzijds doof geboren.
Wat we wel vaak doen is in boekjes kijken, plaatjes benoemen en dan lees ik de verhalen voor. Dit zijn zowel zoek- en vindboeken, prentenboeken als de verhalenboeken. De boeken met een voorgeschreven verhaal vind ik het leukst om te lezen. Dat komt omdat ik niet zo fantasierijk ben in het zelf bedenken van een verhaal. Ze loopt dan wel zwaar achter in haar algehele ontwikkeling, maar van voorlezen, herhalen en herhalen lijkt ze echt wel dingen te herkennen en begrijpen. Dat zie ik aan de non-verbale communicatie of haar gezichtsmimiek. Iedere avond lees ik haar voor. Cochleair implantaat met een werkende batterij op, bij haar op bed en het nachtlampje aan. Alleen als “haar persoonlijke lampje al eerder uitgaat” sla ik het voorlezen over. Dan gaat het nachtlampje aan, even lekker knuffelen en gaat ze slapen.
Voorlezen op de dag, als activiteit doe ik ook graag. Ik kies dan een stapel boeken uit en ga op de bank zitten. Dan pakt zij een boek vast en die lees ik dan voor. Samen boekjes lezen vindt ze erg fijn en leuk. Ze duwt zichzelf dan dicht tegen mij aan met haar hoofd tegen mijn schouder, kijkend naar de bladzijdes. Haar concentratie is al aardig lang, dus een goed boek met duidelijke kleuren en tekeningen zijn prima uit te lezen. Maar als mevrouw er geen zin in heeft, worden alle boeken stuk voor stuk dicht geklapt of zelfs in zijn geheel, heel ver weg geduwd. En moet ik iets anders verzinnen om haar te entertainen.
Voorleestijd staat bij mij gelijk aan kwaliteitstijd. Ongeveer 15 minuten per dag genieten we samen van een verhaal. Het geeft rust en geborgenheid, je kijkt samen naar plaatjes, luistert, zingt, lacht, zorgt voor herinneringen en warme momenten voor het leven, wie wil dat nou niet?! Lees jij je kindje(s) voor? Dan draag jij in ieder geval bij aan de ontwikkeling van een goede spraak en taalontwikkeling, taalgevoel en de liefde voor boeken. De woordenschat breidt uit, ze herkennen en ervaren emoties, beleven nieuwe ervaringen, ontdekken nieuwe werelden, het tekstbegrip en inlevingsvermogen nemen toe en dat maakt uiteindelijk de kans op een schoolsucces groter. Om van elk voorleesmoment een feestje te maken heb je mooie boeken nodig die aansluiten bij de leeftijd én belangstelling van je kind. Maar het aller-, aller belangrijkste is dat kids plezier beleven aan de boeken. Daarom wat handige tips!
BABY’S
Kan ik mijn net geboren baby al voorlezen dan? Ja, dat kan zeker! Ook je baby kun je voorlezen, want hoe jonger je kindje is, hoe belangrijker de zintuigelijke ervaring. Er zijn voor de aller jongste kinderen gepaste boeken die ze kunnen ontdekken door eraan te voelen of iets uit te schuiven. Deze boeken kunnen gemaakt zijn van plastic (geschikt voor bijvoorbeeld in bad), stof (voor bijvoorbeeld onderweg), hard karton of zelfs van hout. Deze boeken zorgen voor een goede en veilige eerste kennismaking: jouw kindje leert dat er met een boek iets te beleven valt. Voor ons als volwassene zijn deze boeken minder aantrekkelijk om (voor) te lezen, maar deze boekjes zijn speciaal gemaakt voor baby’s om te ontdekken. Je ziet dat zij het verhaal nog niet als een doel beschouwen, maar zij zien het als leuk speelmateriaal. En lezen kan je baby ook nog eens rustig maken als dat nodig is.
Tips
-Laat je baby het boekje zelf ontdekken (grijpen, sabbelen, ermee zwaaien en gooien)
-Baby’s vinden plaatjes met contrasten erg interessant (zwart/wit, felle/donkere kleuren en vormen)
-Kies voor zachte, stoffen boekjes zonder scherpe hoeken en losse onderdelen
-Zorg ervoor dat je goed oogcontact kan maken
DREUMESEN
Voor dreumesen zijn het de plaatjes die het hem doen. Ze begrijpen het verhaal achter de plaatjes, wijzen de plaatjes aan en leren dat er een verhaal wordt verteld. En ook dat het verhaal begint bij de voorkant en eindigt op de laatste bladzijde.
PEUTERS
Peuters kunnen begrijpen dat de tekst een verhaal vertelt. Ze krijgen oog voor letters en ontdekken dat Nederlandse boeken worden geschreven van links naar rechts.
VOORLEESRITUELEN
Kinderen raken vertrouwd met allerlei dagelijkse rituelen. Het geeft ze een fijn en vertrouwd gevoel. Lees voor op een vertrouwd moment of op een knusse plek met een knuffel of kussen erbij. En zorg voor zo weinig mogelijke kans op afleiding.
WOORDENSCHAT
Om de woordenschat uit te breiden leren kinderen het allermeeste van herhaling. Zo kan een boek wel zes keer, of zelfs nog vaker in één week gelezen worden en zelfs dan hebben ze er nog geen genoeg van. Bij de eerste keer voorlezen zijn ze geboeid, bij de tweede keer is het een feest van herkenning, bij de volgende keren krijgen ze oog voor details en ontdekken ze steeds weer iets nieuws in de tekeningen. Voor jou kan dit minder saai zijn als je elke keer een ander onderwerp uitlicht.
INTERACTIEF VOORLEZEN
Interactief voorlezen wil zeggen dat je je kind actief bij het verhaal betrekt. Voorbeelden hiervan kunnen zijn dat je met je kind praat over de plaatjes, je hem of haar vragen stelt en je voor- en achteraf over het verhaal praat. Verschillende stemmetjes zijn nog niet nodig. Als je langzaam voorleest, de woorden duidelijk uitspreekt en je kindje regelmatig aankijkt, zal hij of zij goed begrijpen wie er in het boek iets zegt.
BIBLIOTHEEK
Als je boeken te duur vindt in aanschaf kun je je baby gratis lid laten worden van de bibliotheek. Je ontvangt dan een gratis koffertje met twee boekjes cadeau. Zij organiseren vaak ouderbijeenkomsten om je meer te vertellen over voorlezen aan jonge kinderen. Je krijgt boeken- en voorleestips en je kan deelnemen aan allerlei activiteiten met baby. Voor info bezoek de website www.boekstart.nl
VOORLEESTIPS
-Geef je kindje te tijd en ruimte om te verwerken en te reageren en ga daarop in
-Stel geen lange vragen, maar houd ze kort en krachtig
-Praat over waar de aandacht naar toe gaat
-Geef niet zelf antwoord op de vragen
-Gebruik mimiek en non-verbale communicatie om de kids uit te lokken
-Het boek hoeft niet in een keer uit; jaag het er niet doorheen
-Laat je stem horen, benoem wat er te zien is, maak bijpassende geluiden of zing een liedje
Heel veel leesplezier!
SOPHIE
