De afgelopen tijd is er veel aandacht geweest voor dit onderwerp vanwege het Listeria-schandaal met vleeswaren. Honderden vleeswaren zijn teruggeroepen omdat deze mogelijk besmet zouden zijn met Listeria. Wat is Listeria nou precies? En waarom is het gevaarlijk tijdens de zwangerschap? In deze blog lees je er meer over.
Wat is Listeria?
Listeria is een bacterie. Er zijn meerdere soorten Listeria, maar de Listeria monocytogenes kan een voedselinfectie veroorzaken. Listeria wordt het vaakst aangetroffen in dierlijke producten, maar ook plantaardige producten kunnen besmet zijn. Dit zijn dan vooral producten die langdurig gekoeld bewaard worden en niet worden verhit voordat deze geconsumeerd worden. Producten waar het vaakst Listeria op aangetroffen zijn: gerookte vis, zachte schimmelkazen en gekookte, gesneden vleeswaren. Andere risicoproducten zijn overige vleeswaren, gekoelde paté, hotdogs, gekoelde sandwiches en koelverse kant-en-klare gerechten zoals rauwkostsalades (bron: Voedingscentrum).
Ziekteverschijnselen
Per jaar worden er ongeveer 100 mensen ziek van Listeria. Als je bedenkt hoeveel mensen er in Nederland wonen en hoeveel verschillende dingen we eten is dit niet zoveel. Omdat Listeria op veel producten voor kan komen en het tussen de 1 en de 90 dagen duurt voordat je ziek kan worden, is het moeilijk om te achterhalen welk product besmet is. Als je gezond bent, merk je hier niks van of zal je hoogstens wat griepachtige verschijnselen krijgen. Voor zwangere vrouwen, pasgeboren baby’s en mensen met een verzwakte afweer kan besmetting wel gevaarlijk zijn. Zij kunnen hier heel ziek van worden. Bij zwangere vrouwen kan het zelfs lijden tot vroeggeboorte of een miskraam. Bij het recente schandaal met de vleeswaren is er één geval bekend waarbij een vrouw een miskraam heeft gekregen.
Besmetting voorkomen tijdens de zwangerschap
Ondanks dat de kans heel klein is dat je een Listeria besmetting oploopt tijdens de zwangerschap is het toch goed om hier rekening mee te houden. Listeria overleeft niet boven de 70 graden. Je eten goed verhitten is dus belangrijk. Daarnaast kan Listeria in producten zitten die gemaakt zijn van rauwe melk, zoals sommige zachte kazen en sommige soorten boerenkaas. Je herkent dit vaak aan de term ‘lait-au-cru’ op de verpakking. Producten met gepasteuriseerde melk zijn wel veilig om te eten. Hierbij is de melk tot zeer hoge temperatuur verhit waardoor alle bacteriën zijn gedood. Houdbare melkproducten uit de supermarkt zijn nagenoeg altijd gepasteuriseerd.
Naast producten met rauwe melk kunnen ook gerookte vis en andere rauwe producten besmet zijn met Listeria. Vandaar ook het advies om tijdens de zwangerschap geen gerookte zalm, steak en sushi te eten.
Om besmetting te voorkomen is het dus verstandig om een aantal producten achterwege te laten. Daarnaast is het beter om gekoelde producten goed gekoeld te bewaren en na openen ook niet te lang te bewaren. Voor tips wat betreft het bewaren van voedsel is de site van het Voedingscentrum erg handig. Daarnaast is het ook belangrijk om je eten goed te verhitten en fruit en groente ook goed te wassen als je deze rauw opeet.
Terugroepacties
Onlangs werd een grote hoeveelheid vleeswaren teruggeroepen uit verschillende supermarkten omdat deze mogelijk besmet waren. Deze producten zijn teruggeroepen omdat bij de vleesleverancier (Offerman B.V.) een besmetting met listeriabacterie is aangetroffen. De bron van de besmetting ligt dus bij deze leverancier. Door een nieuwe methode van het RIVM en Nederlandse voedsel- en warenautoriteit is in dit geval de bron ontdekt. Omdat natuurlijk niet alle plakjes vleeswaren getest kunnen worden zijn uit voorzorg alle producten teruggeroepen. Deze fabrikant mag pas weer vleeswaren snijden en verpakken als de fabriek grondig is schoongemaakt en geïnspecteerd.
Verschillende supermarkten (Jumbo en Aldi) en groothandels (Bidfood, Sligro en Versunie) nemen producten af van deze leverancier. Om gezondheidsproblemen te voorkomen zijn daarom een groot aantal producten teruggeroepen en uit de supermarkten gehaald. Als je wil weten welke dit zijn kun je op de site van het Rivm een lijst met producten bekijken.
VOEDSELDESKUNDIGE MELANIE (klik hier voor haar Instagram)
