ADHD kennen we vooral als een kinderziekte. Als een jongetje erg druk is en hard praat verzuchten we: “Pff, kan er geen pilletje in?” We associëren ADHD vooral met iets wat bij kinderen hoort. Toch zijn er in Nederland ook veel volwassenen met ADHD. Want het is niet bewezen dat het overgaat als je ouder wordt. Soms kan het minder worden: je leert ermee omgaan, je past je aan en laat sociaal wenselijk gedrag zien. Soms belemmert het je in het krijgen of houden van een baan. Het kan ervoor zorgen dat je in een relatie telkens tegen hetzelfde aanloopt. ‘Jij zou toch de was ophangen?’ Oja.. vergeten… Je was verdiept in een computerspelletje. Al 4 uur. Want ADHD hebben is niet alleen maar Alle Dagen Heel Druk zijn. Het is een hyperfocus hebben op een bepaald onderwerp, je daarin vastbijten en niets anders meer horen en zien. Het is eindeloze mogelijkheden zien, die niet altijd even reëel zijn. Het is heel creatief zijn, maar ook opzien tegen taken die moeten. Structuur hebben is niet vanzelfsprekend en zal aangeleerd moeten worden.
Als kind met de diagnose, krijg je hulp. Hulp van je ouders, de leerkracht en eventueel een orthopedagoog. Maar als de diagnose past komt als je al ouder bent, heb je jezelf al patronen en gedrag aangeleerd. Dan heb je al de nodige teleurstellingen en faalervaringen achter de rug. Mijn man kreeg de diagnose toen hij 29 jaar was. Dit nadat een baan meerdere malen stuk liep en hij vast liep met het zoeken naar een nieuwe baan. Het voordeel van zo laat een diagnose krijgen is dat hij al veel geleerd had. Hij is sociaal, grappig en weet wat hoort en wat niet hoort. Hij had al een goede studie afgerond en het lukte hem relaties te onderhouden. Het is voor hem lastiger te focussen op bepaalde taken en om prioriteiten te stellen. Hierbij helpen de medicijnen die hij slikt. Zijn deze nog niet ingewerkt? Dan merk ik dat meteen. Het duurt langer voor hij antwoordt, hij is impulsiever en minder scherp. Op zijn werk gaat het veel beter met zijn medicatie. En ook thuis onderneemt hij meer, maakt hij sneller dingen af en is hij beter “bereikbaar” Waar de ADHD-er vaak ‘Lang leve de lol’ als motto lijkt te hebben, is het voor de partner vaak zaak om zoveel mogelijk aan de structuur vast te houden. Het huishouden moet wel gedaan worden, kinderen moeten in bad en de gymtassen moeten klaar liggen. Ik kan naar bed gaan en manlief achterlaten op de bank om 22:30 uur en vragen of hij: brood uit de vriezer haalt, de vaatwasser aandoet, de kattenbak verschoont en de kliko nog even buitenzet. Geheid dat ik de volgende ochtend een vieze vaatwasser opentrek of geen brood zie liggen. Maar gelukkig hoor ik dat veel mannen dit doen en is de ADHD dus niet altijd het excuus. Wat vervelender kan zijn, is dat ik wel eens de boeman ben. Ik ben een stuk strenger en meer gestructureerd dan mijn partner en hij laat meer toe, kan meer hebben. Ik vind drie keer waarschuwen voldoende, bij manlief kan dochter wel even wat langer doorgaan. Waardoor ik de boze moeder ben die naar boven roept: ‘Je moet nu echt luisteren, want je hoort toch zelf ook wel dat je het al zes keer hebt gevraagd en je blijft het doen’. Niet altijd fijn.
Dochterlief plukt juist enorm de vruchten van papa’s bijzondere stempel. Hij heeft bergen energie, heeft genoeg aan een paar uur slaap. Hij is creatief en kan zich uren vermaken met een spelletje doen met haar. Iets waar mama niet altijd geduld voor heeft. Toen we onze kinderwens bespraken, werd ook besproken dat ADHD erfelijk kan zijn en dat dit natuurlijk ook voor ons kan gelden. We kregen een dochter. Er wordt gezegd dat meisjes minder vaak ADHD hebben, maar dit lijkt zo, omdat meisjes het op een andere manier uiten. Onze dochter lijkt tot nu toe nergens last van te hebben, en mocht het ooit wel blijken, dan hoop ik dat ze net zo creatief, lief en zorgzaam wordt als haar papa.
JANE DOE
Goedemorgen,
Ik loop het meeste tegen de woede aanvallen aan die mijn man (met adhd) niet in de hand heeft. Als ik je tekst zo lees heeft jouw man daar geen last van. Klopt dat? Ik lees dat veel adhd-ers laat hebben met emotieregulatie. Maar dat hoeft dus niet?