Een jaar of vijf geleden had ik op een zaterdagavond in november dienst. Mijn dienst startte meestal in de ochtend en duurde dan 24 uur. Het was relatief rustig geweest die dag, ik had mijn kraamvisites gedaan. En ik was bij iemand langs gegaan die gebroken vliezen had (maar nog afwachtend op weeën). En ik besloot die avond op tijd naar bed te gaan, omdat ik het vermoeden had nog aan het werk te moeten die nacht. Ik nam een lekker warm bad, de diensttelefoon lag vlak naast me, want ik moest natuurlijk goed bereikbaar zijn. Bij het afdrogen ging mijn telefoon. “Met Karlijn, verloskundige”, zei ik. Ik kreeg Merle aan de telefoon. Ze was 25 weken zwanger van haar eerste kindje en ze maakte zich zorgen. Ze had wat klachten en wilde even checken of dit wel normaal was. Ze hield wat vocht vast in haar handen en voeten, daarbij gaf ze aan dat ze wat hoofdpijn klachten had. Merle vertelde me dat ze net gegoogeld had. Ze maakte zich zorgen over pre-eclampsie.
– Pre-eclampsie is wat we in de volksmond “zwangerschapsvergiftiging” noemen. Dit is een zwangerschapscomplicatie die door een combinatie van een te hoge bloeddruk en eiwitverlies via de urine zich kan manifesteren. Deze complicatie komt voor bij 3-5% van de zwangeren die voor het eerst zwanger is. Vooralsnog is het onbekend hoe pre-eclampsie precies ontstaat. Mogelijk is de groei van het placentaweefsel verstoord, ook zijn er aanwijzingen voor dat erfelijkheid een rol speelt.-
Heel eerlijk moest ik even zuchten toen ze uitsprak dat ze bang was voor pre-eclampsie. De laatste tijd merkte ik dat zoveel meer zwangeren gaan googlen en hun eigen diagnose al gesteld hebben als ik gebeld word. Ik vroeg door, of ze nog andere klachten had. Die had ze gelukkig niet. Maar haar ongerustheid maakte dat ik mijn kleding weer aan deed en in de auto stapte om een thuiscontrole te doen. In de medische wereld noemen wij dit “het niet pluis gevoel”. En dat had ze, ze was ongerust, dus voor mij een reden om er heen te gaan, terwijl ik wist dat de kans zeer klein was dat er echt wat aan de hand was.
Merle was alleen thuis, het was rond 21:30 in de avond. Haar man is taxichauffeur in Amsterdam en was een half uurtje geleden vertrokken. We gingen op haar hoekbank zitten, ze voelde zich duidelijk wat bezwaard dat ze gebeld had. Ik probeerde haar bezwaarde gevoel weg te nemen, terwijl ik uitlegde wat ik van plan was te gaan doen. “Ik zal je buik voelen, naar de baby zijn hartslag luisteren en je bloeddruk opnemen. Daarnaast zal ik eventueel wat aanvullend onderzoek willen doen.” Ik wilde haar urine controleren op eiwitten middels een urine dipstick. Terwijl ze op de lange zijde van haar bank ging liggen, voelde ik naar de grootte van haar baarmoeder en ik schrok een beetje. Ze was 25 zwanger, maar haar buik voelde heel klein en compact aan. Bij de 20 weken echo was alles normaal, maar haar buik voelde alsof de baby niet veel meer gegroeid was. Ze voelde wel haar kind bewegen, maar nog niet zo veel, wat normaal kon zijn bij deze termijn. Bij het meten van haar bloeddruk meette ik een ietwat verhoogde waarde, wel binnen de normaal waarden, maar voor haar doen wel hoog. Toen ik haar liet plassen in een potje, stickte ik eiwitten. Haar urine bevatte dus eiwitten die er niet hoorden te zijn.
Ik legde uit dat ik bij deze bevindingen meer wilde weten. Ik vertelde haar dat ik haar ging verwijzen naar het ziekenhuis, omdat ik benieuwd was naar haar bloeduitslagen. Bij een vermoedelijke pre-eclampsie wilde ik graag weten wat haar nier- en leverfuncties waren. Merle begreep het en was bezorgd. Ik prees haar dat ze gebeld had en was in dit geval toch blij dat ze zelf onderzoek gedaan had op google. Ze vertrok naar het ziekenhuis, ik ging in dit geval niet mee. Haar man kwam terug van zijn werk en ging samen met haar naar het academisch ziekenhuis in de buurt. Later die avond kreeg ik een terugkoppeling van het ziekenhuis. Haar bloedwaarden waren uiterst verstoord en ze had daadwerkelijk een vroege pre-eclampsie. Een hele gevaarlijke complicatie, die eigenlijk weinig behandeling kende, behalve bevallen. Want als de baby, maar eigenlijk de placenta het lichaam uit is, kan de moeder weer beter worden.
De baby werd veel kleiner geschat op de spoed-echo die verricht was die avond. De foetale conditie van haar baby was dermate slecht, dat nog diezelfde nacht een spoedkeizersnede werd uitgevoerd. Om 02:33 werd baby Louis geboren, met een schamel gewicht van 509 gram. Een heel kwetsbaar geboortegewicht, veel te klein voor de zwangerschapsduur. Mijn dienst was over in de ochtend, maar ik vertrok toch naar het ziekenhuis om haar te bezoeken, ook ik was zo geschrokken van deze casus. Ik trof Merle en haar man op de neonatologie afdeling, in tranen. Haar zoontje was zo ontzettend klein maar dapper. Een heel schriel ventje lag in de couveuse met allemaal slangetjes om hem heen. Premature baby’tjes die ook nog te klein zijn voor de zwangerschapsduur zijn vaak echte vechters. Het zal nog een lang traject worden voor hen…
Al die tijd hield ik contact met Merle en haar man. Ik ging geregeld langs in het ziekenhuis en gaf haar mijn prive-nummer. Na 12 lange en spannende weken mocht baby Louis naar huis, eindelijk! Hij had zoveel meegemaakt, zoveel grote stappen gemaakt, maar ook wat tegenslagen gehad. Regelmatig appte ik met Merle over hoe het ging, het ging gelukkig bijzonder goed voor de omstandigheden waarin Louis geboren was.
In de jaren daarna had ik zo af en toe nog contact met hen, omdat mij dit verhaal zo bleef achtervolgen. Louis is inmiddels vijf jaat, gaat naar school en is een stoer ventje. Hij draagt een brilletje, omdat zijn zicht niet optimaal is, tot nu toe vermoedelijk de enige echte complicatie in zijn ontwikkeling. En dat is zo bijzonder, hij is een wonder. Echt een wonder. Zijn ouders zijn zich daar ook heel erg van bewust. Soms is dokter Google heel vervelend voor zorgverleners zoals ik, maar in het geval van Louis was het een zegen! En recent nog, appte Merle mij een foto: Louis had zijn eerste zwemles. Ik kreeg tranen in mijn ogen. Echt een wonder, die Louis.
KARLIJN VERLOSKUNDIGE (klik hier voor haar Instagram)
