En ineens zit er een beteuterd meisje op de bank, dat stilletjes en wegdromend voor zich uit zit te kijken. Bijtend op de achterkant van een pen. Op de vraag waar ze aan denkt, krijg ik een paar opgetrokken schouders. Maar de vraag triggert waarschijnlijk een herinnering waar ze aan denkt en haar snoetje wordt nog sipper. Als ik haar op schoot trek komen de tranen en “durft” ze eindelijk te zeggen wat er aan de hand is. “Ik mis oma”, en ze legt haar hoofd in mijn nek en begint hardop te huilen. Mijn meisjes hebben begin vorig jaar een flink verlies geleden. Een verlies dat nog altijd een heel groot en oneindig gat is. Groot en oneindig klinkt heel heftig. En dat is het ook, want oma Cissy speelde een hele grote en belangrijke rol in het zo jonge leven van mijn meisjes. Want voordat hun papa een eigen plekje kreeg, heeft hij een hele lange tijd bij zijn moeder gewoond. Er waren omadagen op de zaterdag en ze deed enorm veel met ze. Het was een oma die zoals vele oma’s haar kleinkinderen echt heerlijk kon verwennen. Zo nu en dan lijkt dat gapende gat kleiner te worden en een plekje te krijgen, maar nu het dagelijkse leven na twee weken kerstvakantie weer zijn regelmaat krijgt, komen daar dan toch de emoties…
Een sterretje aan de hemel
Ik kan mij dat bewuste telefoontje nog zo goed herinneren: onderweg naar huis na een training van de meiden met het eten van de Chinees, dat wij net gehaald hadden, op de passagiersstoel naast mij. De vader van de kinderen noemde mijn naam, en aan de toon van zijn stem hoorde ik meteen dat ik hem van de speaker af moest halen. Dit was geen nieuws dat voor kindjesoren bedoeld was. Oma was, zoveel sneller dan wij gehoopt hadden, een sterretje geworden aan die, oh zo, grote donkere hemel!
Een rollercoaster aan emoties
Oma en ik hadden al een aantal jaar minder contact sinds de scheiding tussen haar zoon en mijzelf. Maar nooit zal ik dat telefoontje vergeten of de emoties die het losmaakte bij mij en mijn meisjes. Nadat ik het gesprek met hun vader beëindigde ben ik met de meiden thuis meteen gaan zitten. Van eten kwam even helemaal niets, want dat was niet belangrijk. Niet voor mij, maar zeker niet voor mijn meisjes. Ze wisten al langer dat oma ziek was en dat de kans heel groot was dat oma niet meer beter zou worden. Ik ben altijd heel open en eerlijk geweest over het ziektebeeld ‘kanker’ . En dat het een hele gemene ziekte is, waarbij slechte celletjes het proberen te winnen van de goede cellen in oma’s lichaam. Dat het vaak goed afloopt, maar soms ook niet. Noem het wat je wilt en wellicht vind jij, mijn lezer, dat ik te open was naar mijn dochters. Maar ik weet wel dat het uiteindelijk geholpen heeft in het hele verwerkingsproces. Na het vertellen dat de goede cellen het gevecht met de slechte hadden verloren, vloeiden daar natuurlijk de tranen van verdriet, boosheid en ongeloof. En het eerste wat Jaliyah zei was: “Mama, ik wil naar oma. Ik wil haar een kusje geven en knuffelen.” En dat hebben we gedaan. We zijn de auto ingestapt en naar oma gereden. Ergens was het veel te snel en ergens was het goed. Te snel, omdat mensen die net overleden zijn er niet heel fijn uitzien. Goed, omdat dit ook een eerste stapje was in het afscheid nemen van oma’s huisje op aarde.
De dagen die volgden waren verdrietig, maar ook heel mooi en bijzonder om mee te hebben gemaakt. Oma had alles van te voren zo ontzettend goed geregeld. En daar heb ik diepe respect voor! Ze had alles zo geregeld dat het afscheid nemen voor de meisjes zo “makkelijk” mogelijk was. Ze liet zich balsemen en lag op haar verpleegbed in de huiskamer. Omdat oma gebalsemd was, zag oma er mooi uit. Was ze niet koud, en voelde zelfs haar huid zacht aan. Om die manier wilden Nevaeh en Jaliyah ook geregeld bij haar op bed zitten. Aaiden zij tussen het spelen door over haar hand of over haar wang en klommen ze ook bij haar op bed om even naast haar te liggen. De begrafenisondernemer kwam dag 1 met een boekje en een troostknuffel. Een boekje met een mooie uitleg en een knuffel met wie je al je verdriet kan delen. Maar ook je fijne dingen. Want het leven gaat zelfs deze dagen gewoon door. Dus het is oké als je als kind lacht en speelt.
Omdat ik zelf niet aan het werk was in verband met een blessure, kon ik doen wat mijn meisjes nodig hadden: hen thuis laten van school en mijn dagen laten leiden door hen en hun gevoelens. Ze zijn iedere dag bij oma langs geweest. Ze hebben zelfs haar kist mogen versieren. En dit hebben ze samen met papa gedaan en met vele neefjes en nichtjes die ook afscheid kwamen nemen van oma.
Een dag voor de uitvaart hebben ze samen met een kleine samenkomst van mensen de kist gesloten. Nevaeh en Jaliyah hebben samen met de begrafenisondernemer mooie lintjes uit mogen kiezen die zij om de polsen van oma strikten. Na het sluiten van de kist bonden zij deze over de bovenkant heen. Tijdens de dienst zou blijken dat de linten stonden voor oma’s liefde voor Nevaeh en Jaliyah. Tijdens de dienst knipten zij samen de linten aan de buitenkant af. De linten die bij oma in haar kist achterbleven staan voor de liefde die oma voor de meisjes voelt in haar hart meeneemt naar de hemel, en de linten die hier op aarde achter bleven mochten zij aan hun troostknuffel knopen. Zodat zij herinnerd blijven aan de fijne en leuke momenten met haar en de liefde die zij altijd voor haar kleine boskabouters had.
Het leven gaat verder….
Nee, ze vinden het nog steeds niet makkelijk, want het gemis is er nog steeds. Het gemis omdat zij oma willen vertellen wat zij allemaal van Sinterklaas hebben gekregen of wat ze met Kerst hebben gehad van al hun opa’s, oma’s, Peetoom, papa en mama. Het gemis omdat zij oma niet fysiek gelukkig Nieuwjaar hebben kunnen wensen. Het gemis omdat zij haar niet kunnen vertellen hoe spannend zij het vinden dat zij morgen hun allereerste rayon turnwedstrijd hebben. Maar zoals met meerdere gebeurtenissen die voor hen heel belangrijk zijn, zullen zij morgenavond naar die eeuwig grote hemel kijken, op zoek naar de meest fonkelende ster. Zodat zij al hun belangrijke momenten met haar kunnen delen.
RILANA (klik hier voor haar Instagram)