Als moeder wil je een zo goed mogelijk voorbeeld geven aan je kinderen. Je eet je groente, drinkt braaf water, zegt alsjeblieft en dankjewel. Maar soms zijn er gewoonten vanuit het kinderloze tijdperk meegekomen. Soms moet je deze gewoonten gedwongen opgeven. Zoals uitslapen, stappen tot 3 uur, elke dag patat. Dat kan heus nog wel, maar niet elke week.
Maar sommige gewoonten zijn lastiger op te geven. Hoe graag je dat ook wil, hoe erg het ook zou moeten. De gewoonten die verslavingen heten. Ik rook. Dat deed ik al voor ik moeder werd en ik ben ermee doorgegaan toen ik moeder werd. Ik wilde geen moeder worden die rookte. Ik wilde niet rokend achter de kinderwagen lopen. Ik wilde niet buiten staan roken, terwijl mijn kind in de box lag. Ik wilde heel graag stoppen en dat is niet gelukt. Ik hoef hier niet te schrijven hoe ongelooflijk slecht roken is. En ik hoef ook niet te schrijven over de gevolgen die het kan hebben. Hier ben ik me volledig van bewust. Ook wil ik niemand lastig vallen met mijn gerook, ik kijk altijd waar ik ga staan en met wie ik ben. Kan het niet, dan kan het niet. Roken valt tegenwoordig in de categorie coke snuiven/bont dragen/illegaal asbest dumpen. Mensen zijn zeer verbaasd als ze merken dat je nog rookt. ‘Maar je hebt toch een kind?’ ‘Je rookt toch niet waar zij bij is?’ ‘Stoppen is niet moeilijk, gewoon doen’.
Het grappige is dat ik zelf weinig oordeel heb over wat andere mensen uitvreten in hun vrije tijd. Drink je dagelijks een fles wijn? Lekker doen. Ben je veganist en verblijf je zomers op een nudistencamping? Top. Ik oordeel niet en vind het dan ook bijzonder dat anderen dit wel doen over mijn rookgedrag. Bijna dagelijks moet ik mezelf verantwoorden. Nou ja, moet. Ik moet natuurlijk niks. Maar toch voelt dat wel zo. Ik word aangesproken op straat door wildvreemden: ‘Och stop er toch mee, het is zo ongezond’. Ook goedemorgen. Zelfs de mevrouw achter de sigarettenbalie vindt er wat van als ik sigaretten koop en mijn dochter erbij is. En voor het eerst in mijn leven trek ik me daar wat van aan. Voorheen snauwde ik wat terug en nu soms nog wel, maar nu is er een stemmetje in mijn hoofd dat zegt: “Je bent moeder, je moet stoppen.” Natuurlijk weet ik dat ik gewoon kan stoppen, ik heb het vaak zat geprobeerd. Gestopt blijven, dat is voor mij het lastige. Het is mijn achilleshiel, als ik gestopt ben hoeft er maar iets te gebeuren en ik begin weer.
Over roken tijdens een zwangerschap kan ik kort zijn: slecht. Onwijs slecht. Als ik een aflevering keek van “Vier handen op 1 buik,” dan werd ik ontzettend boos over het rookgedrag van sommige jonge moeders. Ik dacht altijd dat het vanzelfsprekend zou zijn meteen te stoppen zodra je weet dat je zwanger bent. Nu weet ik dat ik daar niet over kan oordelen, zeker niet over die meiden die op jonge leeftijd zwanger worden, onder moeilijke omstandigheden en de gevolgen nog niet altijd kunnen overzien. Roken en zwanger zijn gaat niet samen. Mensen zijn dan ook verbaasd als je zegt moeite te hebben met stoppen, omdat je zwanger bent. Natuurlijk heb je alles over voor je kind en wil je zo gezond mogelijk zwanger zijn, maar hoe vaak hoor je zwangere vrouwen wel niet klagen over het feit dat je negen maanden lang niet mag drinken? Daar toont iedereen begrip voor. Daar mag over geklaagd worden, heb ik ervaren. Terwijl drank ook niet gezond is. Klagen over niet mogen roken is echt not done. ‘Nu volhouden he’ en ‘Wees blij dat je moet stoppen’, heb ik zo vaak gehoord. En natuurlijk is dat waar. Hoe egoïstisch is het wel niet? Dat je je druk maakt om een sigaret terwijl je een kindje in je buik hebt. Maar dat ik dat logisch vind, wil niet zeggen dat mijn verslaving er zo over denkt.
Dat mijn verloskundige mij erop wees dat drinken tijdens de zwangerschap grote gevolgen kan hebben voor je ongeboren baby, vond ik heel normaal, maar waarom niet hetzelfde advies over roken? Ik heb eerlijk gezegd dat ik er moeite mee had, daar had best wat strenger toezicht op mogen zijn. Maar als ik dit uitsprak naar de verloskundige toe, na een stiekeme sigaret, zei ze steevast: “Ja, hier in moet je je eigen keuze maken.” Ze gebruikte zelfs het ‘Als het jou daardoor minder stress oplevert’ excuus, wat ik altijd een bullshit excuus vond van zwangere rokers. Maar ik slikte het, en praatte het daardoor goed.
Eigenlijk wil ik niet meer roken. Nooit eerder is het schuldgevoel hierover zo groot geweest. Voorheen had ik namelijk alleen mezelf ermee, met mijn gerook. Maar nu loopt er een peuter rond. Waar ik de verantwoordelijkheid voor heb. Die van mij afhankelijk is en een zo gezond mogelijk voorbeeld verdient. De wil om te stoppen is er dus, dat is al meer dan ik ooit heb gehad. Stoppen ga ik wel doen. Ooit. Want me schuldig voelen ten opzichte van mijn kind is niet fijn. Maar wanneer, hoe en waarom. Dat is mijn zaak. Ik stop als ik dat wil. Niet omdat ‘de-buurman-van-mijn- oom-van-de-geit-van-mijn-tante-der-zus’ er een mening over heeft.
Zo. En nu eerst…
KELLY V (klik hier voor haar Instagram)