Yay! Je bent zwanger. Vanaf het moment dat het tweede streepje op de test verschijnt weet iedereen wel dat je alcohol, filet americain en sushi voorlopig moet laten staan. Maar wist je dat er nog meer dingen zijn die je voorlopig beter kunt skippen? Welke producten dat zijn en waarom leg ik vandaag als voedingsdeskundige uit.
Wat mag ik niet?
Alcohol
Alcohol is absoluut uit den boze, neem ook niet alleen een slokje. Alcohol vergroot namelijk de kans op een miskraam, vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. Ook kan je kindje later ontwikkelingsproblemen krijgen. Let ook op met drankjes waar ‘alcoholvrij’ op staat. Sommige van deze bevatten namelijk wel een klein beetje alcohol. Kies altijd voor de variant met 0% alcohol en niet 0,1%. Let ook op gerechten en toetjes die alcohol bevatten. Tijdens het koken verdampt er wel alcohol, maar niet alles. Laat deze gerechten uit voorzorg dus ook staan.
Rauwe melk en eieren
Producten gemaakt van rauwe melk kunnen de Listeria bacterie bevatten. Voor gezonde mensen kan deze bacterie niet zoveel kwaad, omdat zij een goede weerstand hebben. Tijdens de zwangerschap is je weerstand lager waardoor je hier flink ziek kan worden. Ook kan besmetting met deze bacterie schadelijk zijn voor je ongeboren kindje. Zachte kazen en sommige boerenkazen zijn vaak gemaakt met rauwe melk. Deze kan je dus beter laten staan. Door het pasteuriseren (lees: verhitten tot hele hoge temperatuur) gaat de Listeria bacterie dood. Check bij melkproducten altijd of je gepasteuriseerde melk op het etiket ziet staan of vraag het even na. Melk uit de supermarkt is altijd gepasteuriseerd.
Rauwe eieren kunnen de Salmonellabacterie bevatten, ook hier kan je tijdens de zwangerschap flink ziek van worden. Rauwe eieren zitten bijvoorbeeld in zelfgemaakte mayonaise of tiramisu. Vraag voor de zekerheid in restaurants ook even na of de mayonaise rauw ei bevat. Producten uit de supermarkt bevatten geen rauwe eieren, omdat deze gepasteuriseerd zijn.
Rauwe vis of vlees en groente
In rauwe vis kan ook de Listeria bacterie zitten. Dit geldt ook voor gerookte zalm, zoute haring en carpaccio. Toch zin in sushi? Ga dan voor de vegetarische variant. Ook kun je vis goed verhitten zodat alle bacteriën doodgaan. Vlees moet je ook goed verhitten. Eet dus geen half doorbakken biefstuk maar kies altijd voor de “well-done” variant.
In salami of andere gedroogde worst kan een schadelijke parasiet zitten. Verhit deze producten dus altijd goed als je het wilt eten. Een andere optie is om salami of andere worst minimaal twee dagen in te vriezen, zo gaan de parasieten ook dood.
Leverproducten zoals paté en smeerleverworst kun je beter ook zoveel mogelijk beperken omdat hier veel vitamine A in zit. Te veel vitamine A kan ook schadelijk zijn voor je kindje omdat dit de kans op aangeboren afwijkingen verhoogd. Als laatste is het ook verstandig om rauwe kiemgroenten zoals taugé goed te verhitten. Andere rauwe groente zoals spinazie en sla kun je het beste goed wassen voor je het eet. Ook fruit moet je goed wassen. Door het wassen van deze groente zorg ervoor je dat eventuele Listeria bacteriën die er aan de buitenkant nog op zitten af gaan.
Cafeïne
Goed nieuws voor #teamnosleep, je hoeft je koffie verslaving niet op te geven. Beperk het alleen wel tot 1 kopje per dag. Cafeïne kan namelijk ook de kans op een miskraam of vroeggeboorte vergroten. Ook energiedrankjes, thee, frisdrank en chocola (sorry) bevatten cafeïne. Ter vergelijking in koffie zit ongeveer vier keer zoveel cafeïne als in chocola. Alternatieven voor thee en koffie zijn muntthee of gemberthee. Neem liever ook niet te veel kruidenthee. Zoethoutthee en sterrenmunt kunnen bijvoorbeeld de bloeddruk verhogen. Wat niet wenselijk is tijdens de zwangerschap. Kamillethee, rooibosthee en gemberthee kun je wel prima nemen.
Wat mag ik dan wel?
Gelukkig blijven er nog genoeg lekkere dingen over om te eten gedurende deze negen maanden. Er gebeurt waarschijnlijk ook niet meteen iets ergs als je bovenstaande ‘regels’ per ongeluk een keer hebt overtreden. Volgens mij heeft iedere zwangere vrouw wel eens gegoogeld nadat ze iets twijfelachtigs had gegeten. Zorg alleen niet dat je structureel van deze producten eet omdat er natuurlijk wel risico’s aan kleven.
Het is vooral belangrijk om gezond en gevarieerd te eten zodat je kindje zoveel mogelijk voedingsstoffen meekrijgt. Eet dus voldoende fruit, groente en volkorenproducten en wissel af met vlees, eieren en peulvruchten. Ook als je misselijk bent is het goed om verdeeld over de dag kleine porties te eten. Een lege maag versterkt de misselijkheid alleen maar. Een veelgehoorde tip is om eerst iets lichts als een cracker of beschuitje te eten voor je gaat ontbijten. Als je ’s nachts honger krijgt kun je ook iets lichts op je nachtkastje zetten zodat je ‘s ochtends niet met een lege maag opstaat.
Eten voor twee?
‘Neem maar een extra stuk, want je eet voor twee’, is een veelgehoorde uitspraak tijdens de zwangerschap. Dit is echter niet waar. Natuurlijk heeft je lichaam extra energie nodig om de baby te laten groeien, maar dit is niet dubbel zo veel. Voedingsstoffen worden beter opgenomen en waarschijnlijk beweeg je ook minder. Hierdoor heb je in het begin van je zwangerschap eigenlijk geen extra calorieën nodig. Vanaf ongeveer 20 weken heb je zo’n 100 tot 300 kcal extra per dag nodig. Dit is niet meer dan een extra tussendoortje of een grotere portie avondeten.
Heb je mega veel honger? Neem dan een extra boterham, belegde rijstwafel of wat fruit. Sommige vrouwen hebben hele gekke zwangerschapscravings. Waar dit vandaan komt is in de wetenschap nog niet helemaal duidelijk. Misschien heeft je lichaam behoefte aan bepaalde voedingsstoffen. Heb je bijvoorbeeld extra zin in zoetigheid? Probeer dan niet teveel te snoepen maar stil je trek met zoet fruit. Hier hebben jij en je baby veel meer baat bij.
Extra vitamines
Al voordat je zwanger bent kan je beginnen met slikken van extra foliumzuur en vitamine D. Foliumzuur (400 microgram per dag) is nodig om de kans op een open ruggetje of gehemelte te voorkomen bij je baby. Extra vitamine D (10 microgram per dag) is onder andere nodig voor een goede botopbouw van je baby. Je kan deze vitamines gewoon bij de drogist kopen. Ik zou aanraden om geen multivitamine met vitamine D te nemen. Dit omdat je beter vitamine D capsules met olie kunt nemen. Vitamine D is namelijk een vetoplosbare vitamine en wordt dus veel slechter door je lichaam opgenomen als je deze in een droge capsule slikt. Sommige vrouwen krijgen last van een lage ijzerwaarde tijdens de zwangerschap. Als dit is vastgesteld door je verloskundige is het soms verstandig om extra ijzersupplementen te nemen.
Twijfel je nog of iets wel of niet mag, check het dan gewoon even bij je verloskundige. En geniet van je zwangerschap!
Liefs,
VOEDINGSDESKUNDIGE MELANIE
Bron: Voedingscentrum
