Vlekjes, plekjes, bultjes, ze komen regelmatig voor bij kinderen. Lang niet altijd kom je er achter wat het precies is en meestal hoef je er ook niks mee. Als huisarts in opleiding zie ik heel veel kinderen met vlekjes en in deze blog leg ik meer uit over twee ziektebeelden die hierbij passen. Hier heb je waarschijnlijk wel eens van gehoord, maar wat deze ziektes precies inhouden?……. Tsja….. Ik heb het over de 5e en 6e ziekte!
De 5e ziekte, oftewel; erythema infectiosum
Kenmerken:
– Komt vooral voor bij kinderen tussen de 4 en 10 jaar oud, de basisschoolleeftijd dus.
– Roodheid op wangen, armen, benen en billen
– Behandeling is niet mogelijk, gaat vanzelf weer over
– Gevaarlijk tijdens de zwangerschap
Misschien heb je het wel eens zien hangen op de deur van de basisschool van je kind; ‘Er heerst de 5e ziekte’, of iets van die strekking. Deze waarschuwing wordt opgehangen, omdat er aanwijzingen zijn dat het gevaarlijk kan zijn voor vrouwen die deze ziekte als kind nog niet hebben gehad. Als je de 5e ziekte krijgt in de eerste helft van je zwangerschap (voor 20 weken) heb je een verhoogde kans dat het kindje in de baarmoeder overlijdt of dat de bevalling te vroeg op gang komt. Je kunt door middel van een bloedonderzoek zien of je deze ziekte hebt doorgemaakt, als dat zo is dan kun je het niet nog een keer krijgen. Kinderen krijgen een rode uitslag op de wangen, de armen, benen en billen. Ze kunnen ook last van hun gewrichten krijgen en er een beetje ziek bij zijn, bijvoorbeeld wat keelpijn of een verstopte neus. Vaak zijn kinderen eerst ziek zonder uitslag en dan een week later worden ze weer ziek, dit keer met uitslag. Op het moment dat de uitslag verschijnt is het kind niet meer besmettelijk voor de omgeving en mag zij of hij dus gewoon naar school of de opvang.
(Het kind is dus besmettelijk in de periode dat je eigenlijk nog niet weet dat het de 5e ziekte heeft, dat maakt het soms lastig als zwangere vrouw om in te schatten of je risico loopt op besmetting. Als je hierover twijfelt neem dan altijd contact op met je huisarts of verloskundige.)
Na een paar dagen gaat de uitslag weer weg. Het kan wel zo zijn dat als het kind in de zon komt of in een heet bad gaat, de uitslag kortdurend weer terug komt, dit kan een paar weken duren en daarna is het kind er helemaal van af.
De 6e ziekte, oftewel; exanthema subitum
Kenmerken:
– Komt voor bij kinderen jonger dan 2 jaar
– Eerst koorts, na een paar dagen uitslag, zonder dat ze verder ziek zijn
– Gaat vanzelf over binnen een paar dagen
– Kinderen kunnen gewoon naar de opvang
Typisch aan deze ziekte is dat kinderen eerst hoge koorts hebben zonder dat ze verder ziek zijn, op het moment dat je dan als ouder denkt dat het gelukkig weer over is, krijgen ze ineens allemaal rode uitslag. Die uitslag zit vooral op de romp, trekt dan naar de armen en benen en verdwijnt vervolgens. De uitslag bestaat uit allemaal kleine bultjes en kan soms zo vaag zijn dat je het niet eens in de gaten hebt. Deze ziekte is niet schadelijk voor zwangere vrouwen en je hoeft er ook niks aan te doen. Er bestaat geen behandeling voor en het gaat vanzelf weer over. Kinderen hebben wel hoge koorts, maar zijn daar zelden zo ziek van dat je er echt iets mee moet. Kinderen blijven over het algemeen gewoon goed eten en drinken en ze worden ook niet suf. Dit zijn zogeheten alarmsymptomen en indien er wel zijn, moet een kind altijd door een arts gezien worden. Meer dan 90% van de mensen op volwassen leeftijd heeft deze ziekte gehad, het komt dus heel veel voor.
Als je als ouder twijfelt, ongerust bent of vragen hebt, moet je natuurlijk altijd contact opnemen met je huisarts.
Liefs,
MORENA,
Huisarts i.o.
