Een gesprek tussen kleuters
“Ik weet hoe baby’s in de buik komen”, zegt ons buurmeisje terwijl ze met mijn dochter aan het spelen is. Ik zie Mila haar ogen oplichten. Het buurmeisje Puck krijgt in het nieuwe jaar een broertje, ook nummer drie in het gezin. Voor onze oudste, beide pientere meisjes, rede genoeg tot het stellen van de onvermijdelijke vragen. Vragen waar menig ouder het schaamrood op de kaken krijgt.
Puck (5) gaat staan alsof ze een spreekbeurt gaat geven. Nieuwsgierig kom ik ook even kijken.
“Nou kijk, als je papa en mama elkaar lief vinden, dan gaan ze in hun blootje knuffelen. Uit de piemel komt dan een zaadje in mama’s vagina en die zwemt naar het eitje in mama haar buik. Je hebt jongenszaadjes en meisjeszaadjes. Als het zaadje in het eitje is gekropen, dan wordt het een baby”. Mijn mond valt open. Mila is niet echt onder de indruk en vult aan: “Ja en weet je hoe de baby er weer uit komt?” .“Ja door de buik”, zegt Puck. “Nee”, zegt Mila lachend. “Je mama heeft bij haar vagina een speciaal gaatje waar baby’s uit moeten. Dat hebben wij nog niet hoor”, stelt Mila Puck gerust. “Die krijg je pas als er een baby in je buik zit”.
“Zo… “. dacht ik. “Ik heb niks aan te vullen”. Hoe basaal ook, het is precies zoals het is. Hoewel ik dus eigenlijk verwachtte dat er nog tig vragen zouden komen, was de spreekbeurt klaar en gingen de meiden weer over tot de orde van de dag; de Barbies.
Rust creëren
Tijdens mijn studies SPW4 en pedagogiek weet ik dat je het beste zo eerlijk mogelijk kan zijn, om spanning weg te nemen. Maar ook om nog meer vragen te vermijden. Nu was ik stiekem eigenlijk heel erg blij dat ik ‘de vraag’ niet kreeg van Mila tijdens mijn laatste zwangerschap, die van haar tweede broertje. Doordat ik altijd met alle kids douchte (scheelt tijd en geld), kon ze heel goed zien hoe mijn lichaam veranderde toen ik zwanger was. Toen ze eenmaal letterlijk onder een afdakje zat te douchen, omdat mijn buik zo groot was, bedacht ze zich dat die baby er toch wel uit moest. Mijn huid trok aan alle kanten en bij de vragen wat die paarse strepen op mijn buik waren, legde ik uit dat de baby zo hard groeit dat mijn huid een beetje gaat scheuren. Haar conclusie was dat de baby zichzelf uit mijn buik zou ‘scheuren’. Een beetje zoals een kuiken uit een ei. Met tranen in haar ogen bedacht ze zich dat dit voor mama niet zo fijn zou zijn. Dus ik heb verteld dat bij de ene mama een speciaal gaatje in je vagina is voor baby’s en sommige mama’s hebben hulp nodig en dan maken ze een sneetje in je buik. Na een duidelijk antwoord kwam er rust.
Onderdelen benoemen
Ik weet van mijn werk als pedagogisch medewerker dat ouders seksualiteit echt heel erg spannend kunnen vinden. Wanneer ik op de groep sta, hoor ik bijvoorbeeld ontzettend veel verschillende namen voorbij komen voor een vagina of piemel. Denk aan, voorbips, flamoes, puni, plassertje, muisje, spleetje. Piemels krijgen niet veel variatie, blijkbaar is piemel een sociaal geaccepteerd woord. Wat echt jammer is, want we leren onbewust dat meisjes een verzachtende naam moeten bedenken voor iets waar je trots op mag zijn. Je vagina is een belangrijk onderdeel van het maken en op de wereld zetten van nieuw leven. Later… als je groot bent.
Hoe moeilijk het soms is, zo veel mogelijk delen en doen alsof het de normaalste zaak van de wereld is, zorgt voor sterke minder onzekere kinderen. Het zorgt voor minder vragen, minder spanning en angst voor seksualiteit. Voor sommige ouders gaat dit vanzelf, anderen moeten zelf een grens over. Het is een dooddoener en toch; wij zijn het voorbeeld voor onze kinderen. To be fair, het is ook eigenlijk doodnormaal toch?
Tips bij de onvermijdelijke vragen
– Wees eerlijk
-Draai er niet om heen
-Gebruik boekjes over seksualiteit bij jonge kinderen
-Wees zelf een voorbeeld, wanneer jij relaxt in je vel zit en laat zien dat je er mag zijn, voelt je kind ook de veiligheid om deze vragen te kunnen stellen. Zo blijven deze niet hangen in het hoofd wat eventueel over kan gaan in angsten.
-Belangrijke tip: leer kinderen dat helemaal bloot alleen voor henzelf is. Zij hebben de regie. Ik heb Mila bijvoorbeeld geleerd dat naakt zijn ‘normaal’ is in bepaalde situaties (zwembad, omkleden op school, thuis onder voorwaarden). Ze kan nogal een handje hebben van naakt rondlopen. Keur het niet af, maar leer vooral waar het wel mag en kan.
-Aan je vagina of piemel mogen maar een beperkt aantal mensen komen. Afspraken bij zindelijke kinderen kunnen zijn alleen jijzelf, papa, mama, opa en oma kunnen jou helpen als je jeuk, pijn of geholpen moet worden met afvegen. Zo weet een kind ook wanneer hij moet aangeven als een ander dit doet en dat dit niet oke is.
-Er komt ook zeker een moment dat een kind door krijgt dat bepaalde handelingen een fijn gevoel geven. Wederom, niet afkeuren. Want het is zoals het is. Het voelt fijn. Benoem dit ook en stel een voorwaarde waar dit wel kan en mag. Plat gezegd: “Het voelt fijn he om aan je vagina te zitten, alleen hier op de bank is dat een beetje gek, dat mag als je lekker in je bed ligt”. Als je geen voorwaarde geeft denk het kind; ‘Ok, je snapt dat ik het lekker vind, hier mag het niet, waar dan wel?’ Wat ervoor zorgt dat ze het alsnog op plekken gaan doen waar je het niet prettig vindt. Dus wees duidelijk.
– Ken je dat die fase dat ze alles poep vinden en daar ontzettend hard om moeten lachen? Het afkeuren gaat het voeden. Maar het hoort wèl bij de seksuele ontwikkeling. De oplossing is: benoemen en zichtbaar maken. ‘Interessant is het he, om heeeeel veel poep en plas te zeggen?’ Of het keihard aanmoedigen. “Hoe vaak kan jij poep zeggen in een minuut?” Of alleen benoemen en verder negeren.
Hoe is dit voor jullie als ouders? Waar loop je tegenaan? Waar kijk je tegenop? Als jij hieronder of op Instagram een hulpvraag of onderwerp post, dan gaat Kids en Kurken met de PROFS ermee aan de slag!
Liefs Melany
