Stel jezelf even voor
Ik ben Pauline van Berkel, ik ben geboortefotograaf van beroep. Ik ben moeder van drie tieners en daarnaast ben ik tweemaal draagmoeder geweest voor twee homostellen. Ik heb twee meisjes gebaard: Emma en Liv.
Je bent 2x draagmoeder geweest. Hoe kwam je daartoe?
Ik vond de geboorte van mijn drie kinderen onwijs intens en mooi om mee te maken. Bevallingen hebben altijd mijn fascinatie gehad, sinds ik zelf mijn eerste kindje kreeg. Daarom ben ik de opleiding tot doula gaan doen. Tijdens die opleiding besefte ik me dat ik – met een absoluut compleet gezin – nooit meer zou bevallen. Dat ik dat nooit meer mee zou maken. Dat vond ik jammer. Die gedachte, en het zien van verdriet om ongewenste kinderloosheid van dichtbij, maakte dat ik op het idee kwam om draagmoeder te worden. Iemand anders het geluk kunnen schenken van een kindje en zelf nog een keer een bevalling mogen ervaren.
Vond je het niet ongelofelijk zwaar om ze af te staan? Heb je weleens getwijfeld?
Nee. Dat is wel zo ongeveer de meest gestelde vraag, maar het moment dat ik de baby in de armen van haar papa’s legde, was zeker niet het zwaarste moment. Het was juist het mooiste! Dat is waar je het voor doet, het geluk van die twee mensen. Ik heb ook geen seconde getwijfeld en alle draagmoeders die ik spreek beamen dat. Als je denkt dat je dit kunt, dan kun je het ook. Ook al gelooft niemand je en kan de buitenwereld zich er niks bij voorstellen.
Hoe werkt dat als iemand een draagmoeder zoekt? Is de weg moeilijk of lang of juist niet?
Ja, dat is ontzettend moeilijk. Veruit de meeste draagmoeders in Nederland hebben iemand in hun eigen kring gevonden. Dat is de meest kansrijke omgeving om een draagmoeder te vinden. Want een vrouw die opstaat en zegt: ik wil wel dragen voor iemand die ik nu nog niet ken, is gewoon een extreme zeldzaamheid. En bovendien mag je officieel geen oproepjes doen voor draagmoeders of wensouders. Dat maakt het zoeken bijna onmogelijk!
Heb je goed contact met je adoptiekindjes? En met de ouders?
Jazeker, ik zie beide meisjes nog regelmatig. Ik heb mijn eigen eicel gebruikt, dus ik ben ook hun biologische moeder en we vinden allemaal dat het belangrijk is dat ze dat mogen weten. Ze groeien ermee op, wetende dat ik hun moeder ben. De oudste van de twee is nu vier en bij haar begint het wat te betekenen, merken we. Mijn kinderen zijn ook dol op de meisjes en ze noemen ze hun zusjes.
Zijn er veel draagmoeders in Nederland?
Daar heeft niemand echte cijfers over. Mijn schatting is 10-15 per jaar. Ik heb het idee dat het wel toeneemt nu mensen dankzij internet informatie en “lotgenoten” kunnen vinden. Maar alles bij elkaar is het nog best zeldzaam.
Je hebt een website. Waarom heb je die gemaakt?
Dat is dus zwangervooreenander.nl en die heb ik gemaakt, omdat er totaal geen informatie online te vinden was toen ik eraan begon. Alles wat ik leerde, van andere draagmoeders, van boeken en gesprekken met advocaten, verzamelde ik op die website. Zodat anderen het makkelijker zouden kunnen vinden. Ik begon ook een klein forum voor draagmoeders, omdat ik veel had aan de ervaringen van anderen. Dat forum werd een Facebook groep en tegenwoordig zitten er ook wensouders en ouders na draagmoederschap in die groep.
Zou je anderen adviseren om draagmoeder te worden?
Ja en nee. De meeste vrouwen die ik vertel dat ik draagmoeder ben, die zeggen meteen “dat zou ik niet kunnen.” Dan ben ik heel stellig: zeker niet doen dan! De draagmoeders die ik gesproken heb, die reageren namelijk anders, die zeggen allemaal, “ik denk/weet dat ik dat wél kan.” Vrouwen die dat gevoel erbij hebben, zouden het kunnen overwegen. Want ja, het is een prachtig avontuur. Het heeft me onwijs veel gegeven. Dus in dat opzicht zou ik het wel aanraden. Maar vergis je niet, het is ook heftig! Sowieso moet je partner er ook achter staan, anders red je het niet. Je ouders en kinderen hebben misschien ook wel recht van inspraak, zeker als je met eigen eicel draagt, want je laat ook hun kleinkind/broertje/zusje ergens anders opgroeien.
En daarnaast is het een avontuur van meer dan 9 maanden. Ik zou zeggen: 9 maanden nemen om elkaar te leren kennen (iets minder maar toch zeker ook een paar maanden als je elkaar al kent), 9 maanden zwanger en 9 maanden ontzwangeren. Plus de juridische rompslomp, dat kan ook zomaar een jaar duren. Als je niet meteen zwanger bent, ben je dus zomaar 3 jaar verder voordat het echt afgesloten is. Wees je daarvan bewust. En wees je ook bewust van de risico’s. Niet elke zwangerschap is zorgeloos, niet elke bevalling is vlot. Dus ga niet over één nacht ijs, hoe mooi het allemaal ook lijkt door de roze bril. Maar dat gezegd hebbende, vanmiddag kreeg ik een filmpje opgestuurd van een klein, vierjarig meisje dat met haar vader een zandkasteel bouwt op het strand. Dat is een droom die is uitgekomen voor die twee mannen. Het eenvoudige geluk dat daarin schuilt. En dat heb ík mogelijk gemaakt! Dat gevoel, dat is echt onbeschrijfelijk. En dat kan ik iedereen aanraden, ja.
